Του Max Nisen (Blooberg)

Ο κόσμος πλέον μοιάζει να διαθέτει τουλάχιστον δύο αποτελεσματικά εμβόλια κατά της Covid-19, μετά την ανακοίνωση της Δευτέρας για θετικά προκαταρκτικά δεδομένα από την κλινική δοκιμή της Moderna Therapeutics, με συμμετοχή 30.000 ατόμων.

Τα στοιχεία αυτά έρχονται μία εβδομάδα αφότου η Pfizer και η BioNTech αποκάλυψαν ποσοστό επιτυχίας άνω του 90% στην προστασία όσων έλαβαν το δικό τους σκεύασμα. Η Moderna ξεπέρασε ελαφρώς τους ανταγωνιστές της, εκτιμώντας ότι το δικό της προϊόν είναι κατά 94,5% αποτελεσματικό στην πρόληψη της Covid-19.

Και τα δύο αποτελέσματα είναι εξαιρετικά εντυπωσιακά για εμβολιαστικά προϊόντα τα οποία αναπτύχθηκαν με ιστορικά μεγάλη ταχύτητα.

Η σημασία της δεύτερης συναπτής επιτυχίας

Η δεύτερη επιτυχία είναι ιδιαίτερα σημαντική. Οι κατασκευαστικοί περιορισμοί σημαίνουν ότι ο κόσμος χρειάζεται πολλά διαφορετικά εμβόλια εάν θέλει να ελπίζει να περιορίσει τον ιό.

Ωστόσο, όσο ελπιδοφόρα είναι τα νέα για το εμβόλιο για την καταπολέμηση της Covid-19, τόσο - επιπλέον - προσφέρουν και ελπίδα για την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε πιο γρήγορα σε μελλοντικές πανδημίες.

Και τα δύο κορυφαία εμβόλια χρησιμοποιούν την ίδια πολλά υποσχόμενη mRNA και - συνδυαστικά - τα εξαιρετικά πρώιμα αποτελέσματά τους υποδηλώνουν ότι ο κόσμος έχει ένα κρίσιμο νέο εργαλείο προκειμένου να ανταποκρίνεται γρήγορα όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με λοιμώδη νοσήματα.

Η μετοχή της Moderna, αντικατοπτρίζοντας την αισιοδοξία τόσο για το εμβόλιο όσο και για τη μακροπρόθεσμη προοπτική άλλων εγχειρημάτων της στο πεδίο του mRNA, σημείωναν άνοδο κατά 16% λίγο μετά την έναρξη των συναλλαγών τη Δευτέρα. Η ευρύτερη αγορά έλαβε επίσης ανοδική ώθηση.

Η επαναστατική λογική του mRNA

Υπάρχουν ακόμη αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τα συγκεκριμένα εμβόλια. Και ακόμη και με αυτά τα δύο να είναι - πιθανότατα - διαθέσιμα σχετικά σύντομα, η πανδημία βρίσκεται σε τόσο κρίσιμη καμπή στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και οι πρώιμες προμήθειες προϊόντων εμβολιασμού είναι τόσο περιορισμένες, που η βοήθεια από πλευράς εμβολίου δεν θα φανεί πολύ σύντομα.

Υπάρχει ωστόσο ένας λόγος που αυτά τα δύο εμβόλια ήρθαν πρώτα, ενώ παρέχουν μια αξιοσημείωτη επιβεβαίωση της λογικής ενός συναρπαστικά νέου τύπο εμβολίου.

Το Messenger RNA ή mRNA δίνει εντολή στα κύτταρα να παράγουν πολλές ουσίες που επιτρέπουν στο σώμα να λειτουργεί. Τα εμβόλια αυτά χρησιμοποιούν προσεκτικά σχεδιασμένους κλώνους mRNA για να διδάξουν τα κύτταρα να δημιουργούν μια τροποποιημένη έκδοση μιας βασικής πρωτεΐνης του κορονοϊού, προκαλώντας μια ανοσοαπόκριση που μπορεί να αποτρέψει τον πραγματικό ιό. Βασικά μετατρέπουν τα κύτταρα σε μικροσκοπικά εργοστάσια παραγωγής φαρμάκων.

Πρόκειται για κομβικής σημασίας πλεονέκτημα. Τα παραδοσιακά εμβόλια χρησιμοποιούν τμήματα ιών ή ολόκληρους ιούς που είναι είτε νεκροί είτε εξασθενημένοι, μια δοκιμασμένα επιτυχημένη διαδικασία που συχνά είναι πολύ αποτελεσματική, αλλά δομικά χρονοβόρα.

Εκτός από την ταχύτερη παρασκευή και ανάπτυξη - ένα χαρακτηριστικό που βοήθησε την Pfizer και τη Moderna να ξεκινήσουν γρήγορα κλινικές δοκιμές - το mRNA είναι κατάλληλο για ταχεία αναπροσαρμογή.

Αντί να αναπτύσσουν μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης ή ιού, οι φαρμακευτικές μπορούν να αλλάζουν τις οδηγίες που παρέχονται από το mRNA. Αυτό σημαίνει ότι οι ερευνητές θα μπορούσαν δυνητικά να ανταποκριθούν άψογα τόσο σε μεταλλάξεις στον ιό που προκαλεί την Covid-19, εάν προκύψουν, αλλά και ότι έχουν στα χέρια τους μια εξαιρετική πλατφόρμα για την αντιμετώπιση μελλοντικών απειλών.

