Ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ τα έσοδα του Δημοσίου από τα υπερκέρδη των προμηθευτών ενέργειας μέσα σε ένα τρίμηνο από την εφαρμογή του μέτρου, τον περασμένο Ιούλιο. Τα ποσά αυτά δόθηκαν μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης ως επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος. Σε αυτό το ποσό θα προστεθούν σύντομα 300 εκατ. ευρώ από την επέκταση του πλαφόν και στην αποκαλούμενη ενδοημερήσια αγορά ρεύματος και άλλα 400 εκατ. ευρώ από τη φορολόγηση σε ποσοστό 33% των υπερκερδών των εταιρειών διύλισης και φυσικού αερίου.
ΕΛΠΕ: Εκπτωση στο πετρέλαιο θέρμανσης – Στο 1,36-1,38 ευρώ/λίτρο η τιμή
Ποσό άνω των 2 δισ. ευρώ κατευθύνθηκε απευθείας από τη χονδρεμπορική αγορά στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος το πρώτο τρίμηνο εφαρμογής του μηχανισμού επιβολής πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Η μερίδα του λέοντος προήλθε από τις ΑΠΕ, τα συνολικά υπερέσοδα των οποίων έφθασαν το 1,116 δισ. ευρώ (56%), τα 804 εκατ. από τη ΔΕΗ, τα 235 εκατ. από την Ηρων, τα 137 εκατ. από τη Mytilineos και τα 53 εκατ. από την Elpedison.
Oι τρεις ηλεκτροπαραγωγοί παρήγαγαν συνολικά και τα 316 εκατ. ευρώ από το συνολικό ποσό υπερεσόδων των ΑΠΕ από την παραγωγή του πράσινου χαρτοφυλακίου τους. Τα μεγαλύτερο υπερέσοδο των ΑΠΕ (860 εκατ. ευρώ) παρήγαγε το χαρτοφυλάκιο που διαχειρίζεται ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ). Η κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία δρομολογούν σειρά αποφάσεων προκειμένου να διευρύνουν τη βεντάλια των πηγών χρηματοδότησης, αφού αποτελεί σταθερή δέσμευση η συνέχιση της στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση.
Φορολόγηση διυλιστηρίων
Στα άμεσα σχέδια είναι η φορολόγηση σε ποσοστό 33% των υπερκερδών των εταιρειών διύλισης και φυσικού αερίου, δηλαδή των δύο διυλιστηρίων Ηelleniq Energy και Motor Oil και της ΔΕΠΑ. Αν και το μέτρο που προωθείται από την Ε.Ε. δεν έχει «κλειδώσει» σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κυβέρνηση φέρεται να έχει υπολογίσει και τα έσοδα που θα αντλήσει από την επιβολή έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης για τα κέρδη του 2022. Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα υπολογίζεται ότι θα αντληθούν έσοδα 300400 εκατ. ευρώ.
O υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας έχει προαναγγείλει τη φορολόγηση και των υπερεσόδων που μπορεί να δημιουργούνται για τους προμηθευτές στη λιανική αγορά, με το νέο μοντέλο της τιμολόγησης βάσει πρόβλεψης για το χονδρεμπορικό κόστος που αντικατέστησε τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Οι «αστοχίες» των προβλέψεων μπορεί να οδηγήσουν τους προμηθευτές είτε σε ζημία, όπως συνέβη για παράδειγμα τον Αύγουστο, είτε σε υπερκέρδη, όπως συνέβη τον Σεπτέμβριο. Τα υπερέσοδα που μπορεί να προκύψουν, σύμφωνα με τον υπουργό, θα φορολογούνται σε 11μηνη βάση αφού ελεγχθούν από τη ΡΑΕ. Ο πρώτος μάλιστα έλεγχος για την περίοδο από τον Ιούλιο του 2022, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το νέο μοντέλο τιμολόγησης, θα γίνει τον Νοέμβριο. Τον ίδιο μήνα θα γίνει και καταλογισμός της έκτακτης εισφοράς που θα κληθούν να πληρώσουν οι ηλεκτροπαραγωγοί για το 9μηνο Οκτωβρίου 2021 - Ιουνίου 2022.
Επέκταση πλαφόν
Επιπλέον κονδύλια της τάξης των 300 εκατ. ευρώ ετησίως υπολογίζεται ότι θα φτάνουν στο ΤΕΜ από την επέκταση του πλαφόν στις τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής και στην Ενδοημερήσια Αγορά, που επίσης δρομολογεί το ΥΠΕΝ. Η παρέμβαση κρίθηκε απαραίτητη καθώς παρατηρήθηκε ότι οι ηλεκτροπαραγωγοί και κυρίως οι ΦΟΣΕ που διαχειρίζονται τα χαρτοφυλάκια των ΑΠΕ δήλωναν χαμηλότερα φορτία στην Αγορά Επόμενης Ημέρας όπου είχε εφαρμοστεί το πλαφόν αποζημίωσης και διοχέτευαν μέρος της παραγωγής τους στην ενδοημερήσια αγορά για να πληρωθούν στις τιμές που διαμόρφωναν οι προσφορές τους. Η παρέμβαση αυτή θα συμπληρώσει τον μηχανισμό που λειτουργεί στη χονδρεμπορική αγορά από τις 7 Ιουλίου και στον οποίο στήριξε η Ε.Ε. το μέτρο της επιβολής ενιαίου πλαφόν αποζημίωσης στις φθηνότερες από το φυσικό αέριο τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής που συμπεριέλαβε στον κανονισμό του Ιουλίου. Ο μηχανισμός έχει καταφέρει να αντλεί στην «πηγή» τα υπερέσοδα που δημιουργούνται στη χονδρεμπορική αγορά από την εκκαθάρισή της στην υψηλή οριακή τιμή που καθορίζει το φυσικό αέριο.
Εχουν δοθεί 7 δισ. ευρώ
Από την αρχή της ενεργειακής κρίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έχουν δοθεί συνολικά περίπου 7 δισ. επιδοτήσεις για λογαριασμούς ρεύματος. Από το συνολικό αυτό ποσό, 1,5 έως 2 δισ. περίπου έχουν διατεθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα υπόλοιπα 5-5,5 δισ. από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, τα έσοδα του οποίου προέρχονται σε ποσοστό 70% από τη χονδρεμπορική αγορά. Στο ΤΕΜ συνεισφέρουν επίσης οι δημοπρασίες ρύπων και ο λογαριασμός των ΥΚΩ.
Χρύσα Λιάγγου Καθημερινή