Του Φώτη Κοκοτού*

Αν δεν θέλουμε να καίγονται τόσο έντονα τα δάση, οι ανεμογεννήτριες μπορούν να είναι σύμμαχός μας στην πυροπροστασία. Είναι ένας τρόπος, μεταξύ πολλών, για να προστατεύσουμε (κάποια από) τα δάση μας. Μπορεί να μη  φαίνεται προφανές, αλλά για έναν περιβαλλοντολόγο είναι ηλίου φαεινότερο. Θα εξηγήσω το γιατί, απαριθμώντας κάποια γεγονότα.

Γεγονός 1: Τα μεσογειακά δάση καίγονται εδώ κι εκατομμύρια χρόνια. Η περιοδική καύση είναι η φυσική τους κατάσταση. Το να θεωρούμε ότι μπορούμε να σταματήσουμε τελείως τις δασικές πυρκαγιές είναι σαν να θεωρούμε ότι μπορούμε να σταματήσουμε τους σεισμούς, τα τσουνάμι, τις χιονοστιβάδες, ή το χαλάζι.

Γεγονός 2: Υπάρχουν τρόποι να μειωθεί η ένταση και η έκταση των δασικών πυρκαγιών, παρόμοιοι με αυτούς  που μειώνουμε τις χιονοστιβάδες. Δημιουργώντας, δηλαδή,  τεχνητά, όπως για παράδειγμα με εκρηκτικά, μικρότερες χιονοστιβάδες πριν μαζευτεί υπερβολικά πολύ χιόνι και απελευθερωθεί σε μία τεράστια και καταστροφική. Αντιστοίχως, δημιουργούμε μικρότερες και πιο συχνές πυρκαγιές, ελεγχόμενα βεβαίως, σε ένα μέρος του δάσους που έχουμε προηγουμένως επιμελώς καθαρίσει. 

Γεγονός 3: Για να επιτευχθούν τα ανωτέρω απαιτούνται δρόμοι πρόσβασης και αντιπυρικές ζώνες. Οι δασικοί δρόμοι είναι πλάτους μερικών μέτρων (και, κατά συνέπεια, δεν μπορούν να σταματήσουν τη φωτιά), αλλά οι αντιπυρικές ζώνες είναι πλάτους δεκάδων μέτρων. Ένα αιολικό πάρκο σε μια βουνοκορφή είναι ακριβώς αυτό: ένας δρόμος πρόσβασης και μία αντιπυρική ζώνη.

Γεγονός 4: Αιολικά σε δάση υφίστανται  ήδη κι έχουν δημιουργηθεί  χιλιάδες. Δεν γνωρίζω όμως  να έχουν τοποθετηθεί πουθενά στην Ελλάδα αιολικά σε αναδασωτέες εκτάσεις.. Το να λένε κάποιοι πως τα δάση καίγονται για να μπουν ανεμογεννήτριες είναι παντελώς αβάσιμο, λοιπόν. Σκοπίμως αβάσιμο ή απλά κουτό; Ούτε αυτό το γνωρίζω.

Γεγονός 5: Οι ανεμογεννήτριες τοποθετούνται εκεί που υπάρχει αιολικό δυναμικό, με απλά λόγια εκεί που φυσάει. Κάποιες βουνοκορφές διαθέτουν και κάποιες δεν έχουν αξιοποιήσιμο αιολικό δυναμικό.

Μετά τα γεγονότα, πάμε στις απόψεις. 

Στην Ελλάδα, φρονώ, ότι  πρέπει να πάρουμε την απόφαση για το εάν θα διαθέσουμε πολλά εκατομμύρια για τη δασική διαχείριση με τη μορφή που συνοπτικά περιέγραψα, με σκοπό να μην έχουμε εκτεταμένες καταστροφές, σαν αυτές που ζούμε κάθε χρόνο,  και τις οποίες  σίγουρα θα βιώσουμε και σε όλα τα επόμενα χρόνια, λόγω της κλιματικής αλλαγής. 

Αν θέλουμε παρθένα δάση χωρίς διαχείριση, αυτά θα καίγονται εκ της φύσεώς τους, και θα κινδυνεύουν οι όποιες ανθρώπινες δραστηριότητες βρίσκονται κοντά τους: σπίτια, αγροκτήματα, επιχειρήσεις. Κι αφού είναι ανθρωπίνως αδύνατον να σταματήσουμε τελείως μία μεγάλη δασική πυρκαγιά, όπως είναι αδύνατον να σταματήσουμε μια μεγάλη χιονοστιβάδα, ένα τσουνάμι ή μία χαλαζόπτωση, πρέπει να αποφασίσουμε αν θα έχουμε δάση που δεν θα είναι τελείως παρθένα αλλά θα είναι κατατμημένα με δασικούς δρόμους και αντιπυρικές ζώνες.

Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, τα αιολικά πάρκα είναι ένας τρόπος να φτιαχτούν οι δρόμοι πρόσβασης και οι αντιπυρικές ζώνες με κόστος των ιδιωτών επενδυτών, και όχι με κόστος των φορολογούμενων πολιτών. 

Επομένως, κάποια δάση σε κάποια βουνά μπορούν να προστατευθούν μέσω των ανεμογεννητριών, με το επιπλέον όφελος πως η καθαρή ενέργεια θα μας επιτρέψει, σε βάθος χρόνου, να σταματήσουμε και την παγκόσμια υπερθέρμανση που κάνει τις δασικές πυρκαγιές εντονότερες και πιο καταστροφικές. Όπως έγινε φέτος, τη χρονιά που ο κάθε μήνας της έσπαγε το προηγούμενο ρεκόρ θερμοκρασίας μηνός. 

Το να μην κάνουμε τίποτα είναι η άλλη επιλογή. Ελπίζω να φανούμε εξυπνότεροι.

-------------------------------------------------

Μηχανικός Περιβάλλοντος  Msc