Μήπως είναι µία ακόµη φούσκα, ανάλογη εκείνης στις αρχές της δεκαετίας του 2000 που έµεινε στην ιστορία ως η φούσκα των dot.com; Η πυρετώδης άνοδος των αγορών εν µέσω παγκόσµιου ενθουσιασµού για την τεχνητή νοηµοσύνη και των ενδεχοµένως παράλογων προσδοκιών που έχει εµπνεύσει, ωθεί πολλούς να την παροµοιάσουν µε το τότε και να αναρωτηθούν κατά πόσον οι τιµές των µετοχών έχουν διογκωθεί από την αισιοδοξία για µια νέα ανατρεπτική τεχνολογία.

Ο πυρετός γύρω από την τεχνητή νοηµοσύνη που έχει καταλάβει επιχειρήσεις και επενδυτές σε συνδυασµό µε τις αντοχές πολλών οικονοµιών και ιδιαιτέρως της αµερικανικής οικονοµίας έχει εκτοξεύσει στα ύψη τον δείκτη S&P 500 που βρίσκεται πλέον σε επίπεδα 50% πάνω από το χαµηλό του Οκτωβρίου 2022. Σε ό,τι αφορά τον κυρίως δείκτη εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, τον Nasdaq, έχει ενισχυθεί κατά 70% από τα τέλη του 2022. Εύκολα εντοπίζει κανείς οµοιότητες και αναλογίες µε την κατάσταση που επικρατούσε στις αγορές στα τέλη του περασµένου αιώνα και τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Μια µικρή οµάδα εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, µεταξύ των οποίων η βιοµηχανία µικροεπεξεργαστών Nvidia, αναδεικνύεται σε ηγετική δύναµη της σηµερινής αγοράς και θυµίζει, έτσι, τους «τέσσερις ιππότες της Αποκάλυψης», όπως είχαν χαρακτηριστεί στα τέλη της δεκαετίας του 1990 οι Cisco, Dell, Microsoft και Intel.

Η ιλιγγιώδης άνοδος των µετοχών της Nvidia, η οποία µέσα στα τελευταία πέντε χρόνια έχει σηµειώσει διαστηµική εκτόξευση κατά 4.300%, θυµίζει την άνοδο κατά 4.500% που είχε σηµειώσει η εταιρεία εξοπλισµού δικτύου Cisco την πενταετία µέχρι το 2000. Η Cisco ηγείτο τότε κι εκείνη µιας άλλης επανάστασης, της επανάστασης του Ιντερνετ, και όπως ακριβώς προσφάτως η Nvidia, η Cisco ξεπέρασε τότε τη Microsoft σε χρηµατιστηριακή αξία. Η Nvidia, πρωταθλήτρια των µικροεπεξεργαστών για την τεχνητή νοηµοσύνη, ξεπέρασε προ ηµερών τη Microsoft σε χρηµατιστηριακή αξία, καθώς έφτασε στα 3,3 τρισ. δολ. Οι χρηµατιστηριακές αξίες των σηµερινών τεχνολογικών εταιρειών έχουν αυξηθεί όπως και τότε. Πολλοί από τους σηµερινούς τεχνολογικούς κολοσσούς φαίνεται, όµως, να βρίσκονται σε πολύ καλύτερη οικονοµική κατάσταση από εκείνη στην οποία βρίσκονταν οι εταιρείες του dot.com στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Από άλλη άποψη, µπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι ο ενθουσιασµός των επενδυτών για τη νέα τεχνολογία δεν έχει εκτοξευθεί ακόµη στα παράλογα επίπεδα στα οποία βρισκόταν κατά την εκπνοή του προηγούµενου αιώνα και στις αρχές του αιώνα µας.

Με δεδοµένες τις αναλογίες, τις οµοιότητες και τις διαφορές, επικρατεί η ανησυχία πως η άνοδος της τεχνητής νοηµοσύνης και το ράλι που προκαλεί στις αγορές µπορεί να έχει το ίδιο άδοξο τέλος µε αυτό που είχε η φούσκα των dot.com: µια συντριβή επικών διαστάσεων. Οπως ακριβώς είχε συµβεί µε τη φούσκα των dot.com, έτσι και σήµερα ο τοµέας της τεχνολογίας της πληροφορίας έχει διογκωθεί τόσο ώστε να αντιπροσωπεύει το 32% της συνολικής χρηµατιστηριακής αξίας του δείκτη S&P 500. Πρόκειται για το µεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από το 2.000, οπότε είχε φτάσει στο 35% σύµφωνα µε στοιχεία της LSEG Datastream. Και επιπλέον τρεις µόνον εταιρείες, οι Microsoft, Apple και Nvidia, αντιπροσωπεύουν το 20% του δείκτη. Ισως, όµως, η σηµαντικότερη διαφορά να είναι αυτή που επισήµανε προ ηµερών ο τότε διευθύνων σύµβουλος της Cisco, Τζον Τσάµπερς. Μιλώντας στη Wall Street Journal, σχολίασε τη διαστηµική εκτόξευση της Nvidia αναγνωρίζοντας τις αναλογίες ανάµεσα στο τότε και στο τώρα. Υπογράµµισε, ωστόσο, πως η τεχνητή νοηµοσύνη έχει σήµερα µια δυναµική ασύγκριτη µε κάθε άλλη από τις προηγούµενες τεχνολογικές επαναστάσεις.

kathimerini