Ο Κλάους και η Ναταλία είναι νέοι, εργαζόμενοι, σε μεγάλες εταιρείες στη Γερμανία. Παντρεύτηκαν το περασμένο καλοκαίρι και αμέσως μετά πραγματοποίησαν το όνειρό τους να κάνουν το ταξίδι του μέλιτος στην Ελούντα, στην Κρήτη. Τα μεσημέρια, μετά το μπάνιο, τους άρεσε να κάθονται δίπλα στην πισίνα του πολυτελούς ξενοδοχείου Domes of Elounda και να απολαμβάνουν ένα δροσερό ποτήρι λευκό κρητικό κρασί και την «ελληνική σαλάτα».

Δεν χρειάστηκε να αναρωτηθούν ποτέ γιατί είχε μοναδική γεύση σε σχέση με τις άλλες που είχαν δοκιμάσει αλλού. Δεν χρειάστηκε να ρωτήσουν τι συστατικά περιείχε. Οι σερβιτόροι –επιδιώκοντας να μεταμορφώσουν το απλό αυτό γεύμα σε εμπειρία- τους είχαν ήδη μιλήσει για τα εκλεκτά συστατικά της. Τα διαφημιστικά έντυπα του ξενοδοχείου στο δωμάτιο, η προθήκη με τα εκλεκτά ελληνικά προϊόντα δίπλα στη ρεσεψιόν, το κατάστημα λιανικής πώλησης προϊόντων, το e-shop συμπλήρωναν διακριτικά τις πληροφορίες και αναδείκνυαν το «μύθο» κάθε προϊόντος.

Το λάδι της κρητικής εταιρείας Terra Creta ήταν ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές της γευστικής εμπειρίας. Ο Κλάους και η Ναταλία ήταν ενημερωμένοι ότι πρόκειται για ένα πιστοποιημένο προϊόν υψηλής ποιότητας που παράγεται από επιλεγμένους παραγωγούς στο Κολυμπάρι Χανίων. Έμαθαν επίσης ότι το ξενοδοχείο, συμμετέχοντας στο πρόγραμμα συμβολαιακής τραπεζικής, προμηθευόταν το συγκεκριμένο τοπικό ελαιόλαδο που παραγόταν με ιδιαίτερη φροντίδα και όρους αειφορίας από την εταιρεία και τους τοπικούς παραγωγούς.

Αναχωρώντας  πίσω για τη χώρα τους φρόντισαν να προμηθευτούν μερικές συσκευασίες για τους γονείς και τους φίλους τους. Παράλληλα, έγιναν followers της εταιρείας αλλά και του ξενοδοχείου στο facebook, στο Twitter και στο You tube. Λίγους μήνες μετά, απευθύνθηκαν μέσω e-mail στην Terra Creta για να ρωτήσουν σε ποια σημεία λιανικής πώλησης θα μπορούσαν προμηθευτούν τα προϊόντα της στη Φρανκφούρτη.

Η «χωριάτικη» ή καλύτερα η «ελληνική σαλάτα» είχε ενταχθεί στο διαιτολόγιό τους και η προμήθεια των αυθεντικών συστατικών της εκεί στη χώρα τους, πέραν της γευστικής συνέπειας, τους γυρνούσε πίσω στις όμορφες αναμνήσεις των καλοκαιρινών τους διακοπών.

Βέβαια για να μπορέσει να γίνει αυτό είχε ακολουθήσει μια αλυσίδα συντονισμένων ενεργειών από όλους όσους εμπλέκονται στην αλυσίδα αξίας του προϊόντος.

Ένα χρόνο πριν, τα τοπικό κατάστημα γεωργικών εφοδίων στο Κολυμπάρι είχε προμηθευτεί λιπάσματα μέσω του Προγράμματος Συμβολαιακής Αγροεφοδίων από την προμηθεύτρια εταιρεία του. Είχε εξασφαλίσει δηλαδή τα απαραίτητα κεφάλαια για τις αγορές του ώστε να επιτύχει τιμές τοις μετρητοίς. Τα κεφάλαιο κίνησής του λειτουργούσε μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος της Τράπεζας και εξοφλούσε τις παραγγελίες του, ενώ παράλληλα διοχέτευε τις εισπράξεις του μέσω POS σ’ αυτό, για να του μειώσει περαιτέρω το χρηματοοικονομικό κόστος του.

Ο παραγωγός, έχοντας υπογράψει το συμβόλαιο με την Terra Creta είχε ήδη λάβει από την Τράπεζα Πειραιώς την Κάρτα Συμβολαιακής Γεωργίας και μπορούσε, όποτε χρειαζόταν, να προμηθεύεται τα εφόδιά του από το κατάστημα συνεργασίας του με τις καλύτερες τιμές αφού με την κάρτα ήταν σαν να πλήρωνε τοις μετρητοίς. Με την υποστήριξη και την εκπαίδευση που είχε από την εταιρεία ήταν βέβαιος ότι το προϊόν του θα ήταν το καλύτερο. Παράλληλα, γνωρίζοντας τις τιμές που είχε συμφωνήσει μπορούσε να κάνει τον οικονομικό του προγραμματισμό.

Το Δεκέμβριο, παρέδωσε στην εταιρεία το λάδι του και τις αμέσως επόμενες μέρες είδε στον καταθετικό λογαρισμό του το «κέρδος» του καθώς είχε ήδη πληρωθεί και η οφειλή του στην κάρτα. Τα χρήματα για την πληρωμή του είχαν εξασφαλιστεί μέσω κεφαλαίου κίνησης ειδικού σκοπού στην εταιρεία από την Τράπεζα Πειραιώς με αποκλειστικό στόχο να μπορεί να πληρώσει άμεσα τους παραγωγούς, με την παράδοση των προϊόντων.

Για την τοποθέτηση του προϊόντος στο ξενοδοχείο βέβαια είχε γίνει μια σημαντική προεργασία καθώς το μάρκετινγκ της εταιρείας, η αντίστοιχη μονάδα του ξενοδοχείου, οι σεφ, η διαφημιστική εταιρεία και πολλοί άλλοι είχαν συνεργαστεί ώστε να τοποθετηθεί σωστά το προϊόν τόσο στο μενού όσο και στο χώρο του ξενοδοχείου.

Στην Τράπεζα Πειραιώς πιστεύουμε ότι οι μεγάλες αλλαγές που μπορούν να δώσουν προστιθέμενη αξία στην ελληνική αγροδιατροφική αλυσίδα αξίας προϊόντων υψηλής ποιότητας απαιτεί ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης που θα δημιουργεί τομές.

Το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς ξεδιπλώνεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια μέσα από τις πρωτοβουλίες της Τράπεζας και έχοντας εξασφαλίσει ένα νέο μοντέλο χρηματοδότησης δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική λειτουργία των αλυσίδων αξίας των αγροτικών προϊότων και τροφίμων.

Το παράδειγμα τoυ ελαιολάδου της Terra Creta και του ξενοδοχείου Domes of Elounda, επεκτείνεται σήμερα σε έξι ξενοδοχεία στην Κρήτη και στη Χαλκιδική και συμπληρώνεται με γαλακτοκομικά προϊόντα και μέλι. Στην πλήρη ανάπτυξή του, με σωστό σχεδιασμό από όλους, θα μπορέσει να αναδείξει ολοκληρωμένα μια σειρά από προϊόντα που θα λειτουργούν ως συστατικά ενός «mega-προϊόντος»: του «ελληνικού πιάτου». Τέτοιο πιάτο είναι η «ελληνική σαλάτα». Τέτοιο πιάτο μπορεί να γίνει το «ελληνικό πρωινό» και τόσα άλλα.

Εάν αυτά τα «mega-προϊόντα»-«πιάτα» μπορέσουν να αναπτυχθούν με τους κατάλληλους εμπορικούς σχεδιασμούς και τις τεχνικές μάρκετινγκ που απαιτούνται είναι βέβαιο ότι γίνουν οι πρεσβευτές των ελληνικών αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Και τότε ποιος θα μπορεί να αμφισβητήσει ότι για είναι αυθεντική η «ελληνική σαλάτα» χρειάζεται ελαιόλαδο, ελιές και φέτα που παράγονται στην Ελλάδα. Ποιος θα μπορεί να αμφισβητήσει ότι για είναι αυθεντικό το «τζατζίκι» χρειάζεται γιαούρτι, αγγούρι και σκόρδα ελληνικά;

Στόχος της Τράπεζας Πειραιώς μέσω της Συμβολαιακής Τραπεζικής είναι να συνδέσει και να αναδείξει τις δέσμες αγροδιατροφικών αλυσίδων αξίας που ολοκληρώνονται στα εθνικά «mega-προϊόντα». Με τον τρόπο αυτό ισχυρές, αειφόρες και εξωστρεφείς αλυσίδες αξίας θα λειτουργούν ακόμα πιο αποτελεσματικά συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του Τομέα.

Για την υλοποίηση όλων αυτών που ίσως ακούγονται προφανή στην Τράπεζα Πειραιώς εργαζόμαστε εντατικά και συστηματικά, προσπαθώντας να ξεπεράσουμε τις πολλές δυσκολίες που εμφανίζονται. Τέτοιες δυσκολίες σχετίζονται με την ανάγκη δημιουργίας σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της αλυσίδας, τη μακροχρόνια οπτική που απαιτείται σε τέτοια project και την ανάγκη για δίκαια κατανομή του οφέλους σε όλους. Ήδη περισσότερες από 250 επιχειρήσεις και 22.000 παραγωγοί μοιράζονται με την Τράπεζα Πειραιώς το ίδιο όραμα συμμετέχοντας στο Πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας.

*Ο Γιάννης Χανιωτάκης είναι Διευθυντής Αγροτικού Τομέα στην Τράπεζα Πειραιώς. Το κείμενο αυτό είναι η προσαρμογή της παρουσίασης που έκανε στο πρόσφατο συνέδριο του Economist στη Θεσσαλονίκη, με θέμα την αγροτική οικονομία και την αγροδιατροφή.