Θετικό είναι το αποτύπωμα της εμπορικής συμφωνίας CETA μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Καναδά για τις ελληνικές εξαγωγές φέτας στη χώρα της βόρειας Αμερικής, καθώς τα επίσημα στοιχεία καταγράφουν αύξηση της αξίας των εξαγωγών κατά 113% μεταξύ του 2017 και του 2021, φτάνοντας πέρυσι στα 5,8 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με έρευνα αγοράς που πραγματοποίησε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Τορόντο.
Σύμφωνα με στοιχεία της καναδικής στατιστικής υπηρεσίας, το 2021 το μερίδιο την Ελλάδας στις καναδικές εισαγωγές φέτας και τύπου «φέτας» έφτασε στο ιστορικό υψηλό του 68,1% σε αξία και στο 71,1% σε ποσότητα, όταν το 2017 περιοριζόταν κάτω από το 50% σε αξία και σε ποσότητα, κυρίως λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού από δανέζικες εταιρείες, των οποίων το μερίδιο σε αξία έχει σχεδόν υποδιπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια (από 34,6% το 2017 στο 18,3% το 2021).
Πάντως, οι εξαγωγές ελληνικών τυριών στον Καναδά το 2021 αποτελούσαν ποσοστό μόλις 1,2% επί του συνόλου των εξαγωγών τυριών της χώρας μας, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί πως μεταξύ των τυριών «ειδικού τύπου», η φέτα καταλαμβάνει μόλις την ένατη θέση στις καναδικές εισαγωγές, πίσω από την παρμεζάνα, το τσένταρ, τη μοτσαρέλα, το γκούντα, το έμενταλ, την gruyere, το jarlberg και το μπρι.
Το πρόβλημα της χαμηλής τιμής
Ωστόσο, ανησυχητικό στοιχείο για τους Έλληνες παραγωγούς αποτελεί το γεγονός ότι η φέτα που διατίθεται στην καναδική αγορά (ανεξαρτήτως αν είναι ελληνική ή συνώνυμο προϊόν καναδικής παραγωγής) είναι ένα από τα φθηνότερα τυριά στην αγορά.
Λαμβάνοντας δείγμα τιμών από διάφορα σημεία πώλησης στον Καναδά, το Γραφείο ΟΕΥ Τορόντο διαπιστώνει ότι η μέση τιμή (με αναγωγή στο κιλό) λιανικής πώλησης της ελληνικής φέτας είναι 19,9 ευρώ το κιλό, έναντι 17,8 ευρώ το κιλό για τα τυριά τύπου «φέτας» καναδικής παραγωγής και 23 ευρώ το κιλό για εκείνα που εισάγονται από άλλες χώρες, όπως Δανία, Βουλγαρία, ΗΠΑ.
Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι μακράν το ακριβότερο προϊόν τύπου φέτας που διατίθεται στην καναδική αγορά είναι ελληνικό: πρόκειται για την plant-based «Just Like Feta» της Violife, που διατίθεται στα 10 δολάρια Καναδά τα 200 γραμμάρια, ήτοι στα 34,34 ευρώ ανά κιλό.
CETA: Το «παραθυράκι» στην προστασία της φέτας
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τη CETA, επιτρέπεται στην καναδική αγορά η χρήση της επωνυμίας «feta» εφ’ όσον αυτή συνοδεύεται από χαρακτηρισμούς «kind», «type», «style», «imitation» ή παρόμοιους και είναι εμφανής η γεωγραφική προέλευση του προϊόντος.
Επιτρέπεται επίσης η χρήση της επωνυμίας από άτομα και εταιρείες που έκαναν εμπορική χρήση της επωνυμίας στην κατηγορία των τυριών πριν από τις 18 Οκτωβρίου του 2013.
Η εξαίρεση ως προς το εύρος της προστασίας αφορά μόνο τη φέτα και ορισμένα ακόμα ευρωπαϊκά τυριά, ενώ τα υπόλοιπα ελληνικά τυριά (κεφαλογραβιέρα, γραβιέρα Κρήτης, γραβιέρα Νάξου, μανούρι, κασέρι) απολαμβάνουν απόλυτης προστασίας στην καναδική αγορά.
Σπύρος Πιστικός Foodreporter