Η ανικανότητα του Ελληνικού δημοσίου να ανταποκριθεί στις χρονικές απαιτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, είχε ως εποτέλεσμα να βρεθούν εκτός χρηματοδότησης πολλά σημαντικά έργα υποδομής. Μεταξύ αυτών και κάποια στη Θεσσαλία, όπως έργα ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου, Αθήνα - Λάρισα- Θεσσαλονίκη, που εντάχθηκαν στο Ταμείο μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Εκτός μένουν επίσης έργα που σχετίζονται με την ολοκλήρωση του Ε65, συµπεριλαµβανοµένων και των παρεπόµενων εργασιών, όπως όλοι οι σταθµοί διοδίων, ο φωτισµός και τα µέτρα ασφαλείας.
Τον κατάλογο των έργων που απεντάχθηκαν από το Ταµείο Ανάκαµψης ή τροποποιήθηκαν, στο πλαίσιο της πρόσφατης αναθεώρησής του, δηµοσιοποίησε χθες ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Παύλος Γερουλάνος, επικρίνοντας την κυβέρνηση για αδιαφάνεια, επειδή αρνήθηκε να προσκοµίσει τα σχετικά στοιχεία που ο ίδιος ζητούσε µε ερώτησή του στη Βουλή.
Βάσει στοιχείων της σχετικής απόφασης του Συµβουλίου Υπουργών της Ε.Ε., την οποία επικαλείται ο κ. Γερουλάνος, προκύπτει ότι µεταξύ των έργων που απεντάχθηκαν ή τροποποιήθηκαν περιλαµβάνονται η αναβάθµιση των υποδοµών ασφαλείας των 10 µεγαλύτερων σιδηροδροµικών σηράγγων του ΟΣΕ στο Ταµείο Ανάκαµψης, καθώς και η εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Συστήµατος ∆ιαχείρισης Σιδηροδροµικής Κυκλοφορίας (ERTMS) στο σιδηροδροµικό δίκτυο. Κι αυτό ενώ τον Μάιο του 2023 µετά το τραγικό δυστύχηµα των Τεµπών είχε ανακοινωθεί η ένταξη στο Ταµείο του έργου των σηράγγων. Σύµφωνα πάντως µε πηγή του Ταµείου Ανάκαµψης, το έργο απλώς τροποποιήθηκε και συνεχίζει να χρηµατοδοτείται από το Ταµείο.
Η λίστα περιλαµβάνει επίσης µια σειρά από αντιπληµµυρικά έργα, αρδευτικά, οδικά, αλλά και µεταρρυθµίσεις όπως ο ψηφιακός µετασχηµατισµός της δικαιοσύνης. Κάποια πήραν παράταση χρόνου, µεταφερόµενα στο ΕΣΠΑ ή στον εθνικό προϋπολογισµό και δεν διαγράφονται, όπως διευκρινίζει η κυβέρνηση.
Και ενώ οι αναθεωρήσεις είναι αναπόφευκτες –γι’ αυτό προβλέπονται, άλλωστε, από τις Βρυξέλλες– το περιεχόµενο των έργων που απεντάσσονται και αυτών που εντάσσονται στη θέση τους, τόσο στο Ταµείο Ανάκαµψης, όσο και στα ΕΣΠΑ, συχνά προβληµατίζουν.
Για παράδειγµα, έχει εκφραστεί και δηµόσια προβληµατισµός για το κατά πόσον η χρηµατοδότηση των απογευµατινών χειρουργείων από το Ταµείο Ανάκαµψης – όσο απαραίτητα και αν είναι αυτά– εξυπηρετεί τους στόχους του Ταµείου. Επίσης, προβληµατισµός υπάρχει για τη συνεχή επέκταση προγραµµάτων όπως τα «Εξοικονοµώ» και «Αλλάζω συσκευή», δεδοµένου ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη να κατευθύνει τους πολύτιµους πόρους στην αλλαγή παραγωγικού προτύπου.
Σύµφωνα µε την ανακοίνωση του κ. Γερουλάνου, µεταξύ άλλων η αναθεώρηση του Ταµείου Ανάκαµψης άγγιξε 61 έργα και ορόσηµα. Μεταξύ άλλων:
Απεντάχθηκαν πλήρως:
• Η ανάπτυξη υποθαλάσσιων καλωδίων οπτικών ινών που συνδέουν την ηπειρωτική Ελλάδα µε τα νησιά της και την Κύπρο.
• Η ανάπτυξη του συστήµατος ηλεκτρονικών διοδίων, για έναν δίκαιο και διαφανή µηχανισµό χρέωσης.
