Το 2015 το Πανεπιστήμιο Georgetown οργάνωσε μία σημαντική ημερίδα σχετικά με τη φτώχεια. Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν ο τότε πρόεδρος της Αμερικής Μπάρακ Ομπάμα και ο πρόεδρος του American Enterprise Institute, Αρθουρ Μπρουκς
Στην ημερίδα αυτή, ο Aρθουρ Μπρουκς είπε το εξής: «Οταν μιλά κανείς για τους φτωχούς ανθρώπους ως αδέρφια του, δεν τους βλέπει ως επισφάλειες που πρέπει να διαχειριστεί. Δεν είναι επισφάλειες, αλλά κεφάλαιο που πρέπει να αναπτυχθεί, γιατί καθένας από μας είναι ένα κεφάλαιο που πρέπει να αναπτυχθεί».
Τι σημαίνει όμως η ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου; Πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διοίκησης Επιχειρήσεων (INSEAD), σε συνεργασία με τον Ομιλο Adecco και την Tata Communications δημοσίευσαν τον φετινό Παγκόσμιο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας Ταλέντου (Global Talent Competitiveness Index). Στόχος της μελέτης αυτής είναι να καταγράψει τα ζητήματα που αφορούν την προσέλκυση, την ανάπτυξη και τη συγκράτηση των ταλέντων στις επιμέρους εθνικές οικονομίες και τις επιχειρήσεις που ενεργοποιούνται σ’ αυτές. Με άλλα λόγια, στη σημερινή Ελλάδα του brain-drain είναι ένα από τα χρησιμότερα εργαλεία για τον σχεδιασμό της οικονομικής, ρυθμιστικής και εκπαιδευτικής πολιτικής της χώρας μας!
Στο πλαίσιο αυτό, ο δείκτης προσμετρά παράγοντες που σχετίζονται με έξι καίριους τομείς: την ενθάρρυνση του ταλέντου, την προσέλκυσή του, τη δυνατότητα ανάπτυξής του, την ικανότητα συγκράτησής του, τις επαγγελματικές και τεχνικές δεξιότητες και τις δεξιότητες παγκόσμιας γνώσης.
Οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις δεν προξενούν καμία έκπληξη: Είναι η Ελβετία, η Σιγκαπούρη, οι ΗΠΑ, η Νορβηγία και η Σουηδία. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 42η θέση παγκοσμίως από 119 χώρες. Προτού βιαστείτε να αναστενάξετε με ανακούφιση, συγκρίνοντας αυτήν τη σε πρώτη ανάγνωση σχεδόν αξιοπρεπή επίδοση με την αντίστοιχη, για παράδειγμα, του Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας, όπου για το 2017 η Ελλάδα ήταν 116η έναντι 159 χωρών, ας δούμε πώς συγκρινόμαστε με τις άλλες χώρες της εισοδηματικής μας ομάδας: Η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες.
Οπου εμπλέκεται το κράτος: Είμαστε στην 104η θέση σε ό,τι αφορά τις σχέσεις επιχειρήσεων και κράτους, στην 102η ως προς τις πολιτικές της αγοράς ενεργούς εργασίας, στην 95η ως προς τις άμεσες ξένες επενδύσεις και τη μεταφορά τεχνολογίας, στην 97η ως προς τον βαθμό ανταπόκρισης του εκπαιδευτικού μας συστήματος στις ανάγκες της οικονομίας.
Τα αποτελέσματα γνωστά: Είμαστε 92οι ως προς την κοινωνική κινητικότητα, τη δυνατότητα δηλαδή ενός παιδιού από φτωχή οικογένεια να πετύχει οικονομικά και κοινωνικά, στην 112η θέση (από 119) ως προς την ικανότητα της χώρας να προσελκύει ξένα ταλέντα, στην 106η θέση ως προς τη δυνατότητα να συγκρατούμε τους ταλαντούχους Ελληνες στη χώρα μας.
Λύση, όμως, υπάρχει: Η απελευθέρωση της οικονομίας, η απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων των Ελλήνων και η δραστική εξάλειψη όλων των εμποδίων που κάποιοι μας επέβαλαν κάποτε «για το καλό μας». Τα παραδείγματα προς μίμηση είναι πλέον διαθέσιμα και λεπτομερειακώς τεκμηριωμένα. Στο χέρι μας είναι να τα αξιοποιήσουμε!
Αναδημοσίευση από τον «Φιλελεύθερο» της Μ. Τρίτης 3 Απριλίου, αρ. φύλλου 92.
*Ο Αλέξανδρος Σκούρας είναι πρόεδρος του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ)