Μη βιώσιμο για την πλειονότητα των επιχειρήσεων θεωρεί ο κλάδος της εστίασης –τόσο η πλευρά των μεμονωμένων εστιατορίων όσο και αυτή των αλυσίδων εστίασης– το σχέδιο επιστροφής στη νέα κανονικότητα. Αν και οι επιχειρηματίες του κλάδου αναγνωρίζουν την ανάγκη των μέτρων προστασίας που θα ισχύσουν από την 1η Ιουνίου, όταν και θα επαναλειτουργήσουν τα εστιατόρια και τα καφέ, εκτιμούν ότι αυτά θα πρέπει να συνοδεύονται και από μέτρα οικονομικής ενίσχυσης, μιας και οι επιχειρήσεις θα δουλεύουν υποχρεωτικά στο 1/3 της δυναμικότητάς τους. Δυσαρέσκεια εκφράζεται και από την πλευρά μεγάλου μέρους του εμπορικού κόσμου, καθώς είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες για επαναλειτουργία από τις 4 Μαΐου όλων των μεμονωμένων λιανεμπορικών καταστημάτων.

Δεν θα ανοίξουμε...

«Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν θα έχουν ως αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος του κλάδου να μην ανοίξει, λόγω του υψηλού κόστους λειτουργίας και των υποχρεώσεων που έχουν συσσωρευτεί τους 2,5 μήνες που είναι κλειστές οι επιχειρήσεις», εκτίμησε, μιλώντας στην «Καθημερινή», ο κ. Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ). Ο περιορισμός που τίθεται στον αριθμό των ατόμων που μπορούν να βρίσκονται ταυτόχρονα σε ένα εστιατόριο (1 πελάτης ανά 3 τ.μ.) θα έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον ίδιο, οι επιχειρήσεις να δουλεύουν στο 1/3 της δυναμικότητάς τους. Προ της εμφάνισης του κορωνοϊού η δυναμικότητα μιας επιχείρησης εστίασης οριζόταν με βάση τον χώρο για τραπεζοκαθίσματα διαιρούμενος διά του 1,20. Εάν δηλαδή η σάλα ενός εστιατορίου ήταν 60 τ.μ., η δυναμικότητα –την οποία μάλιστα μπορούσε κάποιος να την ξεπεράσει– ήταν 50 άτομα. Με τα νέα μέτρα θα είναι 20 άτομα.

Με δύο ταχύτητες

Επιπλέον, η επαναλειτουργία της εστίασης, σε πρώτη φάση μόνο σε εξωτερικούς χώρους, θα δημιουργήσει επιχειρήσεις δύο ταχυτήτων. Οι εκπρόσωποι της ΠΟΕΣΕ, οι οποίοι θα έχουν πιθανότατα αύριο τηλεδιάσκεψη με τον υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα, αναμένεται να θέσουν επί τάπητος το αίτημα για μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 6%, επιδότηση μη μισθολογικού κόστους, αλλά και ελαστικότερα κριτήρια για τη δανειοδότηση των επιχειρήσεων, καθώς πολλές δεν πληρούσαν τους όρους ούτε για την επιστρεπτέα προκαταβολή ούτε για τη λήψη δανείων με επιδότηση επιτοκίου. Βασικό επίσης ζήτημα για τον κλάδο, ειδικά αφού σε αυτή τη φάση θα λειτουργούν μόνο οι εξωτερικοί χώροι, είναι το ύψος των ενοικίων που επιβάλλουν οι δήμοι για τη χρήση κοινόχρηστου χώρου για τα τραπεζοκαθίσματα.

Θέμα μείωσης του ΦΠΑ θέτει και η Ελληνική Ενωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ), ενώ ταυτόχρονα ζητεί μέτρα προστασίας των θέσεων εργασίας. Οπως επεσήμαναν εκπρόσωποι της ΕΠΟΕΣ, λόγω της μερικής επαναλειτουργίας των επιχειρήσεων εστίασης (υπό την έννοια ότι θα δουλεύουν κατά την ΕΠΟΕΣ στο 1/4 της δυναμικότητάς τους), δεν θα χρειάζεται όλο το προσωπικό.

Αυτό που προτείνουν οι επιχειρήσεις του κλάδου είναι να μπαίνει σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας το προσωπικό που δεν θα εργάζεται και η έξοδος από αυτό το πλαίσιο, όταν παρουσιάζονται αυξημένες ανάγκες, να είναι εύκολη, να υπάρχει δηλαδή σχετική ευελιξία.

Κρίσιμο ζήτημα, βεβαίως, είναι τα ενοίκια, θέμα για το οποίο η ΕΠΟΕΣ έχει προτείνει να υπάρξει μείωσή τους ανάλογα με τη μείωση των εσόδων των επιχειρήσεων σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.

Χθες ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ) Κ. Μίχαλος ζήτησε να επαναλειτουργήσει ο κλάδος της εστίασης νωρίτερα από την 1η Ιουνίου. Σημειώνεται, πάντως, ότι οι εκπρόσωποι των εστιατόρων και των αλυσίδων ανέμεναν ότι ο κλάδος θα επαναλειτουργήσει αργότερα από τις άλλες κατηγορίες οικονομικής δραστηριότητας.

Οι αλυσίδες και οι μικροί

Αντιδράσεις, εξάλλου, προκαλεί η επαναλειτουργία την πρώτη εβδομάδα περιορισμένων κατηγοριών του λιανεμπορίου, ειδικά, μάλιστα, καθώς, όπως ανέφερε στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Επιχειρηματικότητας και Εμπορίου (ΕΣΕΕ) Γιώργος Καρανίκας, οι μικρές επιχειρήσεις είναι αυτές που μπορούν πολύ καλύτερα και ευκολότερα να ελέγξουν την εφαρμογή των προστατευτικών μέτρων. «Περιμέναμε ότι θα άνοιγαν τα μικρά καταστήματα και όχι κάποιες γνωστές αλυσίδες», είπε χαρακτηριστικά.

Δυσαρέσκεια εκφράζει επίσης ο εμπορικός κόσμος για το γεγονός ότι θα επαναλειτουργήσουν την ερχόμενη Δευτέρα καταστήματα πώλησης αθλητικών ειδών, πολλά εκ των οποίων ανήκουν σε μεγάλες εταιρείες, αλλά όχι κι ένα συνοικιακό κατάστημα πώλησης ρούχων που θα πρέπει να περιμένει την 11η Μαΐου. «Δεν δόθηκαν εξηγήσεις γιατί δεν μπορούν να επαναλειτουργήσουν και άλλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις, όπως τα καταστήματα που πωλούν παπούτσια», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου.

Εμπορικά κέντρα

Αναγκαία, τέλος, χαρακτήρισε τα μέτρα προστασίας για τα πολυκαταστήματα και τα εμπορικά κέντρα υψηλόβαθμο στέλεχος επιχείρησης του κλάδου, μιλώντας στην «Καθημερινή», τονίζοντας μάλιστα ότι το μεγάλο πρόβλημα παραμένει η απώλεια του τζίρου, κατά περίπου 50%. «Το κυριότερο, βεβαίως, είναι να μην έχουμε πισωγύρισμα, διότι αυτό θα είναι καταστροφικό», σημείωσε. Ο εν λόγω κλάδος, πάντως, αναμένει περισσότερες διευκρινίσεις και οδηγίες έως την 1η Ιουνίου, οπότε θα λειτουργήσουν ξανά τα εμπορικά κέντρα.

Δήμητρα Μανιφάβα