Μειώθηκε η ενίσχυση και το επίπεδο υλοποίησης:
• Του ψηφιακού µετασχηµατισµού του τοµέα της δικαιοσύνης (e-juistice).
Τροποποιήθηκαν λόγω απροσδόκητων εµποδίων, καθυστερήσεων που σχετίζονται µε τη σύναψη συµβάσεων και τη µεταβίβαση των δικαιωµάτων ιδιοκτησίας:
• Η ολοκλήρωση των εργασιών για την επίτευξη ενεργειακής απόδοσης και τη βελτίωση του αποτυπώµατος άνθρακα, συµπεριλαµβανοµένης της συντήρησης και της επισκευής των χαλύβδινων κατασκευών του στεγάστρου του Ολυµπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών.
• Η κατασκευή και θέση σε λειτουργία 13 περιφερειακών κέντρων επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας.
• Τα ορόσηµα που αφορούν έργα µέχρι την ολοκλήρωση του αυτοκινητόδροµου Κεντρικής Ελλάδος - Ε65: Τρίκαλα - Εγνατία Οδός, συµπεριλαµβανοµένων και των παρεπόµενων εργασιών, όπως όλοι οι σταθµοί διοδίων, ο φωτισµός και τα µέτρα ασφαλείας.
• Το έργο Βόρειου Οδικού Aξονα Κρήτης.
• Παρατάθηκε το χρονοδιάγραµµα και αυξήθηκε ο προϋπολογισµός του προγράµµατος για την ανακαίνιση 100 διαµερισµάτων για τη στεγαστική στήριξη ευάλωτων οµάδων.
Τροποποιήθηκαν λόγω προβληµάτων που προκάλεσαν καθυστερήσεις:
• Το ορόσηµο που αφορά τη σύσταση και λειτουργία της ρυθµιστικής αρχής διαχείρισης αποβλήτων.
• Το ορόσηµο για την αναβάθµιση του συστήµατος ψηφιακής απονοµής σύνταξης (ΑΤΛΑΣ).
• Η ανακαίνιση µε ενεργειακά αποδοτικό τρόπο 156 Κέντρων Υγείας.
• Το ορόσηµο για την ολοκλήρωση καθιέρωσης προπληρωµένων καρτών για την καταβολή κοινωνικών παροχών από τον ΟΠΕΚΑ και τον ΟΑΕ∆.
• Το ορόσηµο για την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης στους 13 αερολιµένες, καθώς και αυτό για την ανάθεση συµβάσεων για αναβαθµίσεις περιφερειακών λιµένων.
Τροποποιήθηκαν ή αποσύρονται, λόγω απρόβλεπτων προβληµάτων:
• Το ορόσηµο για την πρόσκληση υποβολής προτάσεων για µονάδες αφαλάτωσης.
• Μια σειρά από αντιπληµµυρικά έργα στο Ωραιόκαστρο, στις περιοχές Αµβρακίας - Αµφιλοχίας, στο Λασίθι Κρήτης, στον ∆ήµο Λουτρακίου - Περαχώρας - Αγ. Θεοδώρων.
• Μια σειρά έργων ύδρευσης σε Λέσβο, Πρέβεζα, Αρτα, Λευκάδα.
• Αρδευτικά έργα.
• Το ορόσηµο για τη µετάβαση σε ευρυζωνικές συνδέσεις 100/200 Mbps µέσω της εγκατάστασης οπτικών ινών και υποθαλάσσιων καλωδίων στα νησιά.
• Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός του Τοµέα Υγείας (Dighealth) για την πλήρη έναρξη λειτουργίας του εθνικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας.
• Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός των φορολογικών ελέγχων.
• Το ορόσηµο για την πλήρη εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Συστήµατος ∆ιαχείρισης Σιδηροδροµικής Κυκλοφορίας (ERTMS) στο σιδηροδροµικό δίκτυο.
• Η αναβάθµιση των υποδοµών ασφαλείας των 10 µεγαλύτερων σιδηροδροµικών σηράγγων του ΟΣΕ µε χρήση έξυπνων συστηµάτων και η ολοκλήρωση των παρεµβάσεων για την αναβάθµιση του ελληνικού σιδηροδροµικού δικτύου.
Τροποποιήθηκαν ή µειώνονται:
• Η ολοκλήρωση της εγκατάστασης 8.000 δηµόσια προσβάσιµων σηµείων φόρτισης ηλεκτρικών οχηµάτων.
• Η ψηφιοποίηση 100.000 µικροµεσαίων επιχειρήσεων.
• Το ορόσηµο για τις ηλεκτρονικές ταµειακές µηχανές και τα POS.
Κώστας Τόλης thessaliaeconomy.gr