Ακυρώσεις παραγγελιών από πελάτες μεταποιητικών μονάδων στην Ελλάδα προκαλεί το κύμα ανατιμήσεων, αλλά και οι ελλείψεις σε πρώτες ύλες, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν καθυστερήσεις στην παράδοση των παραγγελιών και ανεβάζουν επιπλέον τις τιμές. Το φαινόμενο αυτό, για το οποίο εδώ και αρκετούς μήνες φοβόταν και προειδοποιούσε ο επιχειρηματικός κόσμος, αποτυπώνεται στην τελευταία έρευνα της IHS Markit για τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών –γνωστός ως δείκτης PMI στη μεταποίηση– ενώ παρόμοια ευρήματα εντοπίζονται και στην έρευνα οικονομικής συγκυρίας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για τον μήνα Νοέμβριο, η οποία επίσης δημοσιοποιήθηκε χθες.

«Οι παραγωγοί αγαθών ανέφεραν ότι οι αυξήσεις στις τιμές πώλησης και οι ελλείψεις σε πρώτες ύλες είχαν ως αποτέλεσμα ακυρώσεις από την πλευρά των πελατών. Αντίστοιχα, ο ρυθμός αύξησης των νέων παραγγελιών εξαγωγών μειώθηκε», αναφέρει χαρακτηριστικά η IHS Markit. Και προσθέτει σε άλλο σημείο: «Οι δυσκολίες προμήθειας πρώτων υλών και η έντονη αύξηση των νέων παραγγελιών οδήγησαν τον όγκο αδιεκπεραίωτων εργασιών σε άνοδο ρεκόρ στην ιστορία της έρευνας, στα μέσα του τέταρτου τριμήνου. Η χαμηλή διαθεσιμότητα εισροών επηρέασε αρνητικά τις δυνατότητες παραγωγής, παρότι η αύξηση των επιπέδων απασχόλησης ήταν η εντονότερη που έχει καταγραφεί σε διάστημα πέντε μηνών».

Οι μεγαλύτερες ελλείψεις σε ό,τι αφορά τις πρώτες ύλες στη βιομηχανία παρατηρούνται, σύμφωνα με στελέχη μεταποιητικών επιχειρήσεων που μίλησαν στην «Κ», σε υλικά συσκευασίας – τόσο χάρτινα όσο και πλαστικά, αλουμινένια, αλλά ακόμη και στις γυάλινες συσκευασίες. Το πρόβλημα είναι πολύ έντονο στις χημικές βιομηχανίες που χρησιμοποιούν μονομερή (όπως είναι το προπυλένιο), καθώς οι τιμές είναι σχεδόν τριπλάσιες σε σχέση με πέρυσι, η μεταφορά τους, λόγω της αύξησης των ναύλων, κοστίζει ακόμη και οκτώ φορές πάνω, ενώ οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις των παραγγελιών μπορεί να ξεπερνούν και τους 2,5 μήνες. Με «καπέλο» εισάγουν οι ελληνικές επιχειρήσεις κατασκευής ενδυμάτων τα νήματα, καθώς οι τιμές που τα προμηθεύονται είναι αυξημένες κατά περίπου 80% σε σύγκριση με πέρυσι. Το παραπάνω φαινόμενο στην ουσία ανακόπτει τη μεγάλη άνοδο που σημείωνε τους τελευταίους μήνες ο κλάδος της ελληνικής μεταποίησης, ένας κλάδος κρίσιμος για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, που συμβάλλει καθοριστικά στην απασχόληση, αλλά και τον περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος.

Ελλείψεις ξεκίνησαν να παρατηρούνται και στην πώληση τελικών προϊόντων, στη λιανική, οι οποίες δεν αποκλείεται να γίνουν ακόμη πιο έντονες κατά το α΄ τρίμηνο του 2022, όταν πλέον θα έχουν τελειώσει και τα όποια αποθέματα υπήρχαν από πέρυσι, όπου η ζήτηση λόγω lockdown ήταν πολύ μικρότερη σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα κυριότερα προβλήματα εντοπίζονται στην αγορά αυτοκινήτου, καθώς οι ελλείψεις σε ημιαγωγούς, που παράγονται κυρίως στην Κίνα, έχει «φρενάρει» την παραγωγή της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Οι παραδόσεις νέων παραγγελιών μπορεί να καθυστερούν έως και 9 μήνες, ενώ ήδη οι τιμές των καινούργιων αυτοκινήτων έχουν αυξηθεί σημαντικά. Οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις έχουν προκαλέσει μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, με την υψηλή ζήτηση να προκαλεί και στην κατηγορία αυτή ανατιμήσεις.

Ελλείψεις καταγράφονται επίσης στις παιχνιδομηχανές και σε κάποια μοντέλα υπολογιστών και τηλεφώνων, σε χριστουγεννιάτικα στολίδια, ενώ το επόμενο διάστημα δεν αποκλείονται οι ελλείψεις σε είδη οικιακού εξοπλισμού και είδη αθλητικής ένδυσης και υπόδησης. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Φουρλή, Απόστολος Πεταλάς, ανέφερε ότι η Nike θα παραδώσει στον όμιλο που αναπτύσσει τα καταστήματα αθλητικών ειδών Intersport και The Athlete’s Foot 15% λιγότερα από τα παραγγελθέντα προϊόντα για την ανοιξιάτικη και καλοκαιρινή σεζόν 2022, ενώ σε ό,τι αφορά τα καταστήματα ΙΚΕΑ υπάρχουν ελλείψεις στο 10% των κωδικών.

Δήμητρα Μανιφάβα Καθημερινή