Υποχρεωτική μείωση στην κατανάλωση αερίου κατά 15% με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει το νέο ενεργειακό πακέτο που θα παρουσιάσει σήμερα η Επιτροπή. Σύμφωνα με την «Καθημερινή», η πρόταση –στην οποία επέμεινε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρά τη διαφωνία αρκετών επιτρόπων– δίνει τη δυνατότητα στην Κομισιόν να κηρύξει πανευρωπαϊκό συναγερμό και να επιβάλει τις περικοπές στην κατανάλωση σε όλα τα κράτη-μέλη.

Η πρόταση θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα (26/7) από τους υπουργούς Ενέργειας. Αναμένεται να αντιμετωπίσει ισχυρές αντιστάσεις ως προς το συγκεκριμένο σημείο, ειδικά από τις χώρες του Νότου, που έχουν αυξήσει τις εισαγωγές τους σε υγροποιημένο αέριο (LNG) και δεν αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο ανάγκης περιορισμού της κατανάλωσης (rationing).

Θετικά διακείμενο στην πρόταση Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να είναι το Βερολίνο, όπου η ανησυχία για την επάρκεια εφοδιασμού της βιομηχανίας έχει κορυφωθεί. Ορισμένοι αναλυτές βλέπουν στη σημερινή συγκυρία την αντιστροφή των συσχετισμών της κρίσης χρέους, με τη Γερμανία να είναι πλέον ο αδύναμος κρίκος και να ζητεί αλληλεγγύη από την υπόλοιπη Ε.Ε. για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της υπερβολικής της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο. Είναι αξιοσημείωτη η απολογητική στάση της Γερμανίας, που μεταφέρουν συμμετέχοντες στα αρμόδια ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, καθώς η πλέον ευνοημένη από τις διμερείς ενεργειακές σχέσεις με τη Ρωσία οικονομία της Ευρώπης την προ της ενεργειακής κρίσης δεκαετία δέχεται σήμερα τις μεγαλύτερες πιέσεις.

Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που προβάλλουν σοβαρές αντιδράσεις στο προωθούμενο σχέδιο υποχρεωτικής μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου με απόφαση της Επιτροπής και αναμένεται να δώσει μάχη και στο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της 26ης Ιουλίου. Οι ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Turkish Stream δεν έχουν διαταραχθεί, διαθέτει σημαντικές ποσότητες αερίου μέσω του Tap και έχει προβλέψει για την έλευση αυξημένων φορτίων LNG στη Ρεβυθούσα, παράγοντες που δεν δημιουργούν άμεσο πρόβλημα εφοδιασμού.

Εάν ωστόσο η πρόταση της Επιτροπής υιοθετηθεί από το συμβούλιο υπουργών Ενέργειας, η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να συμπεριλάβει στο προληπτικό σχέδιο δράσης –που έχει καταρτίσει η ΡΑΕ και αναμένεται να θέσει σήμερα σε δημόσια διαβούλευση– και το συγκεκριμένο μέτρο.

Έντονες αντιδράσεις

Οι πληροφορίες για υποχρεωτικότητα στη μείωση της κατανάλωσης κατέλαβαν εξ απήνης την ελληνική βιομηχανία και κυρίως τους μεγάλους καταναλωτές –τις ενεργοβόρες βιομηχανίες–, κύκλοι των οποίων, μιλώντας στο Businessdaily.gr, τόνιζαν χαρακτηριστικά ότι «οι Ευρωπαίοι μας οδηγούν στον όλεθρο» και έθεταν το ερώτημα «γιατί να είναι υποχρεωτική η μείωση, εμείς έχουμε αέριο»; Παράλληλα θεωρούν πως η Ελλάδα είναι απροετοίμαστη και πιστεύουν πως η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να αντιταχθεί σ΄ αυτό το σχέδιο.

