Παρά τα, φορολογικά κυρίως, µέτρα που επέβαλε πέρυσι το φθινόπωρο η κυβέρνηση, η αύξηση της προσφοράς κατοικιών προς βραχυχρόνια µίσθωση συνεχίζει να καλπάζει. Είναι πλέον σε όρους διαθέσιµων κλινών µεγαλύτερη από αυτήν της ξενοδοχειακής αγοράς, ενώ για πρώτη φορά φέτος το καλοκαίρι αναµένεται να ξεπεράσει το όριο του ενός εκατ. κρεβατιών.
Σύµφωνα µε στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσµου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), µε τον ρυθµό που αυξάνεται η προσφορά διαθέσιµων κλινών βραχυχρόνιας µίσθωσης σύντοµα θα υπερβαίνουν το 1 εκατ., έναντι 888.000 κλινών που είναι διαθέσιµες στα ξενοδοχεία, σύµφωνα µε τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιµελητηρίου Ελλάδος. Με βάση αυτές τις προβλέψεις, από το 2019 και συγκεκριµένα κατά την κορύφωση της τουριστικής σεζόν, δηλαδή από τον Ιούλιο έως φέτος, θα έχουν προστεθεί 300.000 κλίνες στις βραχυχρόνιες µισθώσεις έναντι µόλις 30.000 στα ξενοδοχεία. Η ποσοστιαία αύξηση της προσφοράς διαθέσιµων κλινών υπερβαίνει κατά πολύ την αύξηση της ζήτησης, όπως και των εσόδων, από ξένους ταξιδιώτες µε βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οπως εξηγεί µιλώντας στην «Καθημερινή» ο επιστηµονικός διευθυντής του ΙΝΣΕΤΕ Αρης Ικκος, µε βάση τις πληρότητες και το κόστος διανυκτέρευσης οι βραχυχρόνιες µισθώσεις εκτιµάται ότι αποτελούν πλέον ξεκάθαρα έναν τουριστικό κλάδο µε ετήσιο κύκλο εργασιών τουλάχιστον 3,5 δισ. ευρώ, έναντι τζίρου 10 δισ. ευρώ των ξενοδοχείων.
Η ταχύτητα µε την οποία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία πέντε χρόνια η συγκεκριµένη αγορά και η καθυστέρηση µε την οποία έχει αρχίσει να συµπεριλαµβάνεται στους όποιους σχεδιασµούς της πολιτείας για ενίσχυση των υποδοµών και των υπηρεσιών που εξυπηρετούν τους ταξιδιώτες έχουν επιτείνει τα προβλήµατα σε πολλούς προορισµούς. Οπως η ανεπάρκεια σε λιµενικές υποδοµές, σε αεροδρόµια που εξακολουθούν να παραµένουν υπό τον έλεγχο του ∆ηµοσίου, στη διαχείριση απορριµµάτων, την ύδρευση, την ηλεκτροδότηση αλλά και την αστυνόµευση. Επιπλέον συνεχίζει να δυσχεραίνει την εξεύρεση κατοικίας τόσο σε λειτουργούς του κράτους, όπως αστυνοµικούς, πυροσβέστες, γιατρούς, όσο και σε εποχικά εργαζοµένους κυρίως στους καλοκαιρινούς προορισµούς. Γι’ αυτόν τον λόγο η κυβέρνηση εξετάζει νέα µέτρα από το φθινόπωρο, µεταξύ των οποίων η επιβολή ορίου στο χρονικό διάστηµα που θα µπορεί ένα ακίνητο να εκµισθώνεται βραχυχρόνια –στις 60, ίσως και στις 90 ηµέρες–, αλλά και ο περιορισµός του αριθµού των ακινήτων που θα µπορούν συνολικά να διατίθενται οποιαδήποτε στιγµή σε περιοχές µε σηµαντική έλλειψη στέγης.
Για τον δρα Αρη Ικκο είναι σαφές ότι «οι βραχυχρόνιες µισθώσεις αποτελούν πλέον βασικό προϊόν του τουρισµού που πρέπει να ενταχθεί σε έναν συνολικό σχεδιασµό, µεταξύ άλλων και προς αντιµετώπιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβληµάτων που δηµιουργούνται».
Το φαινόµενο των βραχυχρόνιων µισθώσεων, που αποτελεί πλέον όπως γίνεται σαφές έναν ολόκληρο κλάδο της τουριστικής βιοµηχανίας, αναπτύχθηκε µε ραγδαίους ρυθµούς και στα πρώτα του βήµατα είχε αρκετά σηµαντικές θετικές επιπτώσεις. Κατ’ αρχήν αναζωογονήθηκαν το κέντρο και υποβαθµισµένες γειτονιές της Αθήνας, καθώς και άλλες περιοχές σε διάφορες πόλεις της χώρας. Ενισχύθηκε το εισόδηµα των ιδιοκτητών σε µια περίοδο βαθιάς οικονοµικής κρίσης, ενώ παράλληλα κινήθηκε και ο κατασκευαστικός κλάδος. Ωστόσο, καθώς το φαινόµενο «θέριεψε», άρχισαν να εκδηλώνονται προβλήµατα αρχικά στις γειτονιές και κατόπιν σε νησιά, µε βασικότερο την έλλειψη διαθέσιµων κατοικιών προς µακροχρόνια µίσθωση στέγης. Κατόπιν άρχισε η ανάπτυξη εκ του µηδενός συγκροτηµάτων που προορίζονται για βραχυχρόνιες µισθώσεις, η οποία ενοχοποιείται από ολοένα και περισσότερους ακόµη και για καταστροφή του τοπίου των νησιών λόγω της δυνατότητας της εκτός σχεδίου δόµησης. Αδιαµφισβήτητα έχει επιβαρύνει τις υποδοµές, ενώ για τους ξενοδόχους αποτελεί αθέµιτο ανταγωνισµό στον βαθµό που δεν έχει παρόµοιες δεσµεύσεις και φορολογική αντιµετώπιση όπως τα ξενοδοχεία.
Το πρόβληµα βεβαίως δεν είναι µόνο ελληνικό. Στο εξωτερικό ήδη οδήγησε σε αυστηρότατα µέτρα. Είναι χαρακτηριστικό πως την προηγούµενη εβδοµάδα ο δήµαρχος της Βαρκελώνης δήλωσε ότι µέχρι τον Νοέµβριο του 2028 η πόλη θα καταργήσει τις άδειες των διαµερισµάτων που έχουν εγκριθεί έως τώρα για βραχυχρόνια µίσθωση.
Ηλίας Γ. Μπέλλος, Καθημερινή