Δεν διανύει μόνο το αργό ένα ταραχώδες 2017. Η τιμή του εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου έχει αυξηθεί σχεδόν κατά ένα τέταρτο φέτος, καθώς η ξηρασία πλήττει τους μεγάλους ελαιοπαραγωγούς σε όλη τη Μεσόγειο. Η παραγωγή στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Τυνησία και, σε μικρότερο βαθμό, στην Ισπανία, προβλέπεται να υποχωρήσει απότομα φέτος.
«Η Ιταλία είναι χάλια, η Ελλάδα είναι χάλια και η Τυνησία είναι χάλια. Μπορείτε να φανταστείτε αν είχε υποχωρήσει και η Ισπανία αιφνίδια;» επεσήμανε ο Παναγιώτης Καραντώνης, διευθυντής της ΕΣΒΙΤΕ (Ένωση Βιοτεχνών Τυποποιητών Ελαιολάδου).
Η παγκόσμια παραγωγή προβλέπεται να υποχωρήσει κατά 14%, με την ιταλική να αναμένεται να περιοριστεί σχεδόν στο μισό κατά τους 12 μήνες μέχρι τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOC). Η Ελλάδα είναι πιθανό να σημειώσει πτώση 20%, η Τυνησία 17%, ενώ η Ισπανία -γνωστή στη βιομηχανία ως η «Σαουδική Αραβία του ελαιόλαδου» λόγω του μεγέθους της παραγωγής της- προβλέπεται να εμφανίσει κάμψη 7%.
Η πίεση στην προσφορά και η άνοδος στις τιμές έχουν μετριάσει την ευρωπαϊκή ζήτηση για ελαιόλαδο, το οποίο είναι γνωστό για τις βιταμίνες του, τα θρεπτικά συστατικά και τα αντιοξειδωτικά, ωστόσο η ζήτηση στον υπόλοιπο κόσμο παραμένει εύρωστη. Η Αυστραλία, η Βραζιλία και η Κίνα είναι μεταξύ των αγορών όπου οι εισαγωγές ενισχύονται ραγδαία, σύμφωνα με το IOC.
Δυσμενείς καιρικές συνθήκες το τελευταίο διάστημα πλήττουν πιο συχνά την παραγωγή ελαιόλαδου σε χώρες στη Μεσόγειο, όπως έχουν σημειώσει ειδικοί επάνω στις καλλιέργειες και στον καιρό.
«Έχουμε τον καιρό που έχει επηρεάσει την παραγωγή τα τρία από τα πέντε τελευταία χρόνια», διευκρίνισε ο Vito Martielli, αναλυτής σπόρων και ελαιόσπορων στη Rabobank, την ολλανδική τράπεζα που είναι από τις μεγαλύτερες τράπεζες-πιστωτές στη βιομηχανία αγροτικής οικονομίας.
Παρότι τα επίπεδα της παραγωγής είναι υψηλότερα σε σχέση με το 2012 και το 2014, όταν οι πτώσεις οφείλονταν σε μια ξηρασία στην Ισπανία και σε παράσιτα στην Ιταλία, οι πιο συχνές υποχωρήσεις της παραγωγής και τα χαμηλότερα επίπεδα των αποθεμάτων έχουν αφήσει την αγορά πιο ευάλωτη σε αυξήσεις τιμών. Οι τιμές χονδρικής για εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο έχουν ξεπεράσει τις 4.200 δολάρια ανά τόνο.
Ο κ. Καραντώνης υπογράμμισε πως αν και η παραγωγή στην Ισπανία είναι χαμηλότερη απ’ ό,τι αρχικά αναμενόταν, και πάλι είναι σημαντικά υψηλότερη από την περίοδο 2012-2013.
Το άλμα στις τιμές χονδρικής ασκεί πίεση στις τιμές που πρέπει να πληρώσουν οι καταναλωτές. Οι τιμές λιανικής του ελαιόλαδου σε όλη την Ευρώπη αυξήθηκαν κατά ένα μέσο 26% σε δύο χρόνια μέχρι το 2016, με αυτές στην Ισπανία να καταγράφουν την πιο απότομη άνοδο 36%, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα IRI.
Η άνοδος της φετινής χρονιάς στις τιμές χονδρικής δεν έχει ακόμη αποκρυσταλλωθεί στα ράφια του σούπερ μάρκετ, λόγω της χρονικής απόκλισης, αλλά στελέχη από τη βιομηχανία προειδοποιούν πως θα συμβεί.
«Μέσα στους μήνες που έρχονται, οι τιμές στα σούπερ μάρκετ στις ΗΠΑ και στη Βρετανία θα είναι υψηλότερες σε σχέση με δύο-τρεις μήνες νωρίτερα», εκτίμησε ο κ. Καραντώνης.
Financial Times