Μπαίνοντας στο διώροφο κτήριο επί της οδού Δωδώνης 147, εκτός από την ευεργετική δροσιά μετά από ώρες έξω στο υγρό καμίνι των Ιωαννίνων, με κατέλαβαν και αισθήματα ευγνωμοσύνης. Γιατί χάρη στο ομώνυμο σύστημα λογισμικού της εισηγμένης τέλος του 2019 στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης γερμανικής πολυεθνικής εταιρείας, μπορεί ο κομπιουτεράς μου από την άλλη πλευρά του Ρήνου στη Βόννη, αλλά και οποιοσδήποτε άλλος τεχνικός υπολογιστών ανά τον κόσμο, δίνοντάς του έναν συγκεκριμένο κωδικό πρόσβασης, να «μπαίνει» στο κομπιούτερ μου και να δίνει λύσεις σε κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζω.

Η απόσταση, φίλος και εχθρός μαζί

Στο μυαλό μου είχα φανταστεί ένα τεράστιο χώρο, με εργαζόμενους κάποιας ηλικίας να δουλεύουν πυρετωδώς. Αντ‘ αυτού συνάντησα χαλαρούς και χαμογελαστούς νέους ανθρώπους πίσω από τις οθόνες τους. Δεν ήταν πάνω από δέκα. «Πού είναι οι υπόλοιποι;» ρώτησα τον Φίλιπ Ντόιτσερ, γενικό διευθυντή της ελληνικής θυγατρικής της TeamViewer. «Είναι απόρροια της πανδημίας, που δεν έκανε τη δουλειά μας ευκολότερη στην έναρξη των προσπαθειών να στήσουμε εδώ την εταιρεία» μας είπε. «Αλλά είμαστε πολύ υπερήφανοι που καταφέραμε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο μετά από 16, 17 μήνες πανδημίας. Υπάρχουν ακόμη εργαζόμενοι που δουλεύουν σε ‘μας εδώ και ένα χρόνο, αλλά δεν τους έχουμε συναντήσει δια ζώσης. Υπάρχουν επίσης εργαζόμενοι που δουλεύουν μέχρι και κατά 50% από το σπίτι τους. Αλλά θέλουμε τους συνεργάτες μας εδώ, να βρίσκονται κοντά μας να βλέπουμε το πρόσωπό τους από κοντά. Όλα μπορούν να γίνονται και από απόσταση. Αλλά να συμμετέχουν σε workshop χωρίς να βλέπουμε τις αντιδράσεις στα πρόσωπά τους, αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε online».

Τα Ιωάννινα ως "Silicon Valley" της Ευρώπης

Να λοιπόν που η απόσταση, ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν εταιρείες σαν τη TeamViewer, αναδεικνύεται σε σχετικό εμπόδιο. «Έχουμε ένα σχέδιο, να φέρουμε σταδιακά πίσω στο γραφείο όλους τους συνεργάτες μας μέχρι μέσα Σεπτεμβρίου» προγραμματίζει ο Ντόιτσερ. «Βέβαια το σχέδιό μας εξαρτάται από την πραγματικότητα. Εάν έρθει η μετάλλαξη Δέλτα και υπάρξουν δυσκολίες, θα πρέπει να κάνουμε νέα σχέδια». Αλλά η πανδημία δεν μπορεί να σταματήσει την ανοδική τροχιά της εταιρείας, που επεκτείνει τις δραστηριότητές της και αναζητά νέο δυναμικό. Στόχος να αυξήσει τους εργαζόμενους από 50 που είναι σήμερα σε περίπου 200 το επόμενο διάστημα.

