Τη δυνατότητα να µειώσει σε µόνιµη βάση τους συντελεστές ΦΠΑ έως και 30% στα νησιά του Αιγαίου, να περιορίσει τον ΦΠΑ στα ακίνητα από το 24% στο 13% ή ακόµα και να τον µηδενίσει, καθώς και να µειώσει τους συντελεστές σε αγροτικά µηχανήµατα, βαµβάκι και ηλιακά πάνελ, έχει η κυβέρνηση από τον Ιανουάριο του 2025.
Οπως τονίζεται από το υπουργείο Οικονοµικών, η πρόταση οδηγίας όπως υιοθετήθηκε κατοχυρώνει σε µόνιµη βάση τη δυνατότητα της Ελλάδας για εφαρµογή ειδικών µειωµένων συντελεστών, κάτι που θα µπορεί να πράξει η ελληνική κυβέρνηση εφόσον οι δηµοσιονοµικές συνθήκες το επιτρέψουν. Αυτό που έχει σηµασία, αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονοµικών, είναι ότι πλέον η χώρα µας µπορεί να προχωρήσει όποτε αυτή κρίνει στην εφαρµογή µειωµένων συντελεστών ΦΠΑ.
Επειτα από διαβουλεύσεις σχεδόν τεσσάρων ετών, επί ενός νέου πλαισίου για τον ΦΠΑ κατέληξαν χθες οι υπουργοί Οικονοµικών της Ε.Ε. στο Ecofin. Με τη συµφωνία δίνεται µεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη-µέλη στην πολιτική ΦΠΑ, ενώ λαµβάνονται µέτρα για τον περιορισµό των στρεβλώσεων στον ανταγωνισµό και για την προώθηση των βασικών προτεραιοτήτων της Ε.Ε. (ψηφιακή και πράσινη µετάβαση, δηµόσια υγεία). Το προηγούµενο πλαίσιο είναι 30 ετών και ήταν επείγουσα πλέον η ανάγκη εκσυγχρονισµού του.
Κατά τη διάρκεια των τεχνικών διαπραγµατεύσεων σε επίπεδο Συµβουλίου Ε.Ε., αποτέλεσε πολιτική επιλογή η εκπροσώπηση της χώρας µας σε υψηλό κυβερνητικό επίπεδο, προκειµένου να εκφράζονται διαρκώς οι πολιτικές θέσεις και επιλογές της Ελλάδας για τη διασφάλιση των εθνικών συµφερόντων και την επαναφορά φορολογικών δικαιωµάτων τα οποία από δεκαετίες είχε κατοχυρώσει η χώρα, όσον αφορά κατά βάση την εφαρµογή µειωµένων συντελεστών ΦΠΑ.
Συγκεκριµένα, το υπουργείο Οικονοµικών, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τη γενική γραµµατέα Φορολογικής Πολιτικής και ∆ηµόσιας Περιουσίας Αθηνά Καλύβα, που παρευρέθηκε σε όλες τις τεχνικές συσκέψεις σε επίπεδο Συµβουλίου Ε.Ε., και τον υπουργό Οικονοµικών Χρ. Σταϊκούρα σε επίπεδο Συµβουλίου Ecofin, ανέδειξε το ζήτηµα διατήρησης ειδικών συντελεστών σε νησιά του Αιγαίου, συνδέοντας το ελληνικό αίτηµα µε την τελική του συµφωνία επί του συνόλου των ρυθµίσεων της πρότασης και αναδεικνύοντας ιδιαιτερότητες ελληνικής νησιωτικότητας, αλλά και νοµικά επιχειρήµατα υπέρ της ελληνικής θέσης.
Ειδικότερα, από το 2025 η κυβέρνηση µπορεί να προχωρήσει:
1. Στη µείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα ακίνητα. Ο ΦΠΑ επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδµητων ακινήτων. Ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα µε άδεια οικοδοµής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και µετά, µε εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Η κυβέρνηση το 2019 αποφάσισε την αναστολή του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 ∆εκεµβρίου 2022, η οποία περιλαµβάνει τόσο περιπτώσεις νέων αδειών όσο και παλιές άδειες που εκδόθηκαν από 1ης Ιανουαρίου 2006.
Πηγές του υπουργείου Οικονοµικών αναφέρουν ότι είναι εξαιρετικά πιθανό να παραταθεί η επιβολή του ΦΠΑ µέχρι τα τέλη του 2024. Αυτό σηµαίνει ότι από τον Ιανουάριο του 2025 είτε ο ΦΠΑ στα νεόδµητα µπορεί να περιορισθεί στο 13% είτε η χώρα να ζητήσει να ενταχθεί στις παρεκκλίσεις για τα ακίνητα, ακολουθώντας το παράδειγµα του Λουξεµβούργου που έχει µηδενικό συντελεστή.
2. Στη µείωση των συντελεστών σε ηλιακά πάνελ. Σήµερα εφαρµόζεται συντελεστής 24%, υπάρχει η δυνατότητα να περιορισθεί στο 13% ή στο 6%.
3. Στη µείωση του ΦΠΑ στο βαµβάκι. Σήµερα στο βαµβάκι εφαρµόζεται συντελεστής 24%, ο οποίος µπορεί να µειωθεί στο 13% ή στο 6%.
4. Στη µείωση του ΦΠΑ στα αγροτικά µηχανήµατα. Σήµερα εφαρµόζεται συντελεστής 24% και µπορεί να µειωθεί στο 13%.
5. Σε µείωση των συντελεστών σε βρεφικές πάνες, χειρουργικές µάσκες, υπηρεσίες live streaming θεαµάτων.
6. Σε απαλλαγή από τον ΦΠΑ σε βασικά είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και ιατρικό εξοπλισµό και αναπηρικά είδη.
7. Σε απαλλαγή από ΦΠΑ σε περιπτώσεις κρίσεων, καταστροφών, πανδηµιών.
8. Σε µείωση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, εφόσον αυτό αποφασισθεί από την ελληνική κυβέρνηση. Προς το παρόν το καθεστώς των µειωµένων συντελεστών κατά 30% εφαρµόζεται στα νησιά που συγκεντρώνουν το µεγάλο µέρος των µεταναστευτικών ροών.
Προκόπης Χατζηνικολάου, Γιάννης Παλαιολόγος Καθημερινή