Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι σχεδιάζει να επιβάλει δασμούς έως και 25% σε Μεξικό και Καναδά από την 1η Φεβρουαρίου, επαναλαμβάνοντας τον ισχυρισμό του ότι οι δύο γειτονικές χώρες επιτρέπουν τη ροή παράνομων μεταναστών και ναρκωτικών στις ΗΠΑ.

«Σκεφτόμαστε να επιβάλουμε δασμούς 25% στο Μεξικό και τον Καναδά, επειδή επιτρέπουν τεράστιο αριθμό ανθρώπων να εισέρχονται στη χώρα», είπε ο Τραμπ απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ενώ καθόταν στο Οβάλ Γραφείο το βράδυ της Δευτέρας. «Νομίζω ότι θα το κάνουμε την 1η Φεβρουαρίου.» Τα σχέδια του Τραμπ για δασμούς σε δύο χώρες που είναι ζωτικής σημασίας για τις εισαγωγές ενέργειας και αυτοκινήτων των ΗΠΑ απειλούν να πυροδοτήσουν έναν εμπορικό πόλεμο μεταξύ των χωρών που υπέγραψαν τη Συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά (USMCA), τη διάδοχο της NAFTA, την οποία ο Τραμπ είχε διαπραγματευτεί στην πρώτη του θητεία. Η συμφωνία διέπει εμπορικές συναλλαγές αγαθών και υπηρεσιών ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με δεδομένα του 2022.

Τόσο ο Καναδάς όσο και το Μεξικό έχουν δηλώσει ότι θα ανταποδώσουν με αντίποινα σε αμερικανικά προϊόντα εάν ο Τραμπ επιβάλει δασμούς. Η USMCA πρόκειται να επανεξεταστεί το 2026. «Ο Καναδάς είναι καταχραστής», είπε ο Τραμπ, παραπονούμενος για τη ροή φαιντανύλης και μεταναστών στα βόρεια σύνορα των ΗΠΑ.

Το δολάριο ενισχύθηκε έναντι των περισσότερων μεγάλων νομισμάτων μετά τις δηλώσεις του Τραμπ. Ο δείκτης δολαρίου του Bloomberg αυξήθηκε έως και 0,7%, η μεγαλύτερη άνοδος από τις 18 Δεκεμβρίου, καθώς οι επενδυτές αναζήτησαν ασφαλή περιουσιακά στοιχεία. Το καναδικό δολάριο και το μεξικανικό πέσο υποχώρησαν πάνω από 1% έναντι του αμερικανικού δολαρίου μετά την είδηση.

Οι δασμοί αυτού του μεγέθους θα ήταν «καταστροφή» για την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και τις αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ, οι οποίες εισάγουν μεγάλο αριθμό οχημάτων από τον Καναδά και το Μεξικό, ανέφεραν αναλυτές της Bernstein σε έκθεση του Νοεμβρίου. Η Stellantis NV εισάγει περίπου το 40% των οχημάτων που πωλεί στις ΗΠΑ, η General Motors περίπου το 30% και η Ford Motor το 25%, σύμφωνα με την ίδια έκθεση. Οι επιπλέον δασμοί θα επηρεάσουν περίπου 97 δισεκατομμύρια δολάρια σε ανταλλακτικά αυτοκινήτων και 4 εκατομμύρια ολοκληρωμένα οχήματα που εισάγονται στις ΗΠΑ από αυτές τις χώρες, αυξάνοντας κατά περίπου 3.000 δολάρια την τιμή ενός νέου αυτοκινήτου, σύμφωνα με την Wolfe Research. Ο Τραμπ ανέφερε επίσης ότι εξακολουθεί να εξετάζει έναν οικουμενικό δασμό σε όλες τις ξένες εισαγωγές στις ΗΠΑ, αλλά είπε ότι «δεν είναι ακόμα έτοιμος για αυτό».

«Θα επιβάλαμε έναν οικουμενικό δασμό σε οποιονδήποτε κάνει δουλειές στις Ηνωμένες Πολιτείες, επειδή έρχονται και κλέβουν τον πλούτο μας», είπε, προσθέτοντας ότι η εφαρμογή του θα μπορούσε να γίνει «γρήγορα».

