Σε κατάσταση επιφυλακής τίθενται από σήμερα το πρωί οι Κεντρικές Τράπεζες (FED και ΕΚΤ) καθώς εκφράζονται φόβοι ότι ο αποκλεισμός των μεγαλύτερων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα  SWIFT είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει σε καταστάσεις ανάλογες με εκείνες που προκάλεσε η κατάρρευση της Lehman Brothers.

Εκτιμάται ότι εξαιτίας του SWIFT θα προκληθούν τεράστιες αθετήσεις πληρωμών (κανόνια) από τη Ρωσία, αλλά και γιγαντιαίες υπεραναλήψεις, οι οποίες, για να καλυφθούν, θα πρέπει οι Κεντρικές Τράπεζες -και κυρίως η FED, μιας που οι διεθνείς συναλλαγές της Ρωσίας γίνονται σε δολάρια- να παρέμβουν ρίχνοντας δολάρια στην αγορά.

Οι προβλέψεις  αυτές περιλαμβάνονται σε σημείωμα του κορυφαίου αναλυτή της Credit Suisse Group AG, Zoltan Pozsar, το οποίο δημοσιοποιήθηκε νωρίτερα από το Bloomberg.

Κάνοντας συγκρίσεις με το χάος που προκλήθηκε μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008 και τον πανικό που δημιουργήθηκε στις αγορές με το ξέσπασμα της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020, ο Pozsar προειδοποιεί ότι «οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι έτοιμες να κάνουν αγορές ξανά τη Δευτέρα».

«Ο αποκλεισμός των μεγαλύτερων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων SWIFT θα οδηγήσει σε αθέτηση πληρωμών  και τεράστιες υπεραναλήψεις παρόμοιες με εκείνες που παρατηρήθηκαν τον  Μάρτιο του 2020», αναφέρει ο Pozsar.

«Η αδυναμία των τραπεζών να πραγματοποιήσουν πληρωμές λόγω του αποκλεισμού τους από το SWIFT είναι η ίδια με την αδυναμία της Lehman να πραγματοποιήσει πληρωμές λόγω της απροθυμίας της τράπεζας που έκανε την εκκαθάριση των συναλλαγών της να στείλει πληρωμές για λογαριασμό της», σημειώνει.

Κατά την άποψη του Pozsar, η μεγάλη και πλεονάζουσα ρευστότητα που λιμνάζει στο σύστημα, καθώς και τα κεφάλαια από την αγορά ομολόγων που ρίχνουν στην αγορά οι Κεντρικές Τράπεζες στο πλαίσιο των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης δεν αρκούν για να καλύψουν την «μαύρη τρύπα» που θα δημιουργηθεί και για το λόγο αυτό εκτιμά ότι ότι οι Νομισματικές Αρχές θα πρέπει να δράσουν.

Ειδικά  η Federal Reserve, η οποία ήδη άνοιξε τον δρόμο για να αρχίσει να συρρικνώνει τον ισολογισμό της μέσω της λεγόμενης ποσοτικής σύσφιξης, θα πρέπει να αρχίσει και πάλι να τον  επεκτείνει ξανά.

Ενέργεια - Τουρισμός

Με το μείζον πρόβλημα να εδράζεται στην πληρωμή των παραγγελιών ενέργειας, οι ελληνικές τράπεζες προς το παρόν βαδίζουν, όπως και οι ευρωπαϊκές, στα «τυφλά» περιμένοντας την ακριβή λίστα των αποκλεισμένων ρωσικών τραπεζών.

Όπως αναφέρει στο mononews.gr τραπεζική πηγή, το μεγάλο θέμα εντοπίζεται στις παραγγελίες ενέργειας, εφόσον συνεχίζουν να επιτρέπονται αυτού του είδους οι εισαγωγές. Και το ερώτημα είναι πώς θα πληρωθούν οι εισαγωγές ενέργειας που θα πραγματοποιήσει π.χ. μια ελληνική επιχείρηση ενέργειας από τη Ρωσία, αν η τράπεζα έχει αποκλειστεί από το Swift.

