Προβληματισμός επικρατεί στις τάξεις των παραγωγών οσπρίων στον θεσσαλικό κάμπο, καθώς έφθασε η εποχή της σποράς σε φακή, λαθούρι (φάβα), ρεβίθια και ψυχανθή αλλά οι ίδιοι ακόμη δεν έχουν πουλήσει την περσινή σοδειά ή άλλοι ακόμη δεν έχουν πληρωθεί.

Με βαριά καρδιά μπήκαν λοιπόν οι παραγωγοί στα χωράφια τους, ενώ η εκτίμηση των γεωπόνων του κάμπου είναι ότι το 2019 οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις θα είναι αισθητά μειωμένες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η μείωση της καλλιεργούμενης έκτασης στη φακή αγγίζει και το 60%, στο ρεβίθι το 70%-80% (!), ενώ και στις υπόλοιπες παραγωγές το 30%. «Εξέλιξη αναμενόμενη», σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της ΕΑΣ Λάρισας και από τους πρώτους παραγωγούς που ασχολήθηκαν ενεργά με τα όσπρια στον κάμπο, Σπύρο Τσικρίκα, καθώς η τιμή της φακής μέσα σε μια τριετία κατρακύλησε από 0,90-1 ευρώ στα 50-80 λεπτά, στο ρεβίθι από τα 80 λεπτά-1,20 ευρώ στα 60-70 λεπτά και στη φάβα από 80 λεπτά περίπου στα 60 λεπτά.

Από το ζενίθ στο ναδίρ

Η «Άνοιξη» των οσπρίων στον κάμπο και κυρίως στις περιοχές των καποδιστριακών Δήμων Κραννώνα, Νίκαιας και Πολυδάμαντα (επαρχία Φαρσάλων) ήρθε το 2012 και μετά, όταν επί υπουργίας του καθηγητή Αθαν. Τσαυτάρη δόθηκε η συνδεδεμένη στα όσπρια, σε μια προσπάθεια της Πολιτείας να τα ενισχύσει, αποσκοπώντας σε αναδιάρθρωση καλλιεργειών και περιβαλλοντικά οφέλη.

Σύμφωνα με τον Σπύρο Τσικρίκα «είναι κρίμα που μια καλλιέργεια, όπως αυτή των οσπρίων με σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη και σε μία περίοδο, την οποία η συζήτηση για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία φουντώνει, αυτή να μην στηρίζεται από την αγορά. Δυστυχώς όμως οι στρεβλώσεις παραμένουν κι έχουν να κάνουν τόσο με τις αθρόες εισαγωγές (κυρίως από Μεξικό, Καναδά) όσο και από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των λίγων εμπόρων που κυριαρχούν στην αγορά. Ταυτόχρονα απουσιάζει η οργάνωση των παραγωγών σε συλλογικά σχήματα (οι Ομάδες Παραγωγών είναι λίγες), ενώ και σε αυτή την καλλιέργεια παρουσιάστηκε η αναρχία που προκύπτει κάθε φορά που ένα προϊόν εξασφαλίζει μία χρονιά καλή τιμή. Μαζική στροφή των αγροτών σε αυτό, δημιουργία υπερπροσφοράς, πάρτυ εμπόρων, μνημόσυνο παραγωγών».

Στρέβλωση αγοράς

Έτσι, ενώ μέχρι το 2016 καταγραφόταν μια σταδιακή αύξηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε φακή, φάβα και ρεβίθια, λόγω του μικρού κόστους παραγωγής (τα ποτίσματα που απαιτούνται δεν ξεπερνούν τα 2-3), ενώ μέσω της αμειψισποράς ξεκουράζεται το χωράφι, εν συνεχεία ήρθε η πτώση, παρά το γεγονός ότι η ελληνική αγορά παραμένει ελλειμματική.

Και σαν να μην έφθανε η πτώση στις τιμές των οσπρίων, προέκυψαν και οι ποιοτικές υποβαθμίσεις στο προϊόν, λόγω βροχών, για να αποτελέσουν το τελειωτικό χτύπημα στους παραγωγούς. Οι ημέρες που διανύουμε είναι περίοδος σποράς κι -όπως φαίνεται- λίγοι αγρότες επιμένουν στα όσπρια. Όσοι διαθέτουν νερό στα χωράφια τους επιστρέφουν στο βαμβάκι, ενώ στα ξηρικά χωράφια οι απογοητευμένοι παραγωγοί επιλέγουν το κριθάρι.

Γιώργος Ρούστας (Ελευθερία)