Το πρώτο βιβλίο στην Ιστορία με θέμα το Χρηματιστήριο βγήκε στο σφυρί στην online δημοπρασία του οίκου Sotheby’s Σπάνια Βιβλία και Χειρόγραφα, με εκτίμηση 200.000 – 300.000 δολάρια. Γραμμένο από τον Τζόζεφ Πένσο ντε λα Βέγκα το 1688, το «Η Σύγχυση των Συγχύσεων» έχει θέμα του το Χρηματιστήριο του Άμστερνταμ, που έστησε η Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών το 1602. Η δημοπρασία κλείνει στις 17 Δεκεμβρίου.

Ο Βέγκα, Σεφαρδίτης Εβραίος που μετανάστευσε από την Ισπανία στο Άμστερνταμ έγραψε το βιβλίο στα ισπανικά και περιέγραψε τον τρόπο λειτουργίας του χρηματιστηρίου, προσφέροντας παράλληλα και συμβουλές για επενδύσεις. Στον πρόλογό του επισημαίνει ότι θέλει να ξεκαθαρίσει κάθε σύγχυση γύρω από τις συναλλαγές και να προειδοποιήσει για κάποιες όχι τόσο τίμιες πρακτικές. Προσθέτει επίσης ότι έγραψε το βιβλίο για την προσωπική του ευχαρίστηση.

«Ο Βέγκα περιγράφει το χρηματιστήριο σαν έντιμη επιχείρηση, αλλά προειδοποιεί τους αναγνώστες ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα προσπαθήσουν να τους εκμεταλλευτούν», σημειώνει ο Σέλμπι Κίφερ, ειδικός του Sotheby’s. Το κείμενο έχει τη μορφή διαλόγου ανάμεσα σε χαρακτήρες που συχνάζουν στο Χρηματιστήριο – μεταξύ αυτών ένας φιλόσοφος, ένας έμπορος και ένας μέτοχος. «Δεν γράφτηκε ως επιστημονικό εγχειρίδιο, αλλά ως οδηγός για το ευρύ κοινό».

Οι τέσσερις αρχές που θέτει εξαρχής ισχύουν ακόμη και σήμερα ως συμβουλές προς αρχάριους επενδυτές:

Ποτέ μη συμβουλεύεις κάποιον να αγοράσει ή να πουλήσει μετοχές, καθώς υπάρχει περίπτωση να κάνεις λάθος.

Πάρε κάθε κέρδος που μπορείς χωρίς να μετανιώνεις για χαμένες ευκαιρίες. Για παράδειγμα, μην κατηγορείς τον εαυτό σου αν έχασες την υψηλότερη τιμή μιας μετοχής.

Τα κέρδη στο χρηματιστήριο είναι «οι θησαυροί των καλικάτζαρων», που σημαίνει ότι ένα κέρδος σήμερα μπορεί να είναι ζημία αύριο.

Τέλος, όποιος θέλει να ευδοκιμήσει ως επενδυτής θα πρέπει να διαθέτει υπομονή και χρήματα.

Παρά τη σημασία του, το βιβλίο παρέμεινε σχετικά άγνωστο μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν αρχικά Γερμανοί και στη συνέχεια Ολλανδοί οικονομολόγοι άρχισαν να αντλούν υλικό από αυτό. Η πρώτη του μετάφραση έγινε στα αγγλικά το 1959. Το αντίτυπο που πωλείται από τον Sotheby’s είναι πρώτη έκδοση και εκτιμάται ότι υπάρχουν λιγότερα από 10 στον κόσμο.