Μάρι Δασκαλαντωνάκη, Διευθύνουσα Σύμβουλος Όμιλος Grecotel
«Ο τουρισμός είναι το πετράδι του στέμματος της οικονομίας και τα ξενοδοχεία τα διαμαντικά του»
«Η επενδυτική δραστηριότητα του ομίλου δεν θα σταματήσει »
«Ο τουρισμός είναι το πετράδι του στέμματος της ελληνικής οικονομίας και τα ξενοδοχεία είναι τα διαμαντικά του», λέει με περηφάνια η Μάρι Δασκαλαντωνάκη, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Grecotel. Σε μια σπάνια, αν όχι μοναδική, συνέντευξή της που παραχώρησε στην “Καθημερινή”, η επικεφαλής του ομίλου που ελέγχει 36 ξενοδοχειακές μονάδες ανά την Ελλάδα (στη Λάρισα το πεντάστερο ξενοδοχείο Imperial φωτό) σημειώνει πως η επενδυτική δραστηριότητα σε ανακαινίσεις και εξαγορές δεν θα σταματήσει ενώ εξηγεί ποιες αγορές περιμένει να ανοίξουν και ποιες θα μείνουν εκτός φέτος.
Τονίζει πως η Grecotel ήταν έτοιμη για το άνοιγμα των ξενοδοχείων ήδη από καιρό αφού «εμπιστευτήκαμε την κυβέρνηση για να μην πάμε στον άλλο κόσμο και καθίσαμε δυο μήνες στα σπίτια μας - δεν θα την εμπιστευτούμε σε τούτον τον κόσμο;». Αποκαλύπτει πως εδώ και κάποιες εβδομάδες «οι συνεργάτες διεθνώς ρωτούσαν με δυσπιστία αν θα ανοίξουμε και πότε» και υπογραμμίζει πως όλο αυτόν τον καιρό «μείναμε συντονισμένοι με δέκα μεγάλες αγορές του εξωτερικού, σχεδόν καθημερινά, βρίσκαμε διεξόδους και λύσεις σε προβλήματα, κάναμε lobbying και μεταφέραμε πληροφορίες για να συμβάλλουμε στο άνοιγμα των αγορών, στη σύνταξη των υγειονομικών πρωτοκόλλων, στις νέες συμφωνίες με Tour Operators».
Όπως λέει, η πρόταση της Grecotel είναι αυτή των διακοπών στη φύση και τη θάλασσα με τρόπο ήσυχο και ασφαλή. «Προτεραιότητα είναι η ασφάλεια και ο νέος τρόπος λειτουργίας σχεδιάστηκε σύμφωνα με τα υγειονομικά πρωτόκολλα διεθνών αλυσίδων ξενοδοχείων και με τη δημοσίευση του αντίστοιχου ελληνικού θα προχωρήσουμε στην πλήρη υιοθέτησή του», διευκρινίζει. Έτσι προσανατολίζεται η Grecotel να ανοίξει τα 20 από τα 36 ξενοδοχεία της ξεκαθαρίζοντας όμως πως με πληρότητα κάτω από 50% οι μονάδες δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν. Κλειδί για την εκκίνηση της σαιζόν θεωρεί πως θα είναι η ροή των ειδήσεων αφού όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, στην αρχή "όλοι θα παρακολουθούν τα πλοία και τα αεροπλάνα και εάν τα ταξίδια εξελίσσονται χωρίς κρούσματα, γρήγορα ο αριθμός αφίξεων θα αυξάνεται και ελπίζω από αρκετές χώρες». Εκτιμά πάντως πως μπορεί να χρειαστεί να φτάσουμε στο 2021 για να ανακτήσουμε το ήμισυ της τουριστικής δραστηριότητας του 2019 και μόνο κάποιοι σημαντικοί προορισμοί μπορεί να φτάσουν έως και το 75%. Τονίζει δε ότι «βεβαίως και απευθυνόμαστε αρχικά στους Έλληνες με τα πρώτα 7 ξενοδοχεία που ανοίγουμε» δηλώνοντας περήφανα πως «από το Σούνιο ως την Κυλλήνη κάθε καλοκαίρι υποδεχόμαστε την ελληνική οικογένεια εδώ και 15 χρόνια».
