Καλπάζει η οικοδομική δραστηριότητα, καθώς η ζήτηση στην αγορά ακινήτων έχει ανακάμψει και βελτιώνεται σταθερά και το μακροοικονομικό κλίμα της χώρας. Η επανεκκίνηση της οικονομίας και η διάθεση των τραπεζών να ενισχύσουν τις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων, σε συνδυασμό με το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, έχουν ενισχύσει τη ζήτηση για την αγορά κατοικίας σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.

Η εγχώρια κτηματαγορά, με όλες τις εκτιμήσεις από ανθρώπους της αγοράς, συγκλίνουν στο γεγονός ότι οι αυξητικές τάσεις θα συνεχιστούν, καθώς η αγορά έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στην πανδημία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, κατά την περίοδο του φετινού οκταμήνου (Ιανουάριος - Αύγουστος) η συνολική οικοδομική δραστηριότητα καταγράφει αύξηση κατά 29,1% στον αριθμό των αδειών, κατά 57,4% στην επιφάνεια και κατά 50,1% στον όγκο συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Αντίστοιχα, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα το ίδιο διάστημα σημειώνει αύξηση κατά 29,2% στον αριθμό των αδειών, κατά 56,4% στην επιφάνεια και κατά 47,6% στον όγκο.

Στη Θεσσαλία ειδικά η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα στο 8μηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου κατέγραψε άνοδο κατά 30,4% στον αριθμό αδειών σε σχέση με πέρυσι (φέτος 949 και το 2020 728), κατά 32,4% στην επιφάνεια και 28,2 στον όγκο.

Τον φετινό Αύγουστο σε όλη τη χώρα εκδόθηκαν συνολικά 1.468 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 451.100 τ.μ. επιφάνειας και 2.234.900 κυβικά μέτρα όγκου, παρουσίασε δηλαδή αύξηση κατά 12,7% στον αριθμό των αδειών, κατά 53% στην επιφάνεια και κατά 64,2% στον όγκο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020.

Αντίστοιχα, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα παρουσίασε αύξηση κατά 13,1% στον αριθμό των αδειών, κατά 53,8% στην επιφάνεια και κατά 64,8% στον όγκο. Στη Θεσσαλία συγκεκριμένα τον φετινό Αύγουστο εκδόθηκαν 113 άδειες, ενώ πέρυσι τον ίδιο μήνα 95, σημειώνοντας αύξηση 18,9%. Ανάλογη ήταν και η εικόνα στην επιφάνεια και στον όγκο που οικοδομήθηκε, καθώς και εκεί καταγράφηκε εντυπωσιακή αύξηση σε ποσοστό 151,7% και 265,8 αντίστοιχα.

Αγκάθι τα υλικά

Πάντως παρά τις ευοίωνες προοπτικές, η ανησυχία για τις αλλεπάλληλες αυξήσεις που καταγράφονται στα οικοδομικά υλικά στον κατασκευαστικό κλάδο είναι μεγάλη. Και αυτό γιατί οι συνεχείς ανατιμήσεις των υλικών το τελευταίο διάστημα αυξάνουν το κόστος ανέγερσης νέων οικοδομών και βγάζουν εκτός προϋπολογισμού τα σχέδιά τους. Χαρακτηριστικό της ασφυκτικής κατάστασης που διαμορφώνεται είναι το γεγονός πως υπάρχουν κατασκευαστές που ζητούν αναπροσαρμογή των συμβολαίων. Όπως λένε, οι προϋπολογισμοί που έγιναν τους προηγούμενους μήνες ανατρέπονται από τα τρέχοντα κοστολόγια αλλάζοντας τις τιμές που είχαν συμφωνηθεί αρχικά.

Αν και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πότε θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται το φαινόμενο της ραγδαίας αύξησης των τιμών των οικοδομικών υλικών, εντούτοις το σύνολο των εταιρειών που εμπλέκονται με το real estate, εμφανίζεται ιδιαίτερα προβληματισμένο, τη στιγμή μάλιστα που η οικοδομή τους τελευταίους μήνες έχει αρχίσει να παίρνει «μπροστά» και να υπάρχει αξιοσημείωτο αγοραστικό ενδιαφέρον τόσο για επενδύσεις όσο και για απόκτηση κατοικίας.

Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα για όσους έχουν δεσμευθεί να παραδώσουν ακίνητα που πουλήθηκαν πέρυσι με βάση άλλα δεδομένα και πολύ χαμηλότερες τιμές κόστους. Εκτιμάται πως σήμερα το κόστος κατασκευής είναι έως και 20% μεγαλύτερο από πέρυσι. Παράγοντες που παρακολουθούν τις εξελίξεις εκτιμούν πως η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται ενδέχεται να συγκρατήσει το επενδυτικό ενδιαφέρον για την απόκτηση κατοικίας και θα οδηγήσει σε ανισορροπία την αγορά, καθώς οι αυξημένες τιμές θα περιορίσουν τη ζήτηση νεόδμητων και θα στρέψουν τους υποψήφιους αγοραστές στη λύση του ενοικίου.

Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ τον Οκτώβριο αυξήσεις τιμών σημειώθηκαν σε: Πετρέλαιο κίνησης-Diesel (33,4%), Σίδηρο οπλισμού (20,5%), Ηλεκτρική Ενέργεια (18,8%), Σωλήνες χαλκού (16,3%), Αγωγούς χάλκινους (14,3%), Θερμαντικά σώματα (8,2%), Τούβλα (6,4%), Πλαστικούς σωλήνες (5,2%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (5,2%), Μηχανισμούς γκαραζόπορτας (4,4%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (4,2%), Κουφώματα αλουμινίου (3,7%), Πόρτες εσωτερικές (3,2%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (2,5%), Ξυλεία οικοδομών (2,2%), Τσιμέντο (2,3%) και έτοιμο σκυρόδεμα (2,4%).

Άδειες εκτός σχεδίου

Στο μεταξύ, «παγωμένες» είναι αυτήν τη στιγμή οι εκδόσεις οικοδομικών αδειών στις περισσότερες εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας για οικόπεδα 700 τ.μ., 1.200 τ.μ. και 2.000 τ.μ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η κλεψύδρα αδειάζει και από το 2023 δεν θα επιτρέπεται η δόμηση στα οικόπεδα αυτά. Σημειώνεται πως με βάση τα όσα προβλέπονται από τον νόμο 4759/2020, ειδικά για τα οικόπεδα κάτω από 4 στρέμματα δόθηκε μία μεταβατική διετία προκειμένου όσοι ιδιοκτήτες το επιθυμούν να προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικών αδειών. Αν δεν το πράξουν σ’ αυτό το διάστημα η δυνατότητα αυτή θα χαθεί. Σύμφωνα με τον νέο νόμο οι ιδιοκτήτες εκτός σχεδίου οικοπέδων μπορούν να χτίσουν 186 τ.μ. σε οικόπεδο 2 στρεμμάτων, 136 τ.μ. μπορούν να χτίσουν εάν έχουν οικόπεδα 1.200 έως 2 στρέμματα, ενώ σε περίπτωση που έχουν οικόπεδα από 750 τ.μ. έως 1.200 τ.μ. μπορούν να χτίσουν 86 τ.μ. Στα 750 τ.μ. οικόπεδο υποχρεωτικό είναι να έχουν 10 μ. ελάχιστο πρόσωπο και το ελάχιστο βάθος ορίζεται στα 15 μ. Στα οικόπεδα που είναι 1.200 τ.μ. θα πρέπει να έχουν ελάχιστο πρόσωπο τα 20 μέτρα και ελάχιστο βάθος ορίζονται τα 35 μ. Τέλος, στα οικόπεδα 2 στρεμμάτων ορίζεται ως προϋπόθεση τα 20 μ. ελάχιστο πρόσωπο και τα 35 μέτρα ελάχιστο βάθος. Το ζητούμενο όμως είναι τι θα γίνει με όσους δεν βγάλουν οικοδομική άδεια εντός της μεταβατικής περιόδου των δύο χρόνων; Αυτό που θεωρείται πιθανότερο είναι αυτοί θα μπορούν να χτίσουν βάσει των όσων θα ορίσουν τα τοπικά ή ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα εκπονηθούν.

Πάντως οι κατασκευαστές αποδίδουν το πάγωμα των αδειών στα εκτός σχεδίου ακίνητα σε δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος αφορά στον καθορισμό του οδικού δικτύου της χώρας, που μέχρι στιγμής είναι ελλιπής. Για να εκδοθεί άδεια δόμησης σε αυτά τα αγροτεμάχια θα πρέπει να έχουν πρόσωπο σε χαρακτηρισμένο δρόμο. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (848/2018) ακύρωσε όλες τις υπάρχουσες οικοδομικές αποφάσεις της Αυτοδιοίκησης για την αναγνώριση δημοτικών, αγροτικών και κοινοτικών οδών και απαγόρευσε να εκδοθούν νέες. Οι αποφάσεις αυτές αφορούν την πλειονότητα των οδών αυτών. Ο δεύτερος λόγος, έχει να κάνει με την καθυστέρηση κύρωσης των δασικών χαρτών και εξέτασης των αντιρρήσεων που έχουν υποβληθεί. Οι αλλεπάλληλες παρατάσεις που δίνονται και οι καθυστερήσεις που σημειώνονται στη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων κατά δασικών χαρτών παγώνει κάθε δυνατότητα αδειοδότησης.

Γιώργος Νούλης Ελευθερία