Την αξιοποίηση των δεσμευμένων κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων τα οποία προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες προβλέπει σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε στη Βουλή. Κότερα, σκάφη, πλοία, ελικόπτερα και υπερπολυτελή αυτοκίνητα βγαίνουν στο σφυρί. Οπως προκύπτει από το σχέδιο νόμου, το Δημόσιο θα μπορεί να προχωράει στην πώληση κινητών περιουσιακών στοιχείων αξίας άνω των 300.000 ευρώ που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και δεσμεύονται, κατάσχονται ή δημεύονται στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, ενώ δίνεται η δυνατότητα στην ΕΤΑΔ να διαχειρίζεται τα δεσμευμένα ακίνητα, αποκλειστικά μέσω της εκμίσθωσης ή παραχώρησης της χρήσης τους έναντι ανταλλάγματος, ενώ αποκλείεται η εκποίησή τους.

Οπως τονίζεται στην εισηγητική έκθεση, η χρήση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων προορίζεται για το δημόσιο συμφέρον, για κοινωνικούς σκοπούς ή για την ικανοποίηση του θύματος, και ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της διαχείρισής τους για τη διασφάλιση της οικονομικής τους αξίας.

Τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία έχουν δεσμευτεί μπορεί να προέρχονται από εγκληματική οργάνωση, ξέπλυμα χρήματος, απάτη, κλοπή, ληστεία, πλαστογραφία, σωματεμπορία, παράνομη διακίνηση ναρκωτικών, λαθρεμπορία, φοροδιαφυγή, μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο, απιστία, χρηματιστηριακά αδικήματα.

Οι διαδικασίες ανάκτησης και διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων περνούν στον φορέα διαχείρισης και συγκεκριμένα στο Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος.

Θα δημιουργηθεί ηλεκτρονικό μητρώο διαχείρισης δεσμευμένων, κατασχεμένων και δημευμένων περιουσιακών στοιχείων χωρίς να θίγονται τα δικαιώματα του υπόπτου ή κατηγορουμένου.

Για κάθε περιουσιακό στοιχείο καταρτίζεται και τηρείται φάκελος όπου καταχωρίζονται από την αρμόδια αρχή διαχείρισης το είδος των δεσμευμένων ή κατασχεμένων ή δημευμένων περιουσιακών στοιχείων, ανά κατηγορία, όπως ακίνητο, τροχοφόρο όχημα, μηχάνημα, πλωτό σκάφος, εναέριο μέσο, μετρητά, τραπεζικός λογαριασμός, θυρίδα, άυλος τίτλος κ.ά.

Το νέο πλαίσιο αξιοποίησης δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων προβλέπει ότι:

1. Χρήματα, περιεχόμενο θυρίδων, τίτλοι που δεσμεύονται μεταφέρονται σε δεσμευμένο έντοκο καταθετικό λογαριασμό που τηρείται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σε λογαριασμό του φορέα διαχείρισης (ΣΔΟΕ).

2. Τα κινητά περιουσιακά στοιχεία που δεσμεύονται ή κατάσχονται εκποιούνται μόνο μετά το αμετάκλητο της απόφασης για τη δήμευσή τους. Κατ’ εξαίρεσιν επιτρέπεται η εκποίηση ή η διάθεση των κινητών περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των κινητών περιουσιακών στοιχείων μεγάλης οικονομικής αξίας, από τον φορέα διαχείρισης, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη φύλαξη κατά τη διαχείριση αυτών. Η εκποίηση μπορεί να πραγματοποιηθεί, έπειτα από προηγούμενη ακρόαση του ιδιοκτήτη, εφόσον τα στοιχεία του είναι γνωστά, όταν συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

• Δεν διατάσσεται η άρση της δέσμευσης ή της κατάσχεσης αυτών μετά την πάροδο διαστήματος έξι μηνών από τη διενέργεια αυτής.

• Διαπιστώνεται ότι η φύλαξη καθίσταται οικονομικά ασύμφορη ή ιδιαιτέρως δαπανηρή ή υφίσταται κίνδυνος για τη μείωση ή την απώλεια της οικονομικής τους αξίας λόγω αχρησίας ή των συνθηκών φύλαξης ή άλλων κινδύνων.

Τα δεσμευμένα κινητά περιουσιακά στοιχεία μπορούν να διατίθενται, είτε δωρεάν είτε έναντι ανταλλάγματος, σε φορείς του δημόσιου τομέα, Σώματα Ασφαλείας, οργανώσεις κοινωνίας των πολιτών και κοινωφελείς φορείς για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών τους.

3. Ο φορέας διαχείρισης θα μπορεί να εκποιεί ή να διαθέτει δεσμευμένα κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης οικονομικής αξίας. Στα κινητά περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνονται τα κινητά περιουσιακά στοιχεία πλην των χρηματικών ποσών, όπως χερσαία, πλωτά ή εναέρια μέσα, έργα τέχνης, άυλοι τίτλοι ή αντικείμενα που αποτελούν πολιτιστικά αγαθά, για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι προέρχονται, άμεσα ή έμμεσα, από την τέλεση ποινικών αδικημάτων ή χρησιμοποιήθηκαν ως όργανα για τη διάπραξη αυτών και ενόψει πιθανής δήμευσής τους. Ως κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης οικονομικής αξίας θεωρούνται αυτά των οποίων η εκτιμηθείσα αξία υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ. Η εκποίηση διενεργείται μόνο εάν επιτευχθεί πλειστηρίασμα ίσο ή μεγαλύτερο του 85% της εκτιμηθείσας αξίας. Αν δεν επιτευχθεί πλειστηρίασμα τουλάχιστον ίσο με το 85% της αξίας ύστερα από τρεις δημοπρασίες, είναι δυνατή η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων με αναπροσαρμογή του κατώτατου τιμήματος.

4. Η διαχείριση των δεσμευμένων ακινήτων γίνεται από τον φορέα διαχείρισης. Για κάθε δεσμευμένο ή κατασχεμένο ακίνητο περιουσιακό στοιχείο συντάσσεται έκθεση εκτίμησης αξίας. Η εκποίηση αυτών δεν επιτρέπεται. Στην περίπτωση ακινήτου μεγάλης οικονομικής αξίας, η διαχείριση κατά το διάστημα της δέσμευσης μπορεί να ανατεθεί στην ΕΤΑΔ Α.Ε. Το μίσθωμα ή το χρηματικό αντάλλαγμα, μετά την αφαίρεση των αναγκαίων δαπανών διαχείρισης στις οποίες έχει προβεί η ΕΤΑΔ Α.Ε. ή ο φορέας διαχείρισης, κατατίθεται στον δεσμευμένο υπολογαριασμό του δικαιούχου, ο οποίος τηρείται στον δεσμευμένο τομέα του ΤΠΔ. 5. Αν διατάσσεται η άρση των μέτρων της δέσμευσης ή της κατάσχεσης των παρακατατεθέντων μετρητών, υπολοίπου τραπεζικών λογαριασμών ή μετρητών που περιέχονται σε θυρίδες, τα οποία κατατέθηκαν στον έντοκο δεσμευμένο λογαριασμό που τηρείται στο ΤΠΔ, αυτά αποδίδονται από το ΤΠΔ στους δικαιούχους κατόπιν εντολής του φορέα διαχείρισης, εντόκως, από την επόμενη εργάσιμη ημέρα της ημερομηνίας μεταφοράς τους στον λογαριασμό.

Προκόπης Χατζηνικολάου, Καθημερινή