Κάποιοι υποστηρίζουν πως η πανδημία κατέδειξε ότι είναι λανθασμένη στρατηγική η μεγάλη εξάρτηση της οικονομίας από τον τουρισμό. Συμφωνείτε;
Πρέπει να είμαστε πολύ υπερήφανοι για τον ελληνικό τουρισμό. Είναι το πετράδι του στέμματος της ελληνικής οικονομίας και τα ξενοδοχεία είναι τα διαμαντικά του. Μέσα από αυτόν λάμπει στην υφήλιο ο πολιτισμός μας και στη χώρα μας ευημερούν οι πολίτες. Δεν έχει υπάρξει συνειδητή επιλογή στρατηγικής για τον Τουρισμό. Ας μην κομπάζει κανείς για την επιτυχία αλλά και ας μην αναθεματίζει αυτήν την κακή συγκυρία. Ο τουρισμός αναψυχής αναγνωρίστηκε ως δικαίωμα και στη συνέχεια έγινε καταναλωτικό προϊόν για τους βορειοευρωπαίους. Οι μεγάλοι τουριστικοί οργανισμοί της Γερμανίας και της Αγγλίας είναι αυτοί που διαμόρφωσαν το τουριστικό προϊόν της χώρας. Με γνώμονα τη ζήτηση που οι ίδιοι οι Τour Οperators δημιουργούσαν, αναπτύχθηκαν οι ξενοδοχειακές μονάδες στην Ελλάδα, δημιουργώντας στην πραγματικότητα τον μεγαλύτερο εξαγωγικό τομέα της οικονομίας.
Ανακοινώσατε ημερομηνίες λειτουργίας κάποιων ξενοδοχείων σας πριν ακόμη γίνουν γνωστά υγειονομικά πρωτόκολλα, μέτρα στήριξης του κλάδου. Πώς αποφασίσατε να πάρετε ένα τέτοιο ρίσκο;
Δεν πήραμε κανένα ρίσκο. Απλώς ανοίξαμε την αγορά, όπως οφείλαμε, όντας η μεγαλύτερη ξενοδοχειακή αλυσίδα στην Ελλάδα με 36 ξενοδοχεία, 6.700 εργαζόμενους το 2019 και παρουσία σε 40 αγορές του εξωτερικού. Μετά την συνέντευξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο CNN ότι ανοίγει η Ελλάδα για τουρισμό, έπρεπε να ακολουθήσουν και ελληνικά ξενοδοχεία. Βλέπετε, οι συνεργάτες διεθνώς ρωτούσαν με δυσπιστία αν θα ανοίξουμε και πότε.
Επομένως ήσασταν έτοιμοι και δεν αιφνιδιαστήκατε. Αλλά πώς κινηθήκατε τόσο γρήγορα;
Κατά τη διάρκεια του Απριλίου συντάξαμε το σχέδιό μας ως εταιρεία. Διερευνήσαμε και ετοιμάσαμε το νέο τρόπο λειτουργίας των ξενοδοχείων μας βάσει διεθνών πρωτοκόλλων αλυσίδων που επαναλειτούργησαν στην Κίνα και Σιγκαπούρη. Εξοικειωθήκαμε. Παράλληλα, μείναμε συντονισμένοι με δέκα μεγάλες αγορές του εξωτερικού, σχεδόν καθημερινά, βρίσκαμε διεξόδους και λύσεις σε προβλήματα, κάναμε lobbying και μεταφέραμε πληροφορίες για να συμβάλλουμε στο άνοιγμα των αγορών, στη σύνταξη των υγειονομικών πρωτοκόλλων, στις νέες συμφωνίες με Tour Operators με προσήλωση στην επαναλειτουργία του ελληνικού τουρισμού. Η εξαιρετική υγειονομική επίδοση της χώρας μας μαζί με την ανακοίνωση για lockout στις 4 Μαΐου μας έδωσε την πεποίθηση ότι η αγορά, τουλάχιστον για τους Έλληνες, θα ανοίξει. Πέρασαν οι 10 μέρες με άριστη πορεία κρουσμάτων και έτσι, στις 15 Μαΐου ανακοινώσαμε το άνοιγμα 7 ξενοδοχείων. Όσον αφορά στα άγνωστα έως τότε μέτρα στήριξης του κλάδου, εδώ εμπιστευτήκαμε την κυβέρνηση για να μην πάμε στον «άλλο κόσμο» και καθίσαμε δυο μήνες στα σπίτια μας- δεν θα την εμπιστευτούμε σε τούτον τον κόσμο; Kαι ελλιπή να είναι τα μέτρα, το σωστό θα γίνει, υπάρχει ρεαλισμός.