Αλλά τι προσελκύει ένα νέο άνθρωπο στην TeamViewer και μάλιστα σε μια επαρχιακή πόλη; «Υπάρχουν πολλοί λόγοι, καταρχήν η TeamViewer είναι μια επιτυχημένη αναπτυσσόμενη εταιρεία τεχνολογίας από την Ευρώπη και τη Γερμανία και σε αυτήν την τάξη μεγέθους δεν υπάρχουν τόσες πολλές» υποστηρίζει ο Ντόιτσερ. «Αλλά και τα Ιωάννινα είναι ελκυστικά για όσους προέρχονται από την περιφέρεια και θέλουν να επιστρέψουν εδώ. Μπορούν να βρουν μια σταθερή και θέση εργασίας. Διάβασα ότι οι μισοί Έλληνες ζουν στην Αθήνα. Είμαι σίγουρος ότι ανάμεσα στους άλλους μισούς υπάρχουν ταλέντα, που δεν θέλουν οπωσδήποτε να ζήσουν σε μεγάλες πόλεις. Προσφέρουμε ελκυστικές αποδοχές, ένα καλό περιβάλλον εργασίας και καλές δυνατότητες επαγγελματικής κατάρτισης». Η «δεξαμενή ταλέντων», όπως την αποκαλεί ο Ντόιτσερ περιλαμβάνει μεγάλη γκάμα, όπου οι σπουδές είναι σημαντική παράμετρος, αλλά πιο σημαντική είναι η στάση απέναντι στη γνώση.

«Για παράδειγμα, όπως επισημαίνει «οι υποψήφιοι πρέπει να είναι φιλομαθείς και μετά το τέλος των σπουδών. Να αναζητούν λύσεις και να μην εγκλωβίζονται στο πρόβλημα. Επιλέξαμε τα Ιωάννινα, γιατί λόγω του Πανεπιστημίου έχουμε τις μεγαλύτερες δυνατότητες να αντλήσουμε συνεργάτες. Αλλά δεν σημαίνει ότι αποκλείουμε υποψήφιους από άλλες χώρες. Τελευταία δεχόμαστε πολλές αιτήσεις από την Τουρκία, την Αίγυπτο. Πρόκειται για υποψήφιους με πολύ υψηλά προσόντα». 

Από braindrain σε braingain

Για την Ελλάδα η παρουσία της TeamViewer στα Ιωάννινα εξελίσσεται σε γέφυρα επαναπατρισμού νέων επιστημόνων που αναγκάστηκαν να φύγουν λόγω κρίσης. Είναι η περίπτωση του Θανάση Μουτσιούλη, γέννημα-θρέμμα των Ιωαννίνων. Με τα capital control  έφυγε στην Αγγλία, έκανε μάστερ και στη συνέχεια βρήκε δουλειά. «Το 2019 ήθελα να γυρίσω, αλλά οι θέσεις εργασίας ήταν στην Αθήνα και δεν ικανοποιούσαν τα κριτήρια που είχα βάλει για να επιστρέψω. Και είπα, δεν θα γυρίσω ποτέ» ομολογεί. «Τότε διάβασα ότι η TeamViewer ανοίγει ένα hub στα Γιάννενα. Τον Σεπτέμβριο προκήρυξε θέσεις εργασίας και στο δικό μου γνωστικό κομμάτι, Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα, ένας πολύ εξειδικευμένος τομέας. Ήταν η θέση που ήθελα. Εννοείται ότι έκανα αμέσως τα χαρτιά μου. Πέρασα από συνέντευξη και από τον Νοέμβριο του 2019 ξεκίνησα να δουλεύω εδώ». Ο Θανάσης είναι πολύ ευχαριστημένος, που γύρισε στον τόπο του. «Όλοι οι φίλοι μου ήταν εδώ, η ζωή μου ήταν εδώ. Το είχα ξεγράψει ότι θα γυρνούσα».

