Απάντηση στις Κασσάνδρες που προβλέπουν την οιονεί... κατάργηση της ανθρώπινης εργασίας από τα ρομπότ δίνει έρευνα που παρουσιάσηκε στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, αλλά δεν βρήκε μεγάλη απήχηση και ως εκ τούτου δεν αναπαράχθηκε στην έκταση που θα ανέμενε κανείς από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ισως επειδή στον κόσμο της ειδησεογραφίας ανέκαθεν «πουλούσε» η καταστροφολογία και όχι τα «καλά νέα». Αν αντιστρέψει, άλλωστε, κανείς το αγγλοσαξονικό «no news, good news» (που αφορούσε βέβαια τα νέα από τα πολεμικά μέτωπα, που αν δεν υπήρχαν σήμαινε ότι τα προσφιλή πρόσωπα που πολεμούσαν ήταν καλά), θα διαπιστώσει ότι «good news, no news»!

Εν πάση περιπτώσει, σχεδόν ταυτόχρονα με τη μελέτη του γερμανικού Εθνικού Συνδέσμου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών Bitkom που απεφάνθη ότι στη Γερμανία μόνο μπορεί να χαθούν σε χρονικό ορίζοντα πενταετίας έως και 3,4 εκατ. θέσεις εργασίας εξαιτίας της αυτοματοποίησης, έρευνα της εταιρείας συμβούλων Accenture Strategy που δημοσιοποιήθηκε στο Νταβός κατέληξε στο ευτυχές για όλους συμπέρασμα ότι η αυτοματοποίηση δεν αυξάνει μόνο την παραγωγικότητα, τον τζίρο και τα κέρδη μιας επιχείρησης που επενδύει σε αυτή. Αυξάνει και τις θέσεις απασχόλησης!

Η έρευνα διεξήχθη μεταξύ 14.078 μισθωτών υπαλλήλων (εξ αυτών 1.201 είναι στελέχη) επιχειρήσεων που εδρεύουν σε ένδεκα διαφορετικές χώρες και δραστηριοποιούνται σε πολλούς τομείς, όπως είναι η αυτοκινητοβιομηχανία, η υγεία, οι μεταφορές, η ενέργεια, οι τράπεζες ή οι λιανικές πωλήσεις. Το κεντρικό πόρισμα της έρευνας είναι ότι οι επιχειρήσεις που επενδύουν στη νοημοσύνη των μηχανών θα πρέπει κατά μέσον όρο να αυξήσουν το προσωπικό τους κατά 10%.

Ο τζίρος θα φέρει απασχόληση

«Εδώ και χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών αυξάνει την παραγωγικότητα μιας επιχείρησης κατά 2% έως 3%. Η τεχνητή νοημοσύνη, όμως, θα επιφέρει ριζικές αλλαγές στο σύγχρονο εταιρικό μοντέλο, καθώς προσφέρει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να ανακαλύψουν και να επεκταθούν σε νέες υπηρεσίες και να εκμεταλλευθούν καινοφανείς ευκαιρίες» υποστήριξε ο Φαμπρίς Ασβαζαντουριάν, εκτελεστικός διευθυντής της Accenture Strategy για τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο.

Αν τα διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων υιοθετήσουν τις στρατηγικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται, η εταιρεία θα απολαύσει μια ισχυρή ώθηση του κύκλου εργασιών της, συμπεραίνει η έρευνα. Συγκεκριμένα, χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη θα αυξηθεί κατά 38% ο τζίρος της εταιρείας και κατά 10% ο αριθμός των εργαζομένων που αυτή απασχολεί.