Τα έξι από τα επτά ξενοδοχεία που θα λειτουργήσουν τις πρώτες ημέρες του Ιουλίου έχουν οδική πρόσβαση. Απευθύνεστε κυρίως σε Έλληνες που θα έρθουν οδικώς; Εκτιμάτε πως δύσκολα οι τουρίστες θα μπουν σε πλοίο ή σε αεροπλάνο για να έρθουν στα νησιά;
Βεβαίως και απευθυνόμαστε στους Έλληνες. Από το Σούνιο ως την Κυλλήνη κάθε καλοκαίρι υποδεχόμαστε την ελληνική οικογένεια εδώ και 15 χρόνια. Έχουμε πολλούς επαναλαμβανόμενους πελάτες και τα ξενοδοχεία μας είναι ο τόπος που μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Μας περιμένουν να ανοίξουμε-τους λαχταράμε κι εμείς. Εκτιμώ πως όλοι θα παρακολουθούν στην αρχή τα πλοία και τα αεροπλάνα. Εάν τα ταξίδια εξελίσσονται χωρίς κρούσματα, γρήγορα ο αριθμός αφίξεων θα αυξάνεται και ελπίζω από αρκετές χώρες. Για την Πελοπόννησο έχουμε συμφωνήσει με γερμανικές εταιρείες ήδη, όπως και για το Ηράκλειο στην Κρήτη.Η τουριστική σχέση Ελλάδας και Γερμανίας θα αποδειχθεί κομβική. Έως την Τρίτη κορυφαίος TourOperator θα ανακοινώσει capacity πτήσεων ανά ελληνικό προορισμό. Ξεκινάμε!
Από τις ξένες αγορές για τον ελληνικό τουρισμό, ποιες βλέπετε ότι θα έχουν φέτος κάποιες προοπτικές, ποιες όχι και γιατί;
Οι αγορές που δεν έχουν προοπτική για το 2020 είναι η κρουαζιέρα, η Αμερικάνικη και Καναδική αγορά, οι αγορές της Λατινικής Αμερικής, Αφρική, Ινδία, Άπω Ανατολή-νομίζω δεν χρειάζεται εξήγηση το γιατί. Αυτές που έχουν σημαντική προοπτική σε group είναι οι Γερμανία, Αυστρία, Πολωνία, Λουξεμβούργο διότι διαθέτουν interconnecting ταξιδιωτικά δίκτυα, έτοιμους μηχανισμούς πωλήσεων, αεροπορική δύναμη. Έχουν την ικανότητα μέσα σε έξι εβδομάδες από την απόφαση για πώληση διακοπών σε οποιαδήποτε προορισμό να σηκώσουν πτήσεις και να παρέχουν πλήρη τουριστικά πακέτα. Με λιγότερη δύναμη έπονται η Ελβετία και οι Σκανδιναβικές χώρες. Σημαντικής οικονομικής σημασίας για τη χώρα μας είναι η Ρωσία, η Ουκρανία και οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Έχουν τεράστια προοπτική για το 2020, ειδικά στον τομέα του ακριβού τουρισμού. Σε ειδική θέση η Μεγάλη Βρετανία που είναι εκτός Schengen, καθώς και οι Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Βέλγιο που λόγω του υγειονομικού status του πληθυσμού των χωρών αυτών δεν θα ήθελα να τοποθετηθώ. Πολύ καλά θα πάει ο οδικός τουρισμός με τις αγορές των Βαλκανίων έως και τη Ρουμανία. Τέλος, δυναμική παρουσία θα έχουν η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αραβική αγορά. Όλα αυτά με βάση τα σημερινά επιδημιολογικά δεδομένα.
Πώς θα λειτουργήσουν φέτος τα ξενοδοχεία σας; Ποιες προσαρμογές στην εξυπηρέτηση, τις παροχές, τις εγκαταστάσεις χρειάστηκε να κάνετε ή θα κάνετε εξαιτίας της πανδημίας;
Η Grecotel για την ελληνική αγορά σχεδίασε το «Καλοκαίρι στη Θάλασσα». Συνοδεύεται από video που απεικονίζει την πρόταση των διακοπών μας στη φύση και τη θάλασσα με τρόπο ήσυχο και ασφαλή. Φτιάχτηκε από τους ανθρώπους της Grecotel για τους πελάτες μας, με έμπνευση. Κάθε δωμάτιο και η ομπρέλα του στη θάλασσα ή στις πισίνες. Κάθε bungalow με κήπο επίσης. Το φαγητό μας σερβίρεται 100% υπαίθρια και προσφέρεται σε συνδυασμούς μπουφέ, family style και self service. Οι μεγάλοι χώροι των ξενοδοχείων επιτρέπουν η εστίαση να είναι 100% υπαίθρια (δεν παρέχονται κλιματιζόμενοι χώροι) με τις προβλεπόμενες αποστάσεις για τα τραπέζια, ωράριο λειτουργίας με διπλό seating αν χρειαστεί και διαδρομές κυκλοφορίας μεταξύ μπουφέ και τραπεζιών. Νερό, αναψυκτικά και χυμοί σερβίρονται στο τραπέζι και είναι προσφορά μας. Τα παιδιά τρώνε μόνο μαζί με τους γονείς. Υπάρχουν έως δύο a la carte επιλογές, ανάλογα το ξενοδοχείο. Δεν θα προσφέρουμε υπηρεσίες groom, spa, γυμναστήριο, Grecoland και ομαδικά sports. Υπάρχουν πολλές επιλογές για την οικογένεια, εξαιρετικές προσφορές και φυσικά δωρεάν τα παιδιά ως 14 ετών. Ο νέος τρόπος λειτουργίας σχεδιάστηκε σύμφωνα με τα υγειονομικά πρωτόκολλα διεθνών αλυσίδων ξενοδοχείων και με τη δημοσίευση του αντίστοιχου ελληνικού θα προχωρήσουμε στην πλήρη υιοθέτησή του.
