Τουλάχιστον δύο επενδυτικά σχέδια για την ανάπτυξη κινηματογραφικών στούντιο στην Ελλάδα προωθούν όμιλοι του εξωτερικού. Από το 2018 έχουν υποβληθεί στο Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), προκειμένου να εξασφαλίσουν επιχορήγηση, 158 ελληνικές και 115 διεθνείς παραγωγές. Μόνο πέρυσι, εγκρίθηκαν 79 προτάσεις, προϋπολογισμού 207 εκατ. ευρώ, που δημιούργησαν 21.878 θέσεις εργασίας.
Απόδειξη του πολλαπλασιασµού του αριθµού των ελληνικών και ξένων οπτικοακουστικών παραγωγών, σειρών και ταινιών, που γυρίζονται στην Ελλάδα αποτελεί και η έλλειψη προσωπικού. Η οπτικοακουστική βιοµηχανία ανήκει ενδεχοµένως, µαζί µε τον τουρισµό και τις κατασκευές, στους τοµείς όπου η ζήτηση για απασχόληση σε σχέση µε την προσφορά εργασίας είναι δυσανάλογα υψηλή. Oπως εξάλλου ανέφερε πρόσφατα, σε εκδήλωση για την ανάπτυξη της οπτικοακουστικής βιοµηχανίας στην Ελλάδα, ο παραγωγός της Central Athens Productions Ανδρέας Τσιλιφώνης, οι εταιρείες παραγωγής αδυνατούν να βρουν προσωπικό σχεδόν σε όλες τις ειδικότητες.
Τη µεγάλη άνθηση της παραγωγής οπτικοακουστικού περιεχοµένου, λόγω και των επενδυτικών κινήτρων (cash rebate), που αντιστοιχούν σε επιχορήγηση του 40% των επιλέξιµων δαπανών, από 35% και 25% στο πρόσφατο παρελθόν, µαρτυρούν οι αριθµοί. Μόνο πέρυσι, όπως προκύπτει από την οικονοµική έκθεση του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) για το 2021, υποβλήθηκαν για έγκριση 96 αιτήσεις (οπτικοακουστικών) έργων για ένταξη στο cash rebate.
Από αυτές εγκρίθηκαν 79 (15 αποσύρθηκαν και µία απορρίφθηκε), οι οποίες δηµιούργησαν 21.878 θέσεις εργασίας, αντιπροσωπεύοντας επιλέξιµες δαπάνες ύψους 207,3 εκατοµµυρίων ευρώ. Οι επιλέξιµες δαπάνες, που δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 80% του συνολικού προϋπολογισµού ενός έργου και περιλαµβάνουν, µεταξύ άλλων, τις αµοιβές του συνεργείου και των ηθοποιών, αντιστοιχούν σε επιστροφές µέσω του προγράµµατος εκπτώσεων µετρητών ύψους 85,3 εκατ. ευρώ για το 2021.
Συνολικά, από το 2018 έχουν ενταχθεί ή βρίσκονται προς υπαγωγή στο cash rebate 273 επενδυτικά σχέδια, από τα οποία 158 αφορούν εγχώριες παραγωγές και 115 διεθνείς, δηλαδή διασυνοριακές συµπαραγωγές µεταξύ ελληνικών εταιρειών παραγωγής και παροχής υπηρεσιών και εταιρειών παραγωγής από την Ευρώπη, την Ασία, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία.
Η λίστα των παραγωγών που επιδοτήθηκαν το τελευταίο διάστηµα περιλαµβάνει την αµερικανική ταινία «Bricklayer» (5,2 εκατ. από 13 εκατ. ευρώ επιλέξιµων δαπανών), την τηλεοπτική σειρά «Η γέφυρα» (615.000 ευρώ από 1,5 εκατ.) και την ταινία «Ενα καλοκαίρι στην Κρήτη» (460.000 ευρώ από 1,1 εκατ. ευρώ).