Σε ανάρτησή του στις 25 Νοεμβρίου στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι θα επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά ως «μία από τις πρώτες μου Εκτελεστικές Εντολές» και ότι αυτοί οι δασμοί «θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρις ότου σταματήσει αυτή η Εισβολή στη Χώρα μας, ειδικά από ναρκωτικά όπως η φαιντανύλη και από παράνομους μετανάστες!» Αυτές οι τακτικές προκάλεσαν αναταραχή στην Πόλη του Μεξικού και την Οτάβα, με τις δύο κυβερνήσεις να προσπαθούν να δείξουν στον νέο πρόεδρο ότι αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες του. Μέσα σε λίγες μέρες, ο Πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, ο οποίος ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ηγεσία, ταξίδεψε στη Φλόριντα για να διαβεβαιώσει τον Τραμπ ότι ο αριθμός των μεταναστών που διασχίζουν τα σύνορα είναι μικρός και ότι ο Καναδάς συνεργάζεται στενά με τις ΗΠΑ για να σταματήσει το λαθρεμπόριο ναρκωτικών.

Αντίδραση Καναδά και Μεξικού

Ο Καναδάς έχει καταρτίσει έναν αρχικό κατάλογο αμερικανικών προϊόντων αξίας 150 δισεκατομμυρίων καναδικών δολαρίων (105 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) στα οποία θα επιβάλει δασμούς εάν ο Τραμπ κάνει το πρώτο βήμα. Ο Τραμπ έχει ειρωνευτεί τους Καναδούς λέγοντας ότι θα μπορούσαν να γίνουν η 51η πολιτεία των ΗΠΑ.

«Τίποτα από αυτά δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Ένα πράγμα που έχουμε μάθει είναι ότι ο Πρόεδρος Τραμπ μπορεί μερικές φορές να είναι απρόβλεπτος», δήλωσε ο Καναδός υπουργός Οικονομικών, Ντόμινικ Λεμπλάνκ. Η καναδική κυβέρνηση συνεχίζει τις συζητήσεις με την κυβέρνηση Τραμπ για την ασφάλεια των συνόρων και άλλα ζητήματα. «Στις συνομιλίες μας με Αμερικανούς αξιωματούχους, έχουμε μιλήσει για τη δέσμευσή μας στον αγώνα κατά της φαιντανύλης και για να διασφαλίσουμε ότι η μετανάστευση είναι νόμιμη και τακτική», πρόσθεσε ο Λεμπλάνκ. Τον Δεκέμβριο, η κυβέρνηση Τριντό παρουσίασε ένα σχέδιο ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων για επιπλέον μέτρα, όπως περισσότερα ελικόπτερα και drones κοντά στα σύνορα.

Το Μεξικό έχει προσπαθήσει να αποφύγει την επιβολή δασμών, λαμβάνοντας μέτρα για να κατευνάσει τον Τραμπ, όπως η μείωση εισαγωγών από την Κίνα και μια ιστορική κατάσχεση φαιντανύλης. Η κυβέρνηση της Μεξικανής Προέδρου Κλαούντια Σέινμπαουμ προειδοποίησε ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να επηρεάσουν το ετήσιο εμπόριο ύψους 800 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ των χωρών και να αυξήσουν τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ.

Ανοδος του χρυσού

Ο χρυσός σημείωσε άνοδο μετά την ανακοίνωση του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ότι είναι πιθανό να επιβάλει δασμούς σε εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά στις αρχές του επόμενου μήνα, αν και απέφυγε προς το παρόν να επιβάλει άμεσα δασμούς στην Κίνα. Η τιμή του χρυσού ενισχύθηκε, αγγίζοντας τα 2.720 δολάρια ανά ουγγιά, καθώς οι επενδυτές αξιολογούν τις πιθανές επιπτώσεις δασμών ύψους έως και 25% στους δύο μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Εάν εφαρμοστούν, οι δασμοί ενδέχεται να οδηγήσουν σε εμπορικό πόλεμο μεταξύ των χωρών.

Ανησυχία για τους Δασμούς και την Αγορά των Μετάλλων

Ο Τραμπ ανέφερε επίσης ότι εξετάζει την επιβολή καθολικού δασμού σε όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ, αν και σημείωσε ότι “δεν είναι ακόμη έτοιμος για αυτό”.

Η τιμή των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του αργύρου εκτοξεύτηκε προσωρινά μετά τις δηλώσεις του Τραμπ, με τα συμβόλαια Μαρτίου να αυξάνονται κατά 0,8% στα 31,375 δολάρια ανά ουγγιά, πριν μειωθούν ελαφρώς. Το Μεξικό είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αργύρου παγκοσμίως, και παραμένει ασαφές εάν οι δασμοί θα ισχύσουν και για τις εισαγωγές του πολύτιμου μετάλλου. Η αβεβαιότητα γύρω από την πιθανή εφαρμογή των δασμών στον χρυσό και τον άργυρο έχει δημιουργήσει έντονες διακυμάνσεις στην αγορά, με τα ασφάλιστρα των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης στη Νέα Υόρκη να αυξάνονται, καθώς οι επενδυτές σπεύδουν να κλείσουν τις θέσεις τους.