Ποια άλλα ξενοδοχεία είναι στο σχεδιασμό σας να ανοίξετε φέτος και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Δεδομένης της τεράστιας πτώσης των φετινών διεθνών αφίξεων για φέτος προσπαθούμε να ανοίξουμε τα 20 από τα 36 ξενοδοχεία. Σε νησιά που η Grecotelδιαχειρίζεται πολλές μονάδες θα επιλέξουμε συμπτύξεις. Οι προϋποθέσεις που με ρωτάτε είναι η εξής μία: πληρότητα κοντά στο 50%. Κάτω από αυτό το ποσοστό τα ξενοδοχεία μας δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν.
Έχετε ετοιμάσει φέτος πακέτα ειδικά για Έλληνες πελάτες, συμβατά με το εισοδηματικό προφίλ τους;
Έχουμε ετοιμάσει πακέτα με γνώμονα την ασφάλεια. Ξέρουμε πόσο ανάγκη έχουν όλοι να χαλαρώσουν, να χαρούν τη θάλασσα, να νοιώσουν ότι κάποιος τους φροντίζει. Για να είναι ασφαλείς λοιπόν, όλα αυτά θα τα προσφέρουμε μέσα από το πλαίσιο που έχει γίνει δεύτερη φύση μας: κρατάμε αποστάσεις, προσωπική υγιεινή, ατομική ευθύνη και για τους πελάτες και για το προσωπικό μας.
Έχετε ένα επενδυτικό σχέδιο που εκτός από τις αναβαθμίσεις των υφιστάμενων ξενοδοχείων περιελάμβανε και την ενίσχυση της παρουσίας σας στην Αθήνα και αλλού. Δεδομένων των συνθηκών, ποιες προσαρμογές πρέπει να γίνουν;
Η επενδυτική μας δραστηριότητα δεν θα σταματήσει -την έχουμε όμως παγώσει από τις 22 Μαρτίου. Υπήρχε σε εξέλιξη σημαντικό έργο που θα συνεχίσει και περιλαμβάνει 4 μεγάλα εργοτάξια και εξαγορές ξενοδοχείων. Έχουμε περιθώριο 6-8 μηνών για να καταλήξουμε σε νέο προγραμματισμό, εάν απαιτηθεί, αποφασίζοντας συντηρητικά. Θα κριθεί από τη διάρκεια της δράσης του ιού.
Ποιες παρεμβάσεις από την πλευρά της Πολιτείας θεωρείτε αναγκαίες για να στηριχθεί ο κλάδος και η τουριστική οικονομία συνολικότερα;
Τα μέτρα για τον Τουρισμό που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στις 20 Μαΐου αποτελούν ένα συνεκτικό και στοχευμένο πλαίσιο στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Η Grecotel είναι μέλος του Σ.Ε.ΤΕ., του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου και της Π.Ο.Ξ., οι οποίοι και εκπροσώπησαν τον ξενοδοχειακό κλάδο στις διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση. Εκφράζω απεριόριστη εκτίμηση στις προσπάθειες των συναδέλφων που ηγούνται αυτών των φορέων και με αυταπάρνηση έχουν επωμισθεί το τιτάνιο έργο της στήριξης του ελληνικού τουρισμού.
Πότε εκτιμάτε ότι θα μπορέσει ο κλάδος να ανακάμψει πλήρως;
Μέσα στη λέξη «τουριστικός κλάδος» χωρούν σήμερα πάρα πολλές δραστηριότητες. Εγώ θα τοποθετηθώ για την αεροπορική διακίνηση τουριστών με σκοπό τα ταξίδια αναψυχής σε ξενοδοχεία resort και λοιπά καταλύματα. Οι σημαντικοί Ελλαδικοί προορισμοί -εκτός της Αθήνας- μπορούν να επανέλθουν σε πολύ υψηλά επίπεδα το 2021. Αναπόφευκτη θα είναι η μείωση τουριστικών προγραμμάτων σε μικρότερους προορισμούς και σε διάρκεια και αφίξεις και για το 2021. Σε γενικές γραμμές, το 2021 μπορεί να αποτυπωθεί στην πράξη επάνοδος της τάξης του 50% των αφίξεων του 2019 και να ανέλθει ως και 75% στους σημαντικούς προορισμούς όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Κως και η Χαλκιδική. Και αυτός είναι ο μόνος δρόμος για την ανάκαμψη.