Η δραστηριότητα αυτή για το ΕΚΟΜΕ, που αποτελεί νοµικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου εποπτευόµενο από το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, συνοδεύτηκε κατά το 2021 µε έξοδα 7,6 εκατ. ευρώ, από τα οποία η µερίδα του λέοντος (4,7 εκατ. ευρώ) σχετίζεται µε την υλοποίηση των προγραµµάτων cash rebate. Πέρυσι ο προϋπολογισµός του ΕΚΟΜΕ –έχει εγκριθεί µε ΚΥΑ το 2020– υπήρξε αρνητικός και κατ’ επέκταση το δηµοσιονοµικό αποτέλεσµα υπήρξε αρνητικό και ανήλθε σε 235.300 ευρώ. Το ΕΚΟΜΕ, όπως αναφέρει η οικονοµική έκθεση του 2021, πάσχει από υποστελέχωση, απασχολώντας 55 εργαζοµένους.
Ωστόσο, καµία από τις 71 οργανικές θέσεις δεν καλύπτεται, επειδή το σύνολο των υπαλλήλων του είναι «αποσπασµένοι από άλλους φορείς του ∆ηµοσίου κατά παρέκκλιση των κείµενων διαδικασιών, ενώ ταυτόχρονα διατηρούν το δικαίωµα της άρσης της απόσπασής τους προτού λήξει η θητεία τους στον φορέα».
Ενα ακόµη από τα επιχειρησιακά ζητήµατα που καλείται να επιλύσει το ΕΚΟΜΕ περιλαµβάνει τη µετεγκατάστασή του σε κατάλληλο κτίριο, µε στόχο να καταστεί δυνατή και η δηµιουργία του Εθνικού Αποθετηρίου Οπτικοακουστικών Αρχείων. Ετσι, η εταιρεία πρόκειται να µετεγκατασταθεί σε κτίριο στην οδό Βουλής 8-10 που ανήκει στον ΕΦΚΑ, αλλά χρήζει ανακαίνισης, γεγονός που σηµαίνει ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον τρία χρόνια µέχρι να ολοκληρωθεί το εγχείρηµα, επειδή θα πρέπει να εντοπιστούν και να µεταβιβαστούν στο ΕΚΟΜΕ οι απαραίτητοι χρηµατικοί πόροι από το εποπτεύον υπουργείο.
Σε κάθε περίπτωση, το ελληνικό οικοσύστηµα της οπτικοακουστικής παραγωγής ενισχύεται, µε το επόµενο γεγονός-σηµατωρό να αποτελεί η δηµιουργία κινηµατογραφικού στούντιο στην Ελλάδα. Η εταιρεία, µε έδρα τη Βουλγαρία, Nu Boyana Studios, που ελέγχει η αµερικανική Nu Imagemillennium Films, δροµολογεί την ανάπτυξη σε έκταση περίπου 30 στρεµµάτων στη Θέρµη της Θεσσαλονίκης έξι σύγχρονων πλατό, τµηµάτων παραγωγής και του συνόλου των απαιτούµενων υποδοµών για την υλοποίηση µιας κινηµατογραφικής παραγωγής. Πρόκειται για επένδυση 50 εκατ. ευρώ η οποία επιδιώκεται να ενταχθεί στο καθεστώς των εµβληµατικών επενδύσεων εξαιρετικής σηµασίας, όπως προβλέπει ο αναπτυξιακός νόµος. Υπερσύγχρονα κινηµατογραφικά στούντιο επιδιώκει να δηµιουργήσει και το αραβικών συµφερόντων MBC Group, που απέκτησε τον περασµένο Μάρτιο το 30% του οµίλου Antenna µέσω αύξησης µετοχικού κεφαλαίου 225 εκατ. ευρώ.
Με στόχο όµως να διατηρηθούν µακροπρόθεσµα υψηλοί ρυθµοί ανάπτυξης στην οπτικοακουστική παραγωγή, παράγοντες του χώρου ζητούν η χρονική ισχύς του προγράµµατος cash rebate να επεκταθεί για χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο των πέντε χρόνων.
Δημήτρης Δελεβέγκος, Καθημερινή