Ο κόσµος θα πληµµυρίσει από πετρέλαιο στο τέλος της δεκαετίας, καθώς η παραγωγή αυξάνεται διαρκώς κυρίως εξαιτίας της πυρετώδους παραγωγής «µαύρου χρυσού» στις ΗΠΑ, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστηµα η ζήτηση θα αρχίσει να επιβραδύνεται. Σύµφωνα µε την τελευταία έκθεση της ∆ιεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ) µε τον τίτλο «Πετρέλαιο 2024», το 2030 η παγκόσµια αγορά θα καταγράψει πρωτοφανές πλεόνασµα πετρελαίου, ανάλογο του οποίου δεν έχει καταγραφεί παρά µόνον το 2020 στη διάρκεια του πρώτου lockdown, όταν τα µέτρα κατά της µετάδοσης της πανδηµίας είχαν οδηγήσει σε αναστολή της οικονοµικής δραστηριότητας ανά τον κόσµο. Αναπόφευκτα οι τιµές του µαύρου χρυσού θα διαµορφώνονται σε ολοένα χαµηλότερα επίπεδα, αφαιρώντας από τον ΟΠΕΚ+ –όπως αναφέρεται τα τελευταία χρόνια ο ΟΠΕΚ, συν τη σύµµαχό του Ρωσία– τη δυνατότητα να επηρεάζει την παγκόσµια αγορά. Πιθανότατα θα µειώσει δραµατικά την κερδοφορία των αµερικανικών βιοµηχανιών σχιστολιθικού πετρελαίου, ενδεχοµένως οδηγώντας ορισµένες από αυτές σε πτώχευση.
Ειδικότερα, η ΙΕΑ προβλέπει πως η αύξηση της ζήτησης για πετρέλαιο θα κορυφωθεί το 2029 και παρά την επιβράδυνση της παγκόσµιας ανάπτυξης θα αυξάνεται κατά 3,2 εκατ. βαρέλια την ηµέρα σε σύγκριση µε τα επίπεδα του 2023. Στη συνέχεια, όµως, θα αρχίσει να υποχωρεί φθάνοντας τα 105,4 εκατ. βαρέλια την ηµέρα το 2030, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστηµα θα έχει επιταχυνθεί η ανάπτυξη των ανανεώσιµων και καθαρών µορφών ενέργειας. Στις προηγµένες οικονοµίες η ζήτηση αναµένεται να υποχωρήσει το 2030 στα 42,7 εκατ. βαρέλια την ηµέρα από τα 45,7 εκατ. στα οποία ανερχόταν το περασµένο έτος.
Οπως τονίζει η ΙΕΑ, αν εξαιρέσουµε την πρώτη περίοδο της πανδηµίας του 2020, η τελευταία φορά που είχε περιοριστεί σε τόσο χαµηλά επίπεδα η παγκόσµια ζήτηση ήταν το 1991. Στο µεταξύ, η παγκόσµια παραγωγή πετρελαίου θα αγγίζει τα 113,8 εκατ. βαρέλια την ηµέρα, κυρίως χάρη στην παραγωγή των ΗΠΑ, ευρύτερα της αµερικανικής ηπείρου και γενικότερα χάρη στην παραγωγή χωρών εκτός του ΟΠΕΚ και της συµµαχίας του µε τη Ρωσία. Εκτός των ΗΠΑ, χώρες όπως η Βραζιλία, ο Καναδάς, η Αργεντινή και η Γουιάνα αναµένεται πως θα αντιπροσωπεύουν τα τρία τέταρτα της αύξησης της παραγωγής µέχρι το 2030.
Η παραγωγή πετρελαίου στις χώρες-µέλη του ΟΠΕΚ και στη Ρωσία αναµένεται να αυξάνεται κάθε ηµέρα κατά 1,4 εκατ. βαρέλια από το περασµένο έτος και µέχρι το 2030, µε το σηµαντικότερο µερίδιο να παράγουν η ντε φάκτο ηγετική δύναµη του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία, αλλά και τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα και το Ιράκ. Σκιαγραφώντας τη σταδιακή αποδυνάµωση του ΟΠΕΚ µαζί και µε τη Ρωσία, η ΙΕΑ επισηµαίνει πως το συνολικό µερίδιο αγοράς του διεθνούς καρτέλ έχει περιοριστεί στο 48,5% φέτος και είναι το µικρότερο από όταν ο ΟΠΕΚ κατέληξε σε συµφωνία µε τη Ρωσία και συνήψε συµµαχία µαζί της. Σε ό,τι αφορά τη βραχυπρόθεσµη αύξηση της ζήτησης στο υπό τη στενή έννοια άµεσο µέλλον, η ΙΕΑ αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή της και εκτιµά ότι φέτος η ζήτηση για πετρέλαιο θα αυξάνεται κατά 960.000 βαρέλια την ηµέρα, ενώ η προηγούµενη πρόβλεψή της µιλούσε για αύξηση κατά 1,1 εκατ.
Η έκθεση δίνεται στη δηµοσιότητα σε µια στιγµή που οι οικονοµίες ανά τον κόσµο καταβάλλουν προσπάθειες να ελαχιστοποιήσουν και στο µέλλον να µηδενίσουν τη χρήση των ορυκτών καυσίµων. Οπως επισηµαίνει η ΙΕΑ, το µερίδιο των ορυκτών καυσίµων στο µείγµα κάλυψης των ενεργειακών αναγκών έχει παραµείνει σε επίπεδα πάνω από το 80%, αν και εκτιµά πως το φθινόπωρο το µερίδιο αυτό θα έχει περιοριστεί στο 73% µέχρι το 2030.
kathimerini