Ο κ. Δημ. Μαθιός, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αθηνών Πειραιώς (ΣΒΑΠ), σημειώνει χαρακτηριστικά ότι αν ο περιορισμός μεταφερθεί στην παραγωγή «τότε θα διαλυθεί όλη η βιομηχανία». Όμως θεωρεί ότι «η ελληνική βιομηχανία είναι σε καλύτερη κατάσταση» και ένδειξη αυτού, όπως λέει, αποτελεί το γεγονός ότι «μας πλησιάζουν Ευρωπαίοι και μας ζητούν να κλείσουν την παραγωγή μας για ένα χρόνο, δεν μπορούμε όμως να το κάνουμε γιατί δεν γνωρίζουμε το ενεργειακό κόστος». Και εκφράζει την ελπίδα ότι, τελικά, «η ελληνική παραγωγή δεν θα επηρεαστεί».

Ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς και πρόεδρος του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής (ΠΕΣΑ) κ. Βασ. Κορκίδης τονίζει πως «όπως όλος ο βιομηχανικός κλάδος είναι εγκλωβισμένος στην ενεργειακή φτώχεια της Ευρώπης, έτσι και η μεταποίηση στη χώρα μας εντάσσεται στη γενική ευρωπαϊκή κατάσταση συναγερμού».

Πηγή από την κατηγορία των λεγομένων ενεργοβόρων βιομηχανιών σημειώνει ότι ο πρώτος κίνδυνος μετά από την εφαρμογή του δυσμενέστερου σεναρίου για υποχρεωτικές περικοπές κατανάλωσης είναι πιθανόν νέα αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, εκτός κι αν η αγορά το έχει ήδη προεξοφλήσει. Και εξηγεί ότι η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα επάρκειας, ωστόσο αν τεθεί σε εφαρμογή η υποχρεωτικότητα των περιορισμών στην κατανάλωση τότε «ας γίνουν περικοπές στον κλάδο της ηλεκτροπαραγωγής».

Γενικότερα, πάντως, η ίδια πηγή επέκρινε τους αρμόδιους θεσμικούς μηχανισμούς στην Ελλάδα για βραδύτητα στην αντιμετώπιση των επερχόμενων κινδύνων, λέγοντας πως «ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν εκπονηθεί διάφορα σχέδια, εδώ δεν έχει γίνει τίποτα ουσιαστικό. Ακόμη κι η αξιοποίηση του λιγνίτη απαιτεί χρόνο τουλάχιστον τριών μηνών. Αν οι περικοπές αφορούν στην λειτουργία της βιομηχανίας με ποια κριτήρια θα αξιολογηθούν οι διάφορες βιομηχανίες ως απαραίτητες;».

Εν τω μεταξύ ο κ. Κορκίδης σημειωθεί χαρακτηριστικά πως «σε περίπτωση που το πρόβλημα επιδεινωθεί και κηρυχθεί σε έκτακτη ανάγκη το απόθεμα φυσικού αερίου, οι περικοπές θα ξεκινήσουν από τις μεγάλες βιομηχανίες». Και εξηγεί ότι «η βασική διαφορά μας είναι πως η ελληνική βιομηχανία και γενικότερα η παραγωγή στη χώρα μας δεν χρησιμοποιεί παρά ελάχιστο φυσικό αέριο. Κυρίως βασίζεται στη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και ως εκ τούτου δεν κινδυνεύει από ελλείψεις, αλλά από αυξήσεις τιμολογίων».

Και συμπληρώνει πως «επίσης είναι λιγότερο ευάλωτη σε μείωση ή περιοδική διακοπή της παραγωγής εξαιτίας της ενεργειακής επάρκειας, ενώ ευνοείται από την τρέχουσα πτώση των τιμών των μετάλλων που χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη». Ωστόσο όμως, καταλήγει, «όλα βεβαίως είναι ρευστά και πολλά θα κριθούν από το αν αποκατασταθεί εντός της εβδομάδας η ροή φυσικού αερίου από τον αγωγό Nord Stream 1 χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει το τέλος του ενεργειακού πολέμου».

Λ.Ε. thessaliaeconomy.gr (με πληροφορίες από Χρύσα Λιάγγου Καθημερινή, Δημήτρη Χαροντάκη Businessdaily.gr)