Οι προτιμήσεις των καταναλωτών στην Κίνα αλλάζουν γρήγορα. Επτά χρόνια πριν, η χώρα εισήγαγε μόνο 30 τόνους αβοκάντο, με το εξωτικό φρούτο από την Κεντρική Αμερική να εμφανίζεται σπανίως στο τραπέζι των Κινέζων.
Το 2017, η Κίνα αγόρασε 32.200 τόνους αβοκάντο από τη Χιλή, το Μεξικό και το Περού - ποσότητα που επαρκεί για να καλύψει 200 εκατομμύρια μερίδες ψωμί με αβοκάντο.
Πολλά έχουν ειπωθεί τα τελευταία χρόνια για την αγάπη της νέας τάξης των πλουσίων της Κίνας για τη χλιδή και το πώς αυτή η τάση επιδρά σε διάφορα προϊόντα, από τα πολυτελή ελβετικά ρολόγια μέχρι τις ακριβές επώνυμες τσάντες και τα σκάφη αναψυχής. Αλλά όταν μιλάμε για την Κίνα δεν πρέπει να ασχολούμαστε μόνο με τους «πάρα πολύ πλούσιους Ασιάτες». Αυτό που γίνεται λιγότερο κατανοητό είναι ότι η κατανάλωση έχει εξελιχθεί και αφορά περισσότερους ανθρώπους εφόσον ο πλούτος διευρύνεται από τα αστικά κέντρα προς την επαρχία, ενισχυμένη από τις περισσότερο μορφωμένες νεότερες γενιές οι οποίες γνωρίζουν καλά το διαδίκτυο και έχουν αίσθηση για το τι γίνεται στον κόσμο.
Όσο ο αυξανόμενος οικονομικός προστατευτισμός και οι εντάσεις σχετικά με το διεθνές εμπόριο δυσχεραίνουν τις εταιρείες σε ολόκληρο τον κόσμο δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για τις διεθνείς επιχειρήσεις να δουν με μια ανανεωμένη ματιά αυτούς τους νέους καταναλωτές και την πιθανότητα να αυξηθεί από αυτούς η ζήτηση για προϊόντα από την άλλη άκρη του κόσμου.
Αναμφίβολα, η Κίνα είναι σημαντική αγορά-στόχος για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις, η χώρα πρόκειται να εισαγάγει εμπορεύματα αξίας 8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ 2018 και 2022. Αυτό σημαίνει, κατά μέσο όρο, 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο - ποσό περίπου αντίστοιχο του ΑΕΠ του Καναδά ή της Νότιας Κορέας κατά το περασμένο έτος.
Η ετήσια έκθεση της HSBC* με τίτλο «Navigator» εκτιμά ότι η αξία των κινεζικών εισαγωγών θα αυξηθεί κατά μέσο όρο 8% τον χρόνο μεταξύ του 2017 και του 2030, γεγονός που αναδεικνύει τη ζήτηση για ενδιάμεσα προϊόντα, αγαθά για τη μεταποίηση και τελικά προϊόντα που θα καλύψουν τις ανάγκες του ολοένα και αυξανόμενου πληθυσμού των ευκατάστατων πολιτών της Κίνας.
Η Κίνα αποχαιρετά την ανάπτυξη που βασίζεται στις εξαγωγές και τις επενδύσεις που προέρχονται από το κράτος και ενθαρρύνει ολοένα και περισσότερο τους 1,4 δισεκατομμύρια πολίτες της να καταναλώσουν. Αργά αλλά σταθερά, το παλιό μοντέλο των προϊόντων «Made in China» που κατευθύνονταν στις αγορές ολόκληρου του κόσμου αλλάζει. Η Κίνα γίνεται η ίδια προορισμός προϊόντων που έχουν κατασκευαστεί αλλού.
Διεθνής έκθεση στη Σαγκάη
Αποτέλεσμα αυτής της νέας ισορροπίας είναι η επερχόμενη Διεθνής Έκθεση Εισαγωγικού Εμπορίου στη Σαγκάη.
Στο παρελθόν, οι εμπορικές εκθέσεις εντός Κίνας εστίαζαν μόνο στο τι θα μπορούσαν να πουλήσουν οι κινεζικές εταιρείες στον υπόλοιπο κόσμο. Η συγκεκριμένη εκδήλωση, αντιθέτως, αφορά τις ξένες εταιρείες που πουλούν στην Κίνα. Για έξι ημέρες τον ερχόμενο Νοέμβριο εκατοντάδες χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα θα δοθούν σε διεθνείς πωλητές, οι οποίοι θα παρουσιάζουν τα προϊόντα τους, από τρόφιμα έως και φάρμακα, ηλεκτρονικά καταναλωτικά είδη και αυτοκίνητα.
Η αγοραστική δύναμη των Κινέζων που έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία 40 χρόνια, από τότε που το Πεκίνο θέσπισε τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και άνοιξε τη χώρα σε ξένους επενδυτές. Το 2017, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα ανά κάτοικο για τα νοικοκυριά στις πόλεις ήταν 36.396 γιουάν ($ 5.600) - εκατονταπλάσιο από το αντίστοιχο του 1978. Τα αγροτικά εισοδήματα των νοικοκυριών έχουν επίσης ενισχυθεί.
