Η έλευσή της και προπαντός η ραγδαία ανάπτυξή της έχει δώσει έναυσμα σε κάθε είδους εσχατολογικές προβλέψεις για το τέλος της εργασίας και της ανθρώπινης δημιουργικής δραστηριότητας με την απώλεια εκατομμυρίων θέσεων εργασίας που θα υποκαταστήσει εν μια νυκτί. Ολα δείχνουν πως ευσταθούν ακόμη και οι πλέον απαισιόδοξες προβλέψεις για τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην παγκόσμια αγορά εργασίας, καθώς η εκτεταμένη χρήση της θα οδηγήσει στην απώλεια αμέτρητων θέσεων εργασίας και πιθανώς σε όλο το φάσμα της οικονομίας.

Τη δυσοίωνη εικόνα σκιαγραφεί τώρα νέα έρευνα που διεξήγαγε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ μεταξύ επιχειρήσεων και φέρει το 41% των εργοδοτών να σχεδιάζει μείωση του προσωπικού του, καθώς μεγάλος αριθμός υπαλλήλων θα καταστεί άχρηστος και τα καθήκοντά τους θα εκτελούνται από προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης. Η έρευνα διεξήχθη σε μεγάλες επιχειρήσεις ανά τον κόσμο και κατέδειξε, επίσης, πως το 77% των εργοδοτών σχεδιάζει προγράμματα κατάρτισης του προσωπικού του ή προγράμματα αναβάθμισης της κατάρτισης των υπαλλήλων του. Σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας, που δημοσιεύθηκαν με τον τίτλο «Εκθεση για το μέλλον της εργασίας», τα προγράμματα αυτά έχουν δρομολογηθεί ως επί το πλείστον για το διάστημα από το τρέχον έτος έως και το 2030. Θα έχουν στόχο να διασφαλισθεί η δυνατότητα των υπαλλήλων να εργάζονται παράλληλα με τα προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης και να τα χρησιμοποιούν.

Το ιδιαίτερα δυσοίωνο στοιχείο στην εν λόγω έκθεση που αφορά το 2024 είναι ότι, σε αντίθεση με την αμέσως προηγούμενη έκθεση του Φόρουμ για το 2023, δεν αναφέρεται πουθενά η αισιόδοξη και συχνά παρήγορη πρόβλεψη πως οι νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, θα αποβούν τελικά προς όφελος της εργασίας καθώς θα καταργήσουν θέσεις, αλλά θα δημιουργήσουν περισσότερες από όσες κατήργησαν. Γιατί αυτό ήταν έως τώρα το επιχείρημα υπέρ της τεχνητής νοημοσύνης, ότι δηλαδή θα αποτελέσει ακόμη μία βιομηχανική επανάσταση που θα ακυρώσει τον παλαιό κόσμο και την εργασία του, αλλά θα γεννήσει έναν καινούργιο με πολλές άλλες θέσεις εργασίας. «Τα επιτεύγματα της τεχνητής νοημοσύνης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναμορφώνουν την αγορά εργασίας», επισημαίνει στο δελτίο Τύπου που εξέδωσε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και το οποίο καταλήγει πως «αποτέλεσμα των επιτευγμάτων αυτών είναι η αύξηση της ζήτησης για πολλές τεχνολογίες και για ρόλους ειδικών, ενώ την ίδια στιγμή θα οδηγούν σε μείωση άλλων θέσεων εργασίας, όπως, για παράδειγμα, οι θέσεις για τους σχεδιαστές γραφιστικών».

Η έκθεση δόθηκε στη δημοσιότητα ενόψει της ετήσιας συνάντησης του Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας που έχει προγραμματισθεί μέσα στον Ιανουάριο. Σχολιάζοντας σχετικά την παρουσίαση της έκθεσης ο Σαάντια Ζαχίντι, γενικός διευθυντής του Φόρουμ, υπογράμμισε τον ρόλο της δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης στον μετασχηματισμό ολόκληρων βιομηχανικών κλάδων και στο περιεχόμενο πολλών εργασιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Ο λόγος για την πλέον εξελιγμένη εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, τις εφαρμογές του είδους της CHATGPT, που συντάσσουν πρωτογενές κείμενο, δημιουργούν εικόνες και άλλο περιεχόμενο ανταποκρινόμενες σε αιτήματα ή ερωτήσεις των χρηστών. Ετσι, ανάμεσα στις κατηγορίες επαγγελμάτων που αναμένεται να εξαφανιστούν, και μάλιστα με ταχύτατους ρυθμούς, είναι οι υπάλληλοι ταχυδρομείων, οι γραμματείς και οι υπάλληλοι γραφείου. Στην έκθεση του Φόρουμ υπογραμμίζεται, άλλωστε, «η παρουσία των σχεδιαστών γραφιστικών και των νομικών συμβούλων ανάμεσα στα 10 επαγγέλματα που αναμένεται να χαθούν το συντομότερο», και όπως τονίζεται με έμφαση αυτό δεν ίσχυε για τις προηγούμενες αντίστοιχες εκθέσεις των περασμένων ετών.

Στο μεταξύ αυξάνεται η ζήτηση για δεξιότητες στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και το 70% των εργοδοτών που συμμετείχαν στην έρευνα του Φόρουμ δήλωσε πως σχεδιάζει να προσλάβει υπαλλήλους με τεχνογνωσία στον σχεδιασμό εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης. Το 62% των ερωτηθέντων σχεδιάζει επίσης να προσλάβει ανθρώπους που έχουν την εμπειρία της εργασίας παράλληλα με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Και η μοναδική νότα αισιοδοξίας στην έκθεση του Φόρουμ είναι η προσδοκία πως σε πρώτη φάση ο αντίκτυπος των τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, θα εξαρτηθεί μάλλον από το κατά πόσον θα έχουν τη δυνατότητα να «διευρύνουν» τις δεξιότητες του ανθρώπινου είδους μέσω «της συνεργασίας ανθρώπων και μηχανών». Εν ολίγοις ότι σε πρώτη φάση τουλάχιστον δεν θα είναι άμεση η υποκατάσταση των εργαζομένων από τις τεχνολογίες «και ιδιαιτέρως δεδομένων των πάντα σημαντικών δεξιοτήτων των ανθρώπων». Η πικρή αλήθεια είναι, πάντως, ότι έχουν ήδη αντικατασταθεί πολλοί εργαζόμενοι από την τεχνητή νοημοσύνη. Τα τελευταία χρόνια σε πολλές εταιρείες τεχνολογίας έγιναν απολύσεις και το επιχείρημα ήταν ότι μειώθηκαν οι ανάγκες για προσωπικό χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη.

Καθημερινή