Εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελµατίες αποφεύγουν τις συναλλαγές µε κάρτες, είτε τις χρησιµοποιούν σπάνια. Αν και συγκριτικά µε τα προηγούµενα χρόνια η κατάσταση είναι εµφανώς καλύτερη, φαίνεται ξεκάθαρα ότι προτιµούν τα µετρητά και σε κάποιες ενδεχοµένως περιπτώσεις και «µαύρα».
Αντίθετα, στα σούπερ µάρκετ, στα πρατήρια καυσίµων, στα ξενοδοχεία αλλά και στην εστίαση η χρήση καρτών έχει παγιωθεί. Αυτό που ωστόσο προκαλεί εντύπωση είναι ότι οι καταναλωτές το 2023 σε σύγκριση µε το 2021 κατέβαλαν µικρότερα ποσά µε κάρτα στα σούπερ µάρκετ.
Συγκεκριµένα το 2021, σε µικρά και µεγάλα σούπερ µάρκετ οι συναλλαγές που πραγµατοποιήθηκαν ανήλθαν σε 320 εκατ., µε τον τζίρο (µε κάρτα) να ανέρχεται στο ποσό των 7,97 δισ. ευρώ. Το 2023 σε περίπου ίδιο αριθµό συναλλαγών (287 εκατ.) οι συναλλαγές µε κάρτα περιορίστηκαν στα 6,65 δισ. ευρώ. Οπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν και επαγγέλµατα που αποφεύγουν τη χρήση των καρτών όπως τα ταξί, τα µεσιτικά γραφεία, οι δικηγόροι και οι γιατροί που δεν χρησιµοποιούν τα POS, προτιµώντας τα µετρητά.
Τα στοιχεία που έχει στα χέρια της η ΑΑ∆Ε, κυρίως όσων φαίνεται να έχουν στο «συρτάρι» τα POS, θα χρησιµοποιηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες προκειµένου να διαπιστωθεί εάν το ύψος των δηλωθέντων εισοδηµάτων κάποιων επαγγελµατιών-επιχειρηµατιών βρίσκεται στον µέσο όρο του κλάδου. Εµφαση λοιπόν θα δοθεί στα επαγγέλµατα και στους κλάδους που επιµένουν µε µετρητά προκειµένου να διαπιστωθεί εάν η επιλογή αυτή σχετίζεται και µε φοροδιαφυγή.
Πάντως, πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών αναφέρουν ότι η εικόνα το 2024 θα είναι τελείως διαφορετική. Με την υποχρέωση όλων των κλάδων της οικονοµίας να διαθέτουν POS οι ηλεκτρονικές συναλλαγές θα αυξηθούν σηµαντικά ακόµα και στους κλάδους που σήµερα φαίνεται να το αποφεύγουν. Αυτό θα συµβεί καθώς γίνεται πλέον συνήθεια στους πολίτες να πληρώνουν µε κάρτα, ενώ αντιλαµβάνονται ότι κάποιοι επιχειρούν να ζουν εις βάρος των άλλων.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτουν τα εξής συµπεράσµατα: 1. Στα 10.895 σούπερ µάρκετ (µικρά και µεγάλα), οι συναλλαγές µε POS ανήλθαν στα 6,65 δισ. ευρώ. Η µέση συναλλαγή διαµορφώνεται στα 23 ευρώ από 25 ευρώ το 2021.
2. Στα 3.691 πρατήρια καυσίµων, οι συναλλαγές µε POS έφθασαν τα 3,25 δισ. ευρώ. Η µέση συναλλαγή ήταν 39 ευρώ, από 37 ευρώ το 2021.
3. Στην εστίαση, 28.124 επιχειρήσεις έκαναν χρήση των POS. Oι συναλλαγές µε κάρτες έφθασαν το προηγούµενο έτος στα 2,9 δισ. ευρώ από 1,8 δισ. ευρώ το 2021. Η αύξηση είναι τεράστια και συγκεκριµένα 61,1% µέσα σε διάστηµα δύο χρόνων. Η µέση συναλλαγή διαµορφώθηκε στα 21 ευρώ.
4. Ξενοδοχεία και καταλύµατα. Οι συναλλαγές σε 5.102 επιχειρήσεις που έκαναν χρήση POS ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ. Η µέση συναλλαγή ανήλθε στα 155 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή διαφαίνεται ότι σε σύγκριση µε το 2021 περίπου 1.000 επιχειρήσεις λιγότερες χρησιµοποίησαν POS.
5. Στο λιανικό εµπόριο ενδυµάτων, 10.412 επιχειρήσεις χρησιµοποιούν POS. Οι συναλλαγές έφθασαν το 1,4 δισ. ευρώ.
6. Σχεδόν το σύνολο των φαρµακείων χρησιµοποιεί τα POS που διαθέτει. Σύµφωνα µε τα στοιχεία τα 8.866 φαρµακεία πραγµατοποίησαν συναλλαγές µέσω POS ύψους 1 δισ. ευρώ.
Οι κλάδοι που επιµένουν µε µετρητά ασχέτως εάν εκδίδεται απόδειξη ή όχι.
• 3.200 ταξί κάνουν χρήση του POS όταν στην Ελλάδα κυκλοφορούν 28.123 ταξί. Οι συναλλαγές µε POS ήταν 13,49 εκατ. ευρώ, ενώ το 2021 ήταν 18,3 εκατ. ευρώ. Ο µέσος όρος µε κάρτα ανήλθε στα 4.217 ευρώ.
• Μόλις 241 µεσιτικά γραφεία πληρώθηκαν µε κάρτα όταν µόνο στην Αθήνα οι µεσίτες ξεπερνούν τους 3.000. Οι συναλλαγές ήταν 2,2 εκατ. ευρώ ή 9.214 ευρώ κατά µέσον όρο.
• 2.938 δικηγόροι (γραφεία) χρησιµοποίησαν POS. Οι δικηγόροι ανέρχονται σε όλη την Ελλάδα σε 35.783. Οι συναλλαγές τους ανήλθαν σε 9,98 εκατ. ευρώ έναντι 11,18 εκατ. ευρώ το 2021. Κατά µέσον όρο έλαβαν µε κάρτα 3.397 ευρώ.
• 613 βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθµοί σε όλη τη χώρα διαθέτουν POS. Οι συναλλαγές µε κάρτες διαµορφώθηκαν το περασµένο έτος στα 10,6 εκατ. ευρώ από 7,6 εκατ. ευρώ το 2021.
• 566 γραφεία κηδειών χρησιµοποιούν POS. Οι συναλλαγές τους έφθασαν στα 10,5 εκατ. ευρώ ή στα 18.628 ευρώ ανά περίπτωση.
• Σχεδόν το 50% των γιατρών έκανε χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και συγκεκριµένα µε κάρτα. Σε σύνολο 5.025 γιατρών οι 2.617 χρησιµοποίησαν POS µε τον τζίρο τους να φθάνει τα 26,17 εκατ. ευρώ. Κατά µέσον όρο έλαβαν 10.369 ευρώ.
Προκόπης Χατζηνικολάου, Καθημερινή