Οι Κινέζοι καταναλωτές δεν έχουν γίνει απλώς πλουσιότεροι. Είναι ευαισθητοποιημένοι σε θέματα υγείας, ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και ασχολούνται με τα εμπορικά σήματα και με την ποιότητα των προϊόντων που αγοράζουν σύμφωνα με μια έρευνα της εταιρείας McKinsey.
Οι επιχειρήσεις προσέχουν αυτή την τάση - και τα αβοκάντο «ανοίγουν τον δρόμο».
Η εταιρεία Taco Bell, επιστρέφοντας στην Κίνα πέρσι, αφού είχε αποσυρθεί από τη συγκεκριμένη αγορά το 2008, μείωσε τα λιπαρά στα γεύματά της και λάνσαρε ένα πιο υγιεινό μπουρίτο με αβοκάντο στο πρώτο νέο της κατάστημα στην Κίνα. Μόνο στη Σαγκάη, περισσότερα από 160 εστιατόρια σερβίρουν λιωμένο αβοκάντο σε ψωμί, ένα πιάτο που είναι δημοφιλές στη γενιά των Δυτικών millenials.
Τα Starbucks βλέπουν τους καταναλωτές καφέ στην Κίνα να μετατρέπουν την ασιατική αυτή χώρα στην κορυφαία αγορά τους (ξεπερνώντας τις ΗΠΑ). Η Tesla εστιάζει στους Κινέζους οδηγούς, αφού εκτιμάται ότι οι μισές από τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων μέχρι το 2025 θα γίνονται στην Κίνα.
Από την άλλη έχουμε το φαινόμενο του ηλεκτρονικού εμπορίου, το οποίο έχει βοηθήσει την κατανάλωση να διευρυνθεί. Επιχειρήσεις όπως η Alibaba και η JD.com βοηθούν να έρθουν προϊόντα παγκόσμιας προέλευσης από τις πλούσιες παράκτιες περιοχές σε μικρότερες πόλεις και σε χωριά της κινεζικής ενδοχώρας. Σήμερα ακόμα και οι μαμάδες και οι μπαμπάδες σε δυσπρόσιτες περιοχές της κινεζικής επαρχίας αγοράζουν επώνυμο γάλα σε σκόνη και πάνες για τα μωρά τους, χρησιμοποιώντας δημιουργικά τις αποθήκες εμπορευμάτων των χωριών και την παράδοση με τρίκυκλα ή ακόμα και με drones. Σίγουρα, το να πουλάει κανείς σε μια τεράστια, πολύπλοκη και ταχέως εξελισσόμενη αγορά όπως η Κίνα συνεπάγεται και προκλήσεις.
Καθώς η οικονομία ωριμάζει, τα εισοδήματα δεν αυξάνονται τόσο γρήγορα όσο κάποτε. Και οι σημερινές εμπορικές εντάσεις επηρεάζουν φυσικά την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.
Επιπλέον, οι ξένες εταιρείες πρέπει να είναι σε θέση να αντιδρούν στις συνεχώς μεταβαλλόμενες προτιμήσεις και στις επικείμενες ταχύτατες εξελίξεις στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τα εργαλεία ψηφιακών πληρωμών. Πρέπει, επίσης να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στην εντατικοποίηση του ανταγωνισμού από τις εγχώριες επιχειρήσεις που χαρακτηρίζονται από ευελιξία και υιοθετούν ολοένα και περισσότερο την υψηλή τεχνολογία.
Η Tesla, για παράδειγμα, αντιμετωπίζει μια σειρά από τοπικούς «παίκτες» στην αγορά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που αποβλέπουν να γίνουν η «Tesla της Κίνας». Ενώ, αντίστοιχα, στον χώρο του καφέ, το Luckin με έδρα το Πεκίνο ανταγωνίζεται έντονα τη Starbucks, έχοντας ανοίξει εκατοντάδες καταστήματα από τότε που πρωτοάνοιξε ένα χρόνο πριν.Αλλά τίποτε από αυτά δεν πρέπει να εμποδίσει το τεράστιο δυναμικό που αντιπροσωπεύουν 1,4 δισεκατομμύρια αγοραστές για τους εξαγωγείς από ολόκληρο τον κόσμο.
Από έναν εκπρόσωπο της γενιάς των millenials που τρώει brunch σε ένα καφέ της Σαγκάης, έως τον γονέα που περιμένει τις βρεφικές πάνες να παραδοθούν σε ένα χωριό της επαρχίας Χουνάν, οι καταναλωτές της Κίνας γίνονται ολοένα και πιο εύποροι και απαιτητικοί. Τώρα περισσότερο από ποτέ, αντιπροσωπεύουν μια απαραίτητη αγορά για τις επιχειρήσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι εξαγωγείς από ολόκληρο τον κόσμο θα βρίσκονται στη Σαγκάη τον Νοέμβριο - και γι’ αυτό όλες οι εταιρείες με διεθνείς φιλοδοξίες θα πρέπει να επισκεφθούν σύντομα την Κίνα.
Ντέιβιντ Λιάο, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της HSBC Κίνας