Σήμα κινδύνου εκπέμπουν οι εταιρείες προμήθειας ρεύματος και φυσικού αερίου μετά και τη νέα εκτίναξη των τιμών ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά στα 204,38 ευρώ η μεγαβατώρα σήμερα, αύξηση κατά 14,6% σε σχέση με χθες, που μεταφράζεται σε τετραπλασιασμό του κόστους για επιχειρήσεις και νοικοκυριά τους επόμενους μήνες και αυξημένα κεφάλαια κίνησης για τις εταιρείες για αγορές ενέργειας.
Το διοικητικό συμβούλιο του Συνδέσμου Εταιρειών Προμήθειας Ενέργειας, που συνεδρίασε χθες για να αξιολογήσει την κατάσταση, εκτίμησε ότι η αγορά βρίσκεται εκτός ελέγχου καθώς τα δεδομένα αλλάζουν δραματικά από μέρα σε μέρα και αποφάσισε να εισηγηθεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας τη λήψη μέτρων άμεσα, διότι οι πιέσεις που ασκούν οι υψηλές τιμές εξαντλούν τις αντοχές του κλάδου, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και «ροκανίζουν» την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις εταιρείες προμήθειας είναι οι ανεξόφλητες οφειλές, οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει να αυξάνονται και αναμένεται να διογκωθούν.
«Υπάρχει τεράστιος κίνδυνος επισφαλειών. Θα φύγουμε από τον στρατηγικό κακοπληρωτή και θα πάμε στον νοικοκύρη που δεν θέλει να χρωστάει και δεν υπήρχε περίπτωση να αφήσει τον λογαριασμό του απλήρωτο, αλλά πλέον δεν θα μπορεί να τον πληρώσει γιατί το κόστος θα είναι τετραπλάσιο», τονίζει εκπρόσωπος του κλάδου λιανικής στην «Κ». Η επιδότηση των 9 ευρώ τον μήνα στον λογαριασμό ρεύματος δεν μπορεί να καλύψει το άνοιγμα της τιμής στη χονδρεμπορική αγορά, σύμφωνα με τον ίδιο. Με την πορεία που έχουν πάρει οι τιμές, για να περιοριστεί η μεγάλη επιβάρυνση στον καταναλωτή η επιδότηση θα πρέπει να ανέβει από τα 9 ευρώ στα 30 και 35 ευρώ τον μήνα, υποστηρίζουν οι προμηθευτές ρεύματος.
Εκτιμούν επίσης ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να επικοινωνήσει το πρόβλημα στους καταναλωτές ενόψει της αύξησης της κατανάλωσης τον χειμώνα και να προχωρήσει από τώρα σε καμπάνιες εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και ότι η κατάσταση απαιτεί τη σύσταση μιας «task force» που θα συνεδριάζει τακτικά και θα λαμβάνει μέτρα.
Περισσότερος λιγνίτης
Η αγορά προμήθειας εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να παρέμβει πιο αποφασιστικά και στον τομέα της χονδρεμπορικής αγοράς για να μετριάσει τις αυξήσεις. «Δεν βρισκόμαστε σε κανονικές συνθήκες και θα μπορούσε η κυβέρνηση να παρέμβει για να μπουν στην αγορά περισσότερες λιγνιτικές μονάδες, που είναι πλέον πιο φθηνές από το φυσικό αέριο», επισημαίνουν επίσης.
Το τελευταίο διάστημα, με το ράλι των τιμών του φυσικού αερίου που άγγιξε χθες ενδοσυνεδριακά τα 161 ευρώ η μεγαβατώρα για να υποχωρήσει στο κλείσιμο στα 100 ευρώ, το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο κυμαίνεται μεταξύ 70-90 ευρώ η μεγαβατώρα και από λιγνίτη στα 60 ευρώ η μεγαβατώρα.
Ασφυκτικές είναι οι πιέσεις που δέχονται οι εταιρείες προμήθειας και στη ρευστότητά τους, καθώς καλούνται καθημερινά να αγοράζουν ενέργεια σε όλο και υψηλότερες τιμές για την εξυπηρέτηση του πελατολογίου τους, την οποία τιμολογούν ένα μήνα αργότερα, για να εισπράξουν με δύο μήνες καθυστέρηση.
Το πρόβλημα των αυξημένων κεφαλαίων κίνησης επιδεινώνεται και από την υποχρέωση καταβολής εγγυήσεων προς τους Διαχειριστές μέσα στον Οκτώβριο αλλά και των τελών προς τους τρίτους (δήμοι κ.λπ.), τα οποία καταβάλλουν χωρίς να τα έχουν εισπράξει και μπορεί και να μην τα εισπράξουν ποτέ. Μεταξύ των προτάσεων που θα υποβληθούν στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι και η δυνατότητα εξόφλησης των ρυθμιστικών χρεώσεων με δόσεις καθώς και η πληρωμή προς τρίτους με την είσπραξη των ποσών από τους καταναλωτές.
Η αγορά δεν «βλέπει» σύντομα αποκλιμάκωση των τιμών και θεωρεί ότι είναι απαραίτητο η κυβέρνηση να βρει πρόσθετα κονδύλια για να στηρίξει τους καταναλωτές και το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Οι χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος σε όλη την Ευρώπη κινούνται σε ασύλληπτα επίπεδα. Η μέση τιμή ξεπέρασε τα 300 ευρώ στη Γερμανία, στην Αυστρία, στην Ιταλία, στην Ολλανδία και στην Κροατία, σημειώνοντας αύξηση πάνω από 60% μέσα σε μία ημέρα, ενώ τα υψηλότερα επίπεδα καταγράφονται στη γειτονική Σερβία, στα 327,44 ευρώ η μεγαβατώρα.
Χρύσα Λιάγγου Καθημερινή