ΤΟ περασμένο Σάββατο, πήγα στο περίπτερο να πάρω τα ΝΕΑ… Για πρώτη φορά από τότε που τα πρωτοαγόρασα, το μακρινό 1975, δεν τα βρήκα…. Συνήθιζα τα τελευταία χρόνια ν’ αγοράζω τα ΝΕΑ το Σάββατο και να αφιερώνω ένα δίωρο για να τα “ξεκοκκαλίσω” : επιφυλλίδες, άρθρα, ρεπορτάζ, στήλες ό,τι περιείχε η πολυσέλιδη έκδοση… Άλλη μια ώρα (εξακολουθεί να) μου “τρώει” η “Καθημερινή” κι είναι αυτό το τρίωρο του Σαββάτου μια σταθερή συνήθεια που δεν αλλάζει ούτε το καλοκαίρι με τα μπάνια στη θάλασσα, ούτε την άνοιξη που το μεσημέρι διαρκεί ως το βράδυ με τις μπύρες στα “τραπεζακια έξω” και την αγαπημένη συντροφιά…
ΓΙΑ να είμαι πιο ειλικρινής, η συνήθεια αυτή άλλαξε εν μέρει πριν λίγα χρόνια όταν η “Ελευθεροτυπία” μπήκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και έτσι το πρώην τετράωρο μειώθηκε σε τρίωρο σαββατιάτικης ανάγνωσης… Έφυγε ξαφνικά και εκείνη κι άφησε τον πόνο που αφήνει η απώλεια ενός φίλου με τον οποίο μοιραζόσουν τον καφέ σου καθημερινά επί σαράντα ολόκληρα χρόνια!…
ΞΕΡΩ ότι οι εφημερίδες είναι επιχειρήσεις που για να είναι φίλοι εφ’ όρου ζωής, πρέπει να ναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες, το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους εργαζόμενους κλπ. Να είναι δηλαδή, υγιείς επιχειρήσεις… Είναι επιχειρήσεις ωστόσο, με τις οποίες δένεσαι συναισθηματικά (και πολύ μάλιστα) αν ανταποκρίνονται στην ανάγκη σου για ενημέρωση και επιμόρφωση… Αυτές κι οι ΠΑΕ (Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες) είναι οι μόνες επιχειρήσεις με τις οποίες σε δένει έντονο συναίσθημα…
Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ωστόσο, έχει βρει (και μάλιστα με απίστευτη για τα ελληνικά δεδομένα συναίνεση) εδώ και πολλά χρόνια τον τρόπο να διασφαλίζει τη μη διακοπή της λειτουργίας των ΠΑΕ ακόμη και αν δεν είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους, επειδή τους έτυχε να έχουν πρόεδρο ένα απατεώνα σαν τον Κοσκωτά ή έναν από τους δεκάδες άλλους που τις οδήγησαν και που εξακολουθούν να τις οδηγούν στην οικονομική καταστροφή… Είναι γιατί, η πολιτεία αντιλαμβάνεται ότι αν κοπεί ξαφνικά η συνήθεια του “γαύρου” να πάει κάθε Κυριακή στο Καραϊσκάκη, η τύχη της χώρας θα αφεθεί στην εκδήλωση του θυμού του… Για τις εφημερίδες τέτοια διασφάλιση δεν έχει υπάρξει από πλευράς πολιτείας… Αντιθέτως, η ίδια πολλές φορές εμφανίζεται περισσότερο οργίλη εναντίον των εφημερίδων και δεν νιώθει ν’ απειλείται από την οργή των αναγνωστών τους…
ΕΙΝΑΙ, θα πείτε, το γεγονός ότι οι Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες δεν κάνουν διαπλοκή, που κάνει την διαφορά… Σωστό… Αλλά πέραν της δαιμονοποιήσεως των επιχειρήσεων Τύπου, αξίζει να σταθούμε σ’ αυτό που έγραψε ένας από τους πρώην συνεργάτες του “Βήματος” ο Γ. Αλλαμανής στο”Documento”:
“Αν το Βήμα είχε 80 σελίδες, οι πρώτες δέκα ηταν “διαπλοκή”. Όμως οι άλλες εβδομήντα ήταν το Βήμα του Κ. Θ. Δημαρά, του Μάριου Πλωρίτη, του Νίκου Σβορώνου, του Στάθη Ευσταθιάδη και του τροτσκιστή επαναστάτη Μιχάλη «Πάμπλο» Ράπτη. Κι από τους ζωντανούς, του Νίκου Χειλά, του Αναστάση Βιστωνίτη, του Mάρκου Καρασαρίνη, για να μνημονεύσω μόνο τρεις υπογραφές κάτω από φρέσκα κείμενα υποδειγματικού ύφους, ήθους και περιεχομένου. Συνειδητά αναφέρω ελάχιστους. Από ονόματα αρθρογράφων ; Όσα θέλετε. Στον ιστότοπο της εφημερίδας, μόνο στο γράμμα Α ξεπερνούν τα 200, με λιγότερο σημαντικό του υπογράφοντος.
‘Εχοντας περάσει τα 17 πιο ώριμα, μέχρι τώρα, χρόνια της δημοσιογραφικής μου ζωής ως αρχισυντάκτης του Τμήματος Διεθνών Ειδήσεων στο Βήμα, απ’ το 1999 έως πριν από λίγες εβδομάδες, γνωρίζω ότι οι άλλες εβδομήντα σελίδες ήταν μηχανισμός παραγωγής υψηλής ποιότητας επαγγελματικής δημοσιογραφίας.
Δεν είναι ίδιες όλες οι σελίδες, το ‘παμε. Αν ο άνεμος της Ιστορίας κάνει φύλλο και φτερό τις άλλες εβδομήντα σελίδες του Βήματος, αυτές θα φωλιάσουν στα ψηφιακά εφημεριδοστάσια του μέλλοντος περιμένοντας τους μελετητές.
Θα καρπίσουν σαν σπόρος, όπου κι αν πέσουν.”
ΑΥΤΕΣ οι εβδομήντα σελίδες του “Βήματος”, οι άλλες εβδομήντα της “Ελευθεροτυπίας”, οι πενήντα ίσως των ΝΕΩΝ (η καθημερινή συνήθεια χιλιάδων ανθρώπων) που έκλεισαν, κάνουν τους αναγνώστες τους να πονούν για την απώλεια… Κι ας ξέρουν ότι κάποιες από τις υπογραφές που χάθηκαν, θα βρεθούν σε άλλες εφημερίδες… Κάποιες όμως, όχι όλες… Και ούτε στη διάταξη που διαμόρφωσε τις συνήθειες τους δεκαετίες ολόκληρες…
ΘΥΣΙΑ στην υποτιθέμενη μάχη κατά της διαπλοκής, αυτές οι εξαίρετες σελίδες; Ναι… Άδικη θυσία πάντως: να μακροημερεύει ο Κουρής και να θριαμβολογεί, αποκαλώντας διαπλεκόμενους όσους έδιναν χώρο στη διανόηση της χώρας!.. Αλλά θα μου πείτε και στο ποδόσφαιρο έτσι δεν έγινε; “Εξυγιάνθηκαν” οι ΠΑΕ από τους Βαρδινογιάννηδες και τους “τσάτσους” τους κι έμειναν οι Μπέοι!…
Ανδρέας Γιουρμετάκης (onlarissa.gr)