Ο Μουρσιούλης συστήνει και σε άλλους Έλληνες να επιστρέψουν. Από το φιλικό του περιβάλλον στην Αγγλία υπάρχουν πολλοί που ετοιμάζονται να γυρίσουν. «Ο μεγάλος φόβος είναι όταν γυρίσεις, τί θα βρεις. Θα είναι η νοοτροπία που έχεις συνηθίσει στο εξωτερικό; Είναι πολύ σημαντικό να ανοίγουν μεγάλες ξένες εταιρείες στην Ελλάδα, γιατί φέρνουν και την νοοτροπία της Ευρώπης. Οπότε οι μελλοντικοί υποψήφιοι, όταν θα ψάξουν για θέση εργασίας, θα έχουν και υψηλά στάνταρτς και καλές προϋποθέσεις για να βρουν δουλειά και να απαιτήσουν αυτό που πραγματικά αξίζουν και να μην πέσουν θύμα εκμετάλλευσης».

Η συνάδελφός του Πατρίτσια Παπούτς ήρθε από την πόλη Τίργκου Μούρες της Ρουμανίας. Ένα χαμογελαστό κορίτσι, που σπούδασε νομικά στην πατρίδα της, πήρε μάστερ στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο στη Δανία και εκπαιδεύτηκε ως scrum master (σ.σ. πρόκειται για έναν ευέλικτο τρόπο οργάνωσης και ολοκλήρωσης ενός πρότζεκτ μέσα από συντονισμένη και ομαδική εργασία, που συμβάλλει στη συνοχή της ομάδας και το βέλτιστο αποτέλεσμα). «Έψαχνα για θέση εργασίας στον δικό μου τομέα, έκανα την πρώτη μου συνέντευξη με τον Φίλιπ και με πήρε» μου είπε η Πατρίτσια. «Το περιβάλλον είναι εξαιρετικό, η εταιρεία μάς στηρίζει πολύ. Συστήνω την TeamViewer στους φίλους μου. Αγαπώ την Ελλάδα, τους Έλληνες, τα Γιάννενα».

Θα είναι έτοιμο το Νέο Τεχνολογικό Πάρκο;

Ο Φίλιπ Ντόιτσερ δέχεται συνεχώς επισκέψεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Πρόσφατα υποδέχθηκε μέλη της γερμανοελληνικής αποστολής εμπειρογνωμόνων στους τομείς Ενέργειας και Τεχνολογίας από το Δήμο Σβέρτε (Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία), με επικεφαλής τον ελληνικής καταγωγής δήμαρχο της πόλης, Δημήτρη Αξούργο. Η ιστορία επιτυχίας της TeamViewer σε μια ελληνική επαρχιακή πόλη κεντρίζει το ενδιαφέρον. Η Περιφέρεια Ηπείρου υποσχέθηκε ότι μέχρι τέλος του 2022 θα τελειώσει το νέο Τεχνολογικό Πάρκο, όπου η TeamViewer θα μετακομίσει. Τα Γιάννενα έχουν μπει στο ραντάρ κι άλλων ξένων εταιρειών. Για τον Ντόιτσερ ο συγχρωτισμός νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων στον ίδιο χώρο κάνει την πόλη ελκυστικό τόπο για ξένες επενδύσεις και «ταλέντα».

«Αξίζει μια επένδυση στην πόλη» απαντά με την βεβαιότητα της εμπειρίας του στους έκπληκτους Γερμανούς επισκέπτες. «Ο δικός μας χώρος στη Γερμανία είναι κορεσμένος, έμπειροι προγραμματιστές δεν υπάρχουν. Τα Γιάννενα έχουν καλές υποδομές, αυτοκινητόδρομος προς Θεσσαλονίκη και Αθήνα υπάρχει. Το αεροδρόμιο έχει ανακαινιστεί. Κι αν δρομολογηθεί απευθείας πτήση προς τη Γερμανία, θα βοηθήσει πολύ». Φρέσκος δροσερός άνεμος πνέει στην TeamViewer, στα Γιάννενα. Που κάνει τον μεσημβρινό λίβα της πόλης πιο υποφερτό.

Ειρήνη Αναστασοπούλου, Ιωάννινα (DW)