Το αποτέλεσμα που ανακοίνωσε η Moderna τη Δευτέρα βασίστηκε σε 95 επιβεβαιωμένα κρούσματα, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στην συγκεκριμένη τεχνολογία, ενώ παρείχε και μερικά επιπλέον δεδομένα τα οποία δεν έχουν προσφέρει η Pfizer και η BioNTech. Υπήρξαν 11 σοβαρά κρούσματα Covid στο πλαίσιο της δοκιμής και όλα αφορούσαν σε άτομα που είχαν λάβει εικονικό φάρμακο (placebo) και όχι το εμβόλιο, ακόμη μια ένδειξη ισχυρής αποτελεσματικότητας.

Οι αστερίσκοι

Υπάρχουν βέβαια και ορισμένοι αστερίσκοι. Αν και καμία εταιρεία δεν έχει αναφέρει μέχρι στιγμής κάποιο σημαντικό ζήτημα ασφάλειας, σημαντικά περισσότερα δεδομένα πρέπει να συλλεχθούν σχετικά με πιθανές παρενέργειες, ειδικά δεδομένου ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι νέα.

Ακόμη δεν γνωρίζουμε πολλά για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και αποτελεσματικότητά της, ενώ δεν χρησιμοποιείται ακόμη ευρέως. Το mRNA είναι επίσης ευαίσθητο, απαιτεί προσεκτική αποθήκευση και χειρισμό σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, γεγονός που θα περιπλέξει τη διαδικασία διανομής, αν και το εμβόλιο της Moderna είναι ευκολότερο στον χειρισμό σε σχέση με εκείνο της Pfizer.

Όσον αφορά την ευρύτερη υπόσχεση που δίνει η συγκεκριμένη τεχνολογία, οι επιτυχίες δεν μπορούν να αποδοθούν αποκλειστικά στη "μαγεία" του mRNA. Χρόνια προηγούμενων εργασιών για στενά συγγενείς προς τον κορονοϊό ασθένειες, όπως εκείνες που συνδέονταν με τους ιούς SARS και το MERS, έδωσαν στους επιστήμονες σημαντικά διδάγματα.

Η αισιοδοξία για το μέλλον

Δεδομένων, όμως, όλων των παραπάνω, είναι δύσκολο να υποστηρίξουμε ότι αυτές οι επιτυχίες δεν αποτελούν ώθηση στην παγκόσμια ετοιμότητα μας να αντιμετωπίζουμε τις πανδημίες.

Πλέον υπάρχει απόδειξη ότι είναι δυνατό να δημιουργηθεί ένα πολύ αποτελεσματικό εμβόλιο με ταχύτητα - και υπάρχει επίσης πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα παραγωγής mRNA. Αυτό σημαίνει ότι την επόμενη φορά, πιθανότατα θα υπάρξουν μικρότερες δυσκολίες και ευρύτερη παραγωγή.

Η επιτυχία θα δώσει ώθηση στις επενδύσεις για την επίλυση προβλημάτων σχετικών με την αποθήκευση και την περαιτέρω βελτίωση αυτών των εντυπωσιακών πρώιμων αποτελεσμάτων.

Τα εμβόλια που χρησιμοποιούν mRNA είναι τα πρώτα στην κούρσα, ωστόσο υπάρχουν και πολλά άλλα σε φάση ανάπτυξης. Οι AstraZeneca και Johnson&Johnson χρησιμοποιούν αμφότερες τροποποιημένους ιούς για να μεταφέρουν γενετικό υλικό που να προκαλεί ανοσοαπόκριση. Είναι μια διαφορετική προσέγγιση, γρήγορη και προσαρμόσιμη, αν και όχι στον ίδιο βαθμό με το mRNA. Είναι πιθανό να είναι οι επόμενες εταιρείες οι οποίες θα αποκαλύψουν δεδομένα από τις τρέχουσες κλινικές δοκιμές τους.

Οι παλαιότερες, πιο κλασσικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται από τις Novavax, Sanofi και GlaxoSmithKline ενδέχεται να είναι πιο αργές και δεν έχουν ακόμη εισέλθει στο τελικό στάδιο των δοκιμών τους στις ΗΠΑ. Ο εμβολιασμός ολόκληρου του πληθυσμού του πλανήτη θα απαιτήσει πιθανώς συνδυασμό όλων των παραπάνω προσεγγίσεων.

Ενώ η "διπλή δόση" επιτυχίας από τις Pfizer και Moderna αποτελεί σπουδαία νέα σε μια περίοδο που όλοι μας τα έχουμε ανάγκη, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι εξακολουθούμε να απέχουμε μήνες από την ευρεία διανομή τους. Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζει την ανάγκη για αποτελεσματικά μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας προκειμένου να σταματήσει η εξάπλωση του κορονοϊού.

Η ικανότητα ταχείας παραγωγής εμβολίων σημαίνει ότι μπορούν να σωθούν πολλές ζωές, μόνον όμως εάν κάθε χώρα διαχειριστεί επιτυχώς τη δύσκολη περίοδο αναμονής.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο capital