Ένα ακόμη αντικίνητρο για την επιχειρηματικότητα και τη σύσταση νέων επιχειρήσεων ή τη συνέχιση λειτουργίας υφιστάμενων δημιουργούν οι καινούργιες διατάξεις περί ασφαλιστικών εισφορών: Εταίροι ΕΠΕ, ΟΕ και ΕΕ, μέτοχοι ΑΕ με ποσοστό πάνω από 3% που συμμετέχουν στο ΔΣ, μέλη κοινοπραξιών και διαχειριστές ΙΚΕ, θα πληρώνουν εισφορές με βάση τα φορολογητέα κέρδη (πραγματικά ή λογιστικά) των επιχειρήσεων. Κι αν οι εταιρείες δεν εμφανίζουν κέρδη, θα πληρώνουν πάλι εισφορά με βάση τον κατώτατο μισθό.

Με την εφαρμογή αυτής της διάταξης εκτιμάται ότι φέτος και την επόμενη χρονιά θα  κλείσουν πάνω από 20.000 μικρές επιχειρήσεις, προκειμένου οι ιδιοκτήτες τους να αποφύγουν τη νέα επιβάρυνση. Αναμένεται επίσης ότι θα υπάρξει κύμα μεταβιβάσεων εταιρειών, εταιρικών μεριδίων και μετοχών – ιδιαίτερα σε οικογενειακές επιχειρήσεις – προκειμένου η εισφοροδοτική υποχρέωση να περιορισθεί σε ένα πρόσωπο.

Τι ακριβώς θα ισχύσει με τις ασφαλιστικές εισφορές όσων συμμετέχουν σε επιχειρήσεις, καθορίζεται σε απόφαση του υπουργού Εργασίας, όπου δίνονται διευκρινίσεις αναφορικά με το πώς θα υπολογίζονται οι εισφορές των εταίρων, μετόχων, μελών ΔΣ, διαχειριστών κλπ.

Εφεξής, βάση υπολογισμού των εισφορών θα είναι το «καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα από την ασκούμενη δραστηριότητα ή την ιδιότητα που δημιουργεί την υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση». Στο ποσό αυτό προστίθενται οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές και επί του αθροίσματος γίνεται ο υπολογισμός.

Μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών αποτελεί το ποσό που προκύπτει από τη διαίρεση του ετήσιου «καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος της επιχείρησης δια του δώδεκα. 

• Εάν είναι μικρότερο από τον κατώτατο βασικό μισθό (586 ευρώ μικτά), ο υπόχρεος πληρώνει εισφορά επί τη βάσει του βασικού μισθού.

• Με βάση τον βασικό μισθό υπολογίζεται η εισφορά και όταν η επιχείρηση δεν έχει κέρδη, ή όταν ο υπόχρεος δεν ασκεί επαγγελματική δραστηριότητα και ασφαλίζεται μόνο λόγω της συμμετοχής του στην επιχείρηση.

• Το ίδιο ισχύει για τους δικηγόρους που βρίσκονται σε αναστολή άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας

Επιστήμονες ελεύθεροι επαγγελματίες

Ειδικότερα για τα πρόσωπα τα οποία υπάγονται ή θα υπάγονταν στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ, καθώς και για τους αυτοαπασχολούμενους αποφοίτους σχολών ανώτατης εκπαίδευσης, που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή σε επιμελητήρια ΝΠΔΔ, η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για τα πέντε πρώτα χρόνια ασφάλισης αντιστοιχεί στο 70%  του κατώτατου βασικού μισθού.

Στις περιπτώσεις πολλαπλής δραστηριότητας, η κάθε μία εκ των οποίων δημιουργεί υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση σύμφωνα με τις γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016, μηνιαία βάση υπολογισμού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το άθροισμα του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος από όλες τις δραστηριότητες.

Αυτό ισχύει και στις περιπτώσεις που προκύπτει υποχρέωση πολλαπλής ασφάλισης λόγω ιδιότητας.