Οι επενδυτές παρακολουθούν επίσης τις προοπτικές του πληθωρισμού, καθώς η φορολογική πολιτική του Τραμπ και οι αυξημένες κρατικές δαπάνες ενδέχεται να διατηρήσουν τις πληθωριστικές πιέσεις το 2025. Αυτό μπορεί να περιορίσει τη δυνατότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) να συνεχίσει τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.

Το 2024, ο χρυσός σημείωσε διαδοχικά ρεκόρ, με την άνοδό του να τροφοδοτείται από: Τη στροφή της Fed προς πιο χαλαρή νομισματική πολιτική, τις γεωπολιτικές εντάσεις, την αγορά χρυσού από κεντρικές τράπεζες.  Ο χρυσός ενδέχεται να λάβει περαιτέρω ώθηση ως ασφαλές καταφύγιο, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για την πολιτική μετανάστευσης του νέου προέδρου και τις εντάσεις στις σχέσεις των ΗΠΑ με άλλες χώρες.

Ενισχύεται το δολάριο

Το δολάριο ενισχύθηκε και οι ασιατικές μετοχές ανέστρεψαν τα αρχικά τους κέρδη μετά την ανακοίνωση του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ότι εξετάζει την επιβολή δασμών έως και 25% στο Μεξικό και τον Καναδά από την 1η Φεβρουαρίου. Το αμερικανικό νόμισμα σημείωσε άνοδο έναντι όλων των νομισμάτων της Ομάδας των 10 (G10), εκτός του γεν, μετά τη δήλωση του Τραμπ. Τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα ενισχύθηκαν, ενώ οι βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες σημείωσαν άνοδο στην Αυστραλία και το Χονγκ Κονγκ, αλλά παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι στην Κίνα.

“Η αναβολή των δασμών ήταν σύντομη, όπως αναμενόταν”, δήλωσε η Charu Chanana, επικεφαλής στρατηγικής επενδύσεων στη Saxo Markets. “Φαίνεται ότι ο Τραμπ επικεντρώνεται στον Καναδά και το Μεξικό, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης με την Κίνα, γεγονός που μπορεί να στηρίξει τις κινεζικές αγορές.”

Ο δείκτης του δολαρίου Bloomberg σημείωσε άνοδο έως και 0,7%, αφού ξεκίνησε την ασιατική συνεδρίαση σε χαμηλότερα επίπεδα. Το καναδικό δολάριο υποχώρησε 1,4%, ενώ το μεξικανικό πέσο έχασε 0,9% της αξίας του. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου μειώθηκαν κατά 7 μονάδες βάσης, φτάνοντας στο 4,55%.

“Ο στόχος του 25% για τους δασμούς είναι επιθετικός και η στενή προθεσμία της 1ης Φεβρουαρίου αφήνει ελάχιστο χρόνο για διαπραγματεύσεις”, δήλωσε ο Kok Hoong Wong, επικεφαλής εμπορικών συναλλαγών θεσμικών μετοχών στη Maybank Securities.

Ο Τραμπ υλοποιεί το Δόγμα “America First”

Οι επενδυτές περίμεναν με αγωνία τα πρώτα διατάγματα Τραμπ, καθώς ο νέος πρόεδρος έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει γρήγορα την ατζέντα του “Πρώτα η Αμερική”. Από την εκλογική του νίκη τον Νοέμβριο, οι αγορές έχουν σημειώσει έντονες διακυμάνσεις, με τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και το αυστραλιανό δολάριο να επηρεάζονται από τους φόβους για έναν νέο παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο. Την ίδια στιγμή, το δολάριο ενισχύθηκε, καθώς η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) εμφανίστηκε πιο επιφυλακτική σχετικά με τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.

“Σκεφτόμαστε να εφαρμόσουμε 25% δασμούς στο Μεξικό και τον Καναδά, γιατί επιτρέπουν την είσοδο μεγάλου αριθμού ανθρώπων στη χώρα μας”, δήλωσε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο. “Νομίζω ότι θα το κάνουμε την 1η Φεβρουαρίου”.