Ο τομέας των τηλεπικοινωνιών μάλιστα, που επωφελείται περισσότερο από τους άλλους από τις επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη, θα έχει τη δυνατότητα να αυξήσει κατά 46% τον κύκλο εργασιών του. Θα υποχρεωθεί, όμως, να αυξήσει και κατά 21% το προσωπικό που απασχολεί. Στους αντίποδες, η υιοθέτηση αυτοματισμών από τις αυτοκινητοβιομηχανίες θα επιφέρει μια αύξηση 28% στις πωλήσεις τους και θα απαιτήσει την αύξηση του εργατικού τους δυναμικού μόνο κατά 6% - ίσως επειδή ήδη ο κλάδος του αυτοκινήτου έχει «ρομποτοποιηθεί» ήδη σε μεγάλο βαθμό. Και αυτή η προοπτική, πάντως, δεν είναι διόλου άσχημη. Είναι όμως αληθινή;

Κλειδί η επανεκπαίδευση

Οι ερευνητές της Accenture Strategy διευκρινίζουν ότι τα ποσοστά αυτά σε ό,τι αφορά την αύξηση του τζίρου και τις προσλήψεις που θα πρέπει να κάνει μια επιχείρηση προϋποθέτουν οι διοικήσεις των επιχειρήσεων να τολμήσουν γενναίες επενδύσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών και για την ουσιαστική εκμετάλλευση απ' αυτές των δυνατοτήτων που μπορεί να τους προσφέρει η εκμετάλλευση της τεχνητής νοημοσύνης.

«Για να είναι πειστική, η Accenture ξεκίνησε να εφαρμόζει και η ίδια τις συνταγές που προτείνει στους πελάτες της. Κατά την τελευταία διετία έχει ήδη μετεκπαιδεύσει 200.000 υπαλλήλους της προκειμένου να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να αντεπεξέλθουν στις νέες υποχρεώσεις τους» εξηγεί ο Φαμπρίς Ασβαζαντουριάν.

«Φθάνουμε έτσι στην καρδιά της έρευνας της Accenture» διαπιστώνει ο Ανγκεράν Ρενό της γαλλικής εφημερίδας «Le Figaro»: «Η τεχνητή νοημοσύνη ασφαλώς και καταργεί θέσεις απασχόλησης. Αλλά οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν κατάλληλα ώστε να βγάλουν εις πέρας άλλες υπηρεσίες στην επιχείρηση. Και στο τέλος ο ισολογισμός σε ό,τι αφορά τις θέσεις απασχόλησης που θα χαθούν με εκείνες που θα δημιουργηθούν μπορεί να είναι θετικός. Αυτό τουλάχιστον εκτιμά η Accenture».

Μασούν τα λόγια τους;

Οι σύμβουλοι της Accenture, οι οποίοι προεξοφλούν την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπων και (έξυπνων) μηχανών στους χώρους εργασίας, δεν διευκρινίζουν πάντως ποια θα είναι τα νέα καθήκοντα των εργαζομένων του μέλλοντος και σε ποιους τομείς θα επανεκπαιδεύονται. Συνάδελφοί τους της McKinsey μόλις τον περασμένο μήνα απεφάνθησαν ότι στο 60% των σημερινών εργαζομένων μόνο το ένα τρίτο των καθηκόντων τους μπορεί να αυτοματοποιηθεί. Οτι μόνο 5% των θέσεων εργασίας, δηλαδή μία στις είκοσι, μπορούν να αυτοματοποιηθούν πλήρως τα επόμενα χρόνια. Και ότι θα χρειαστούν περίπου τέσσερις δεκαετίες για να αυτοματοποιηθούν οι μισές από τις σημερινές θέσεις εργασίας - χειρωνακτικές ως επί το πλείστον.

Εν κατακλείδι, δίχως να είναι πολύ αναλυτικοί - άρα και πολύ πειστικοί... -, οι σύμβουλοι των επιχειρήσεων υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα χτυπήσει σαν λαίλαπα τον κόσμο της εργασίας. Οτι θα υπάρξει χρόνος προσαρμογής των κοινωνιών. Και ότι η «τεχνολογική ανεργία», για την οποία είχε προειδοποιήσει από τα χρόνια του Μεσοπολέμου ο εμβληματικός βρετανός οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς, μπορεί να αποφευχθεί.

Αλέξανδρος Καψύλης (vima.gr)