Και ενώ οι πληροφορίες αναφέρουν ότι «παγώνουν» δάνεια ύψους 160 εκατ. ευρώ Ρώσων επιχειρηματιών σε ελληνικές τράπεζες, όλα τα πιστωτικά ιδρύματα «τρέχουν» ασκήσεις επί χάρτου, ελέγχοντας όλες τις προηγούμενες συναλλαγές τους με νομικά και φυσικά πρόσωπα της Ρωσίας, όπως αναφέρει στο mononews.gr τραπεζική πηγή.

Στην περίπτωση τώρα Ρώσων επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, αν συνεργάζονται με τράπεζες που είναι στη «μαύρη λίστα» θα έχουν πρόβλημα, καθώς δεν θα μπορούν να στέλνουν και να δέχονται χρήματα και θα πρέπει να αλλάξουν τράπεζα. Αν τώρα συμπεριληφθεί στις «μαύρες λίστες» και ο επιχειρηματίας, τότε το πρόβλημα μεγεθύνεται.

Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν συμφέροντα στη Ρωσία, αν η τράπεζα με την οποία συνεργάζονται πεταχτεί εκτός Swift, θα πρέπει να συνεργαστούν με άλλη τράπεζα, μη αποκλεισμένη, για να κάνουν τις μεταφορές κεφαλαίων τους.

Σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, στην περίπτωση δηλαδή που ένα τουριστικό γραφείο έχει κλείσει πακέτα  για Ελλάδα, δεν θα υπάρχει πρόβλημα στην πληρωμή, διότι θα έρθουν τα χρήματα μέσω μη αποκλεισμένης από το Swift ρωσικής τράπεζας. Αν όμως όλες οι ρωσικές τράπεζες πεταχτούν εκτός Swift, τότε υπάρχει θέμα.

Τι αφορούν οι κυρώσεις

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι κυρώσεις αφορούν δύο πράγματα:

1) Απαγορεύονται οι συναλλαγές με φυσικά ή νομικά πρόσωπα της λίστας. Που σημαίνει ότι η τράπεζα σταματά να στέλνει ή να δέχεται χρήματα. Και στην περίπτωση που το εμπάργκο αφορά πελάτη της, πρέπει να σταματήσει κάθε συνεργασία μαζί του, είτε πρόκειται για φυσικό είτε για νομικό πρόσωπο

2) Οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να πραγματοποιούν καμία συναλλαγή με τις τράπεζες που πετάχτηκαν έξω από το Swift. Απαγορεύεται οποιαδήποτε συναλλαγή και με  όλους τους πελάτες της αποκλεισμένης τράπεζας. «Δεν την βλέπω στο σύστημα,  δεν την αναγνωρίζω ως οντότητα», αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια πηγή.

Σε ό,τι αφορά όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα που περιλαμβάνονται στις λίστες αποκλεισμού, οι τράπεζες θα «τρέξουν» τα πελατολόγια τους και θα μπλοκάρουν τα συγκεκριμένα ονόματα στο κεντρικό τους σύστημα,, ώστε να αποκλείεται οποιαδήποτε εντολή αφορά πρόσωπα που περιλαμβάνονται στις λίστες του εμπάργκο. Ωστόσο, αυτή είναι μία διαδικασία καθημερινή για τις τράπεζες. Ονόματα και συναλλαγές μπλοκάρονται αυτόματα.

Τι είναι το SWIFT

Το Swift (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) είναι η Παγκόσμια Εταιρεία Διατραπεζικών Χρηματοοικονομικών Τηλεπικοινωνιών. Είναι δηλαδή ένα διεθνές δίκτυο ανταλλαγής μηνυμάτων, αποστολής πληροφοριών και εντολών, μεταξύ των τραπεζών σε όλο τον κόσμο. Έχει έδρα το Βέλγιο και εποπτεύεται από τις κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας.

Το Swift είναι μια κοινότητα με περισσότερα από 11.000 τραπεζικά ιδρύματα σε 200 χώρες. Μέσω αυτού διευκολύνεται διασυνοριακά το εμπόριο, οι ξένες επενδύσεις και εν γένει η διαχείριση της οικονομίας κάθε χώρας.

Έφη Καραγιώργου mononews.gr