Του Chris Hughes - Bloomberg

Γιατί η AstraZeneca κάνει τόσo πολλά "αψυχολόγητα" λάθη στην προσπάθειά της να διανείμει δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά του Covid ανά τον κόσμο με το ελάχιστο δυνατό κόστος; Μόλις τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία, η αγγλο-σουηδική φαρμακοβιομηχανία θα πρέπει να εξετάσει εάν υπάρχει πρόβλημα στον τρόπο με τον οποίο λαμβάνει αποφάσεις.

Πρώτη επαφή με τον κόσμο των εμβολίων

Η AstraZeneca συμφώνησε τον Απρίλιο να βοηθήσει στην ανάπτυξη, κατασκευή και διανομή του εμβολίου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης εναντίον της Covid-19. Δεν είχε καμία δραστηριότητα σχετική με εμβόλια έως τότε: ο στόχος ήταν να εισφέρει τους πόρους της στην καταπολέμηση της πανδημίας σε μη κερδοσκοπική βάση.

Αυτά τα assets περιλαμβάνουν ένα παγκόσμιο δίκτυο και δεδομένες δυνατότητες εκτέλεσης μεγάλων κλινικών δοκιμών. Το αποτέλεσμα είναι εκατομμύρια δόσεις εμβολίων οι οποίες έχουν διανεμηθεί και χορηγηθεί εντός ενός έτους. Ωστόσο, η έλλειψη εμπειρογνωμοσύνης σχετικά με τα εμβόλια, η υπερβολική αυτοπεποίθηση ως προς το τι θα μπορούσε να επιτύχει η εταιρεία και η αφέλεια σχετικά με τις πολιτικές παραμέτρους του εγχειρήματος δεν μπορούν να μην καταγραφούν.

Ένα ζήτημα ήταν η ανακοίνωση επιστημονικών αποτελεσμάτων. Δεδομένα του Νοεμβρίου από δοκιμές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Βραζιλία προκάλεσαν σύγχυση σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Αυτή την εβδομάδα, υπήρξαν αμφιβολίες για μια μεταγενέστερη δοκιμή στις ΗΠΑ και τη Νότια Αμερική που έπρεπε κανονικά να ξεκαθαρίσει τα όποια ζήτηματα είχαν προηγούμενα προκύψει.

Αδικαιολόγητο "χάος"

Η AstraZeneca ανακοίνωσε προσωρινά ευρήματα της μελέτης της στις ΗΠΑ τη Δευτέρα, αναφέροντας ότι το εμβόλιο της Οξφόρδης έδειξε 79% αποτελεσματικότητα αποτροπής της συμπτωματικής Covid-19. Ωστόσο, ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων η οποία υποβοήθησε τη δοκιμή αμφισβήτησε την αξιοπιστία των συμπερασμάτων, καθώς η ανάλυση δεν περιλάμβανε τα πιο πρόσφατα δεδομένα.

Δεν είναι αμφιλεγόμενη πρακτική να δημοσιεύει κανείς ενδιάμεσα συμπεράσματα ανάλυσης έως ένα σημείο της έρευνας, σε αυτήν την περίπτωση με στοιχεία μέχρι τις 17 Φεβρουαρίου. Η AstraZeneca έχει έκτοτε δηλώσει ότι η συμπερίληψη των πιο πρόσφατων δεδομένων μειώνει την αποτελεσματικότητα στο 76%.

Η διαφορά είναι μικρή. Το ερώτημα το οποίο παραμένει είναι εάν αυτή η τελευταία σύγχυση θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί με καλύτερη επαφή με τους αμερικανικούς εποπτικούς φορείς πριν από την αρχική ανακοίνωση.

Το δεύτερο ζήτημα αφορά την υπερβολική αισιοδοξία σχετικά με την ικανότητά της να παρέχει αφειδώς δόσεις εμβολίων ανά τον κόσμο. Τα εμβόλια είναι δύσκολο να παραχθούν, όπως ανακαλύπτει τώρα η AstraZeneca. Η παραγωγικότητα πανομοιότυπων εργοστασιακών μονάδων μπορεί να διαφέρει χωρίς προφανή λόγο, σύμφωνα με τους αναλυτές της UBS. Ως αποτέλεσμα, η φαρμακοβιομηχανία στοχεύει πια να παραδώσει μόλις 100 εκατομμύρια δόσεις στην ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2021, από τα 400 εκατομμύρια που έχουν παραγγελθεί.

Αφέλεια

Οι συμφωνίες εφοδιασμού από την AstraZeneca δεν έχουν αποδειχθεί χρήσιμες στη διαχείριση αυτού του σεναρίου. Ίσως το συμβόλαιό της με την ΕΕ να επιτρέπει την προτιμησιακή μεταχείριση σε μια προηγούμενη συμφωνία που είχε συναφθεί με το Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο αυτό δεν επιλύει το πρόβλημα του εμπορικού πολέμου εμβολίων ο οποίος έχει ξεσπάσει. Είτε η AstraZeneca ήταν αφελής ως προς τη δυνατότητα διαχείρισης εκ μέρους της του προβλήματος ή δεν πίστευε καν ότι θα βρεθεί μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση.

