Πλαφόν στα οικιακά τιμολόγια στα επίπεδα των 145 ευρώ η μεγαβατώρα και έως 160 ευρώ στα εμπορικά, βιομηχανικά και επαγγελματικά ώστε να μειωθεί το κόστος ρεύματος σε όλη την οικονομική αλυσίδα και έμμεσο πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά, προβλέπει ο νέος μηχανισμός που θα ισχύσει από τον Ιούλιο και για διάστημα ενός έτους. Ο μηχανισμός τον οποίο προανήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα λειτουργεί ως εξής:
1. Θα τεθεί πλαφόν στα τιμολόγια λιανικής για κάθε κατηγορία (οικιακά, εμπορικά, βιομηχανικά κ.λπ.) που θα ξεκινάει από τα 145 έως τα 160 ευρώ. Με τον τρόπο αυτό οι τιμές θα διαμορφωθούν για τους οικιακούς καταναλωτές κατά 30% υψηλότερα από τα προ κρίσης επίπεδα και πάνω από 50% χαμηλότερα από τα σημερινά. Αντίστοιχα, τα τιμολόγια των επιχειρήσεων θα είναι υψηλότερα από 30% έως και 40% από τα προ κρίσης επίπεδα.
2. Η Οριακή Τιμή Συστήματος θα συνεχίσει να διαμορφώνεται με το σημερινό σύστημα που καταλήγει να καθορίζεται από τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου, προκειμένου να μην επηρεαστούν οι διασυνδεδεμένες αγορές (Βουλγαρίας και Ιταλίας) και να μην παραβιαστεί το ενιαίο ευρωπαϊκό μοντέλο.
3. Η εσωτερική αγορά ωστόσο θα αποσυνδεθεί από την τιμή του φυσικού αερίου και την Οριακή Τιμή Συστήματος. Για όσο διάστημα αυτή διαμορφώνεται πάνω από τα 150 ευρώ/mwh (η σημερινή τιμή είναι στα 233,80) οι μονάδες που συμμετέχουν στη χονδρεμπορική αγορά δεν θα αποπληρώνονται βάσει της Οριακής Τιμής.
4. Για κάθε ώρα της ημέρας θα εισπράττουν ένα ποσό που έχει προκαθοριστεί ανά τεχνολογία βάσει του μεταβλητού τους κόστους. Ενα προκαθορισμένο κόστος για τον λιγνίτη, το φυσικό αέριο, τα υδροηλεκτρικά και τις ΑΠΕ που συμμετέχουν στην αγορά. Ετσι, τα όποια υπερκέρδη αντλούνται από την «πηγή».
5. Οι προμηθευτές θα αγοράζουν την ενέργεια για τους πελάτες τους στον σταθμισμένο μέσο όρο των αμοιβών των παραγωγών. Με τον τρόπο αυτό αποδεσμεύεται το κόστος της προμήθειας από την Οριακή Τιμή και το φυσικό αέριο, οπότε και εξαλείφεται ουσιαστικά η Ρήτρα Αναπροσαρμογής, η οποία θα καταργηθεί και με νόμο.
6. Στο κόστος που θα αγοράσουν από τη χονδρεμπορική αγορά οι προμηθευτές θα προσθέσουν τα λειτουργικά τους κόστη και ένα περιθώριο κέρδους για να τιμολογήσουν το ρεύμα που θα παρέχουν στους πελάτες τους. Η διαφορά αυτού του κόστους με το πλαφόν της λιανικής θα επιδοτείται από το κράτος. Το πλαφόν των 145 ευρώ/μwh για τα οικιακά τιμολόγια παίρνει ως βάση τα τιμολόγια της ΔΕΗ. Ο στόχος που έχει τεθεί και ο οποίος θα αναπροσαρμόζεται κάθε φορά για να επιτυγχάνεται, είναι όλα τα οικιακά τιμολόγια να διαμορφώνονται σταθερά για ένα χρόνο σε επίπεδα 30% υψηλότερα από αυτά της προ κρίσης.
Ο μηχανισμός έχει λάβει υπόψη του μέση τιμή TTF φυσικού αερίου για ένα έτος στα 100 ευρώ/μwh. Η συνολική επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό υπολογίζεται στα 2,5 δισ. ευρώ. Το γκρίζο σημείο αυτού του μηχανισμού είναι οι πιθανές υπερτιμολογήσεις που μπορεί να κάνουν οι προμηθευτές για να αποσπάσουν μεγαλύτερες επιδοτήσεις, κάτι που θα αντιμετωπιστεί με συνεχείς ελέγχους από τη ΡΑΕ.
Ο νέος μηχανισμός θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Ιούλιο, ενώ για τον Μάιο και τον Ιούνιο ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επέκταση των επιδοτήσεων που δίνονται στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις και για καταναλώσεις πάνω από 300 κιλοβατώρες τον μήνα και όχι μόνο για τις κύριες κατοικίες. Ανακοίνωσε επίσης αναδρομική κάλυψη μέρους της επιβάρυνσης που είχαν όσοι κατανάλωσαν πάνω από 300 κιλοβατώρες. Η Πολιτεία, όπως είπε ο πρωθυπουργός, θα επιστρέψει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας το 60% των πρόσθετων επιβαρύνσεων τις οποίες έχει υποστεί από τον Δεκέμβριο έως τον Μάιο. Το όριο της έκτακτης αυτής αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και θα αφορά όλους τους πολίτες με ετήσιο εισόδημα έως 45.000 ευρώ. Ταυτόχρονα για τον Μάιο και τον Ιούνιο θα καλύπτεται κατά 50% η όποια αύξηση στην κατανάλωση και πέραν των 300 kwh που επιδοτούνται έως σήμερα. Η νέα έκπτωση θα αφορά και τις μη κύριες κατοικίες και μάλιστα για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσής τους.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε και την επιβολή έκτακτου τέλους 90% στα επιπλέον έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, όπως αυτά προσδιοριστούν από τη ΡΑΕ. «Οι επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος θα κληθούν να καταβάλουν το δικό τους μέρισμα αλληλεγγύης στην κοινωνία, που δοκιμάζεται από την ακρίβεια», τόνισε ανακοινώνοντας το μέτρο, που είχε προαναγγείλει ο ίδιος.
Ειδική αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω - αλλάζω συσκευή» και στα προγράμματα «Εξοικονομώ» κατοικιών και επιχειρήσεων αλλά και στις δυνατότητες εξοικονόμησης των πολιτών. «Η φθηνότερη ενέργεια είναι αυτή που δεν καταναλώνουμε ποτέ. Συνεπώς, μικρές αλλαγές στις συνήθειές μας, όπως μικρές αλλαγές στις ρυθμίσεις των κλιματιστικών μας, θα φέρουν αμέσως και χαμηλότερους λογαριασμούς. Ετσι βοηθούμε και το περιβάλλον αλλά και το πορτοφόλι μας», είπε. Το πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός, θα εξειδικεύσουν σήμερα οι συναρμόδιοι υπουργοί.
Με διάθεση ειλικρίνειας προς τους πολίτες της χώρας τόνισε ότι καμία εθνική στήριξη δεν θα μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις και να κρατήσει τις τιμές ενέργειας εκεί που ήταν πριν από την κρίση. Οποιος ισχυρίζεται ότι μπορεί να το κάνει, σας «λέει ψέματα». Η νέα δέσμη μέτρων, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, θα απορροφήσει το 70% έως 80% της αύξησης της τιμής της κιλοβατώρας για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Χρύσα Λιάγγου Καθημερινή