Αδύνατη είναι η έναρξη λειτουργίας του συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων, που εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε ελαφρά μείωση των τελών, πριν την (επίσημη) λήξη της θητείας της κυβέρνησης, τον Σεπτέμβριο του 2019. Αρχές της εβδομάδας, ο υπουργός Υποδομών Χρ. Σπίρτζης προχώρησε στην πρόσληψη τεχνικού και νομικού συμβούλου για το δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού, με πέντε σχήματα να έχουν δώσει το "παρών" στη φάση υποβολής αιτήσεων ενδιαφέροντος. 

Όπως προκύπτει από τις αποφάσεις, που υπογράφει ο υπουργός Υποδομών, η Diadikasia Business Consulting Σύμβουλοι Επιχειρήσεων και η Δελλής & συνεργάτες δικηγορική εταιρεία, έχουν στη διάθεσή τους έξι μήνες για να ολοκληρώσουν το έργο τους, δηλαδή έως τον Φεβρουάριο του 2019.  Εάν όμως, απαιτηθεί θα υποβοηθήσουν και την επιτροπή διαγωνισμού μέχρι και την ολοκλήρωση της διαδικασίας υποβολής προσφορών, με το συνολικό ύψος των αμοιβών των δύο συμβούλων να τοποθετείται σε 260.000 ευρώ.

Η β’ φάση του διαγωνισμού

Ο τεχνικός σύμβουλος θα υποβοηθά την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων (ΚΣΕΣΠ) το χρηματοοικονομικό και νομικό σύμβουλο του έργου στη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης του β΄ σταδίου, τη σύνταξη του τεύχους της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων (ΕΣΥ), του τεύχους των Τεχνικών Προδιαγραφών και απαιτήσεων του ηλεκτρονικού συστήματος, καθώς και της κοστολόγησής του.  

O νομικός σύμβουλος θα προχωρήσει στον προσδιορισμό νομικών παραµέτρων του εγχειρήματος, ιδίως σχετικά με την απαιτούμενη αδειοδότηση από την Αρχή Προστασίας ∆εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα καθώς και τις λοιπές νομικές και νομοθετικές ρυθμίσεις που απαιτούνται στο πλαίσιο της εφαρμογής του ηλεκτρονικού συστήματος. 

Παράλληλα, θα συμβάλει στην κατάρτιση των τευχών του β’ σταδίου του διαγωνισμού και την αντιμετώπιση των νομικών θεμάτων που πιθανόν να ανακύψουν λόγω προσφυγών κατά τη διαδικασία επιλογής του αναδόχου έως και την υπογραφή της σύμβασης. 

Με άλλα λόγια, ο κυβερνητικός στόχος για ηλεκτρονικά διόδια το 2019, σε πρώτη φάση στην Εγνατία και στους κάθετους αυτής άξονες, είναι ανέφικτος, καθώς εκτός από τη σύνταξη των τεχνικών τευχών και τον προσδιορισμό του κόστους του συστήματος, θα πρέπει να:

- εξασφαλιστεί η άδεια της Αρχής Προστασίας ∆εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα

- δημιουργηθούν νομικές και νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε το νομικό πλαίσιο να είναι συμβατό με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της οδηγίες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Τηλεδιοδίων (EETS)

- αντιμετωπιστούν νομικά θέματα που ενδέχεται να ανακύψουν λόγω προσφυγών στο στάδιο της επιλογής αναδόχους

- να ολοκληρωθεί η επιλογή του αναδόχου, διαδικασία που συνήθως είναι χρονοβόρος  

Τα παραπάνω, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, θα μπορούσαν να επιμηκύνουν σημαντικά το χρόνο ολοκλήρωσης της διαδικασίας. Και σε συνδυασμό με το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί ωσότου ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του ηλεκτρονικού συστήματος διοδίων, η έναρξη λειτουργίας, αρχικά στην Εγνατία Οδό και στους κάθετους αυτής άξονες, την επόμενη χρονιά καθίσταται αβέβαιη.

Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη φάση του διαγωνισμού υπέβαλαν αιτήσεις συμμετοχής ο όμιλος Ελλάκτωρ με την Intrasoft του ομίλου Intracom και την ιταλική εταιρεία Autostrade, ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την γαλλική Vinci, ο όμιλος Μυτιληναίος με ουγγρικών συμφερόντων εταιρεία, ο όμιλος ΟΤΕ και η αυστριακή Strabag.

Τα ηλεκτρονικά διόδια

Το νέο σύστημα θα υπολογίζει τα διόδια βάσει αναλογικής (χιλιομετρικής) χρέωσης,  με παρακολούθηση της θέσης του οχήματος μέσω δορυφόρου (free-flow GNSS) και με οπτική αναγνώριση πινακίδων. 

Τα ιδιωτικής χρήσης, δηλαδή, οχήματα θα αναγνωρίζονται αυτόματα με κάμερες κυκλοφορίας από τις πινακίδες κυκλοφορίας τους κατά την είσοδο και έξοδό τους από το οδικό δίκτυο επί του οποίου επιβάλλονται τέλη (τεχνολογία Automatic Number Plate Reading – ANPR). Για τα επαγγελματικά οχήματα (φορτηγά κτλ) η υποδομή είναι διαφορετική. Προβλέπεται, δηλαδή η τοποθέτηση στα φορτηγά οχήματα μιας "εποχούμενης συσκευής" (On Board Unit - OBU) που θα επιτρέπει την παρακολούθηση και καταγραφή της θέσης και της πορείας τους με τη βοήθεια δορυφόρων. 

Σε πρώτη φάση το ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων θα τοποθετηθεί στην Εγνατία Οδό και στη συνέχεια στους αυτοκινητοδρόμους Αιγαίου, Ολυμπία Οδός, Ε-65, Μορέας και  Ιόνια Οδός.

Δημήτρης Δελεβέγκος Capital