Η ΕΕ μπορεί να "κατακεραυνώνει" την AstraZeneca όσο θέλει, ωστόσο αυτό δεν πρόκειται να κάνει ξαφνικά τις διαδικασίες παρασκευής του εμβολίου να λειτουργήσουν καλύτερα. Η ενέργειά της ίσως θα ήταν προτιμότερο να εστιαστεί σε εξασφάλιση εμβολίων από εναλλακτικές πηγές.

Προς τα πού πρέπει να κινηθεί η AstraZeneca από εδώ και πέρα; Μια ανησυχία είναι ότι η ένταση με πολιτικές ηγεσίες και ρυθμιστικές αρχές θα βλάψει την εταιρεία μακροπρόθεσμα. Εάν κάποια στιγμή η AstraZeneca βρεθεί να διαθέτει ένα πραγματικά δημοφιλέστατο και χρήσιμο φάρμακο, τα στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητά του θα πρέπει να είναι εκείνα που θα μετρήσουν σε τελική ανάλυση, ενώ τα πρόσφατα γεγονότα δεν θα πρέπει στην πραγματικότητα να παίξουν κανέναν ρόλο.

Ωστόσο, η σχέση της με τις ρυθμιστικές αρχές χρειάζεται σαφώς κόπο και εργασία προκειμένου να βελτιωθεί. Όσον αφορά την αντιπαράθεση με την ΕΕ, φαίνεται δύσκολο να επιλυθεί χωρίς βοήθεια από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου - η οποία μπορεί να έλθει.

Αχίλλειος πτέρνα

Ένα ευρύτερο ερώτημα είναι εάν οι εσωτερικές διαδικασίες της AstraZeneca υποστηρίζουν μια ρεαλιστική αξιολόγηση των πεπραγμένων. Είναι αλήθεια ότι η επιχείρηση "εμβόλιο κατά του κορονοϊού" είναι τεράστια και άνευ προηγουμένου. Όμως γίνεται πλέον δύσκολο να αποφευχθούν παράλληλισμοί με μερικές πρόσφατες απογοητεύσεις από τις προοπτικές φαρμάκων που βρίσκονται στον πυρήνα της δραστηριότητας της, για τα οποία η εταιρεία επέτρεψε την ανάπτυξη υψηλών προσδοκιών.

Η AstraZeneca τυχαίνει επίσης να είναι πιο αισιόδοξη σε σχέση με τους αναλυτές σχετικά με την αύξηση των πωλήσεων που θα επιφέρει η εξαγορά εκ μέρους της της Alexion Pharmaceuticals έναντι 39 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Μπορεί να διακρίνει κανείς από πού μπορεί να προέρχεται αυτή η εταιρική αισιοδοξία. Ο διευθύνων σύμβουλος Pascal Soriot απέτρεψε την εξαγορά της AstraZeneca από την Pfizer το 2014, υποσχόμενος να επιστρέψει την εταιρεία σε ανάπτυξη εν μέσω μιας περιόδου λήξης πατεντών. Και πράγματι, σήμερα παραδίδει αυτήν την αντιστροφή κλίματος. H εταιρική επιτυχία της AstraZeneca στην επίτευξη στόχων αποτελεί αντικείμενο "ζήλειας" από ολόκληρο τον κλάδο του φαρμάκου.

Η ανακάλυψη νέων φαρμάκων δεν επιτυγχάνεται εάν CEO όπως o Soriot δεν έχουν την αυτοπεποίθηση να αναλάβουν μεγάλα ρίσκα. Με το εμβόλιο να έχει ήδη αναπτυχθεί πρωτοπόρα από την Οξφόρδη, η ανάληψη ρίσκου σε αυτή την περίπτωση σχετιζόταν με την ταχύτητα παραγωγής και παράδοσης. Αυτή η διαδικασία ταίριαζε καλύτερα σε εταιρείες που παρήγαν ήδη εμβόλια για εμπορική χρήση. Έχοντας τώρα ανέβει απότομα την καμπύλη "εκμάθησης", μπορεί να έχει νόημα για την AstraZeneca να εισέλθει εμπορικά στο πεδίο των εμβολιαστικών σκευασμάτων.

Υπάρχει ωστόσο ένα πιο δύσκολο ερώτημα το οποίο αντιμετωπίζει το διοικητικό συμβούλιο της Astra: εάν η αυτοπεποίθηση η οποία τροφοδότησε την τεράστια συμβολή της εταιρείας στην προσπάθεια αντιμετώπισης του νέου ιού μπορεί να αποτελεί ταυτόχρονα και την "αχίλλειο πτέρνα" της.

capital.gr