Η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές του Ιουνίου θα κληθεί να διαχειριστεί το ανοιχτό μέτωπο με τις Βρυξέλλες για την αποεπένδυση στον λιγνίτη μαζί με το οξύ πρόβλημα βιωσιμότητας της ΔΕΗ. Οι πρόωρες εκλογές λειτούργησαν σαν από μηχανής θεός για την περίπτωση της ΔΕΗ και τη διαχείριση από πλευράς της διοίκησης της εταιρείας και της κυβέρνησης ενός πολύ πιθανού δεύτερου ναυαγίου του διαγωνισμού για την πώληση των μονάδων Μελίτης και Μεγαλόπολης.

Η ΔΕΗ ανακοίνωσε επισήμως χθες τη μετάθεση της ημερομηνίας υποβολής δεσμευτικών προσφορών για τις 15 Ιουλίου, επικαλούμενη τις πολιτικές εξελίξεις. «Η ΔΕΗ Α.Ε. ανακοινώνει ότι κατόπιν συνεννόησης με το αρμόδιο υπουργείο μετατίθεται για τις 15 Ιουλίου 2019 η ημερομηνία υποβολής προσφορών για την πώληση των λιγνιτικών σταθμών, λόγω των πολιτικών εξελίξεων», αναφέρει χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή της η εταιρεία. Η καταληκτική ημερομηνία για την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών είχε ορισθεί για σήμερα και το κλίμα που είχε διαμορφωθεί τις τελευταίες ημέρες από πλευράς των επενδυτών είχε απομακρύνει κάθε καλό σενάριο για τη διοίκηση της ΔΕΗ.

Οπως όλα έδειχναν, ο διαγωνισμός οδηγούσε είτε στην πλήρη αποχή είτε στην κατάθεση πολύ χαμηλών οικονομικών προσφορών, επιλογές που θα έφερναν τόσο τη διοίκηση της ΔΕΗ όσο και τον εποπτεύοντα υπουργό Γιώργο Σταθάκη σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, αφού θα έπρεπε ή να αποδεχθούν ένα χαμηλό τίμημα ή να υποχρεωθούν στη λήψη άλλων δομικών μέτρων, που έχουν προδιαγραφεί από τη συμφωνία με τους πιστωτές σε περίπτωση αποτυχίας του εγχειρήματος της αποεπένδυσης, προκειμένου να κλείσει ο ανοιχτός φάκελος του λιγνίτη με τις Βρυξέλλες.

Οι εκλογές του Ιουνίου βγάζουν την κυβέρνηση από αυτό το αδιέξοδο και μεταφέρουν την εκκρεμότητα της χώρας με τις Βρυξέλλες για τον λιγνίτη στη νέα κυβέρνηση, που θα έχει να αντιμετωπίσει και το κρίσιμο θέμα της βιωσιμότητας της ΔΕΗ, μετά μάλιστα και την αρνητική εξέλιξη για τη βιωσιμότητα της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα 5 που έλαβε χώρα την περασμένη εβδομάδα. Το θέμα με την Πτολεμαΐδα 5 συνδέεται με τη μέχρι πρότινος αβεβαιότητα σχετικά με την ένταξή της στον Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος, ο οποίος μέσω των ΑΔΙ (αποδεικτικά διαθεσιμότητας ισχύος) διασφαλίζει αποζημιώσεις για την ισχύ που παρέχουν οι μονάδες παραγωγής στο σύστημα, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την ανταγωνιστικότητά τους.

Το γεγονός ότι η Ελλάδα καθυστέρησε να υποβάλει στην Ε.Ε. τον σχετικό μηχανισμό σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του target model (ευρωπαϊκό μοντέλο διασυνδεδεμένων αγορών) με το οποίο η Κομισιόν συνδέει την έγκριση από πλευράς της του μηχανισμού, αλλά και τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση και έναρξη λειτουργίας της Πτολεμαΐδας 5, δημιούργησε την αβεβαιότητα γύρω από τη βιωσιμότητα της μονάδας, που αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση της ΔΕΗ και μία από τις μεγαλύτερες της χώρας (1,4 δισ. ευρώ συμβολαιοποιημένο τίμημα).

Ο νέος κανονισμός για την εσωτερική λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα θέτει οριστικά τη μονάδα της Πτολεμαΐδας εκτός μηχανισμού. Το άρθρο 22 (παράγραφος 4) προβλέπει ότι «το αργότερο από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού, η δυναμικότητα παραγωγής που ξεκίνησε εμπορική παραγωγή κατά την εν λόγω ημερομηνία ή μετά αυτήν και εκπέμπει πάνω από 550 gr CO2 ορυκτής προέλευσης ανά kWh ηλεκτρικής ενέργειας δεν δεσμεύεται ούτε λαμβάνει πληρωμές ή δεσμεύσεις για μελλοντικές πληρωμές στο πλαίσιο κάποιου μηχανισμού ισχύος».

Δεδομένου ότι η ημερομηνία έναρξης του μηχανισμού ξεκινάει 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, δηλαδή στα μέσα Ιουνίου, και η Πτολεμαΐδα ξεκινάει την εμπορική λειτουργία της το 2022, η μονάδα μένει χωρίς ΑΔΙ και καθίσταται μη βιώσιμη. Ο κανονισμός αφήνει ένα παράθυρο στα κράτη-μέλη για προσαρμογές υπό την προϋπόθεση ότι έχουν καταθέσει ήδη μηχανισμούς επάρκειας και επίσης ότι οι μονάδες έχουν υπογράψει συμβάσεις για την ένταξή τους πριν από το τέλος του 2019. Τη δυνατότητα αυτή στόχευε να αξιοποιήσει με την κατάθεση τροπολογίας για τη θέσπιση νέου μηχανισμού το υπουργείο Ενέργειας και εν συνεχεία την εντός του 2019 δεκαετή σύμβαση ένταξης της Πτολεμαΐδας στο υπουργείο Ενέργειας. Ακόμη όμως και αυτό το επισφαλές σε σχέση με τις προθεσμίες σχέδιο δεν μπορεί να εφαρμοστεί, αφού μεσολαβούν οι εκλογές και το κλείσιμο της Βουλής. 

Χρύσα Λιάγγου Καθημερινή