Επείγουσα σύσταση για την ασφάλεια του σιδηροδρόµου στην Ελλάδα απηύθυνε ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός Σιδηροδρόµων (ERA). Ζητεί τη δηµιουργία πρωτοκόλλων επικοινωνίας µεταξύ σταθµαρχών και µηχανοδηγών και τη βελτίωση της τεχνολογίας που χρησιµοποιείται από τους εργαζοµένους στον σιδηρόδροµο για τις µεταξύ τους συνεννοήσεις.

Ο ERA και η Επιτροπή ∆ιερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδροµικών Ατυχηµάτων (ΕΟ∆ΑΣΑΑΜ), στην οποία ο ευρωπαϊκός οργανισµός µετέχει µε δύο αξιωµατούχους, ξεκίνησαν µε καθυστέρηση ενός έτους (15 Μαρτίου 2024) να διεξάγουν έρευνα για την τραγωδία των Τεµπών. Το σχετικό πόρισµα εκκρεµεί, ωστόσο προ ηµερών οι δύο φορείς προχώρησαν σε επείγουσα σύσταση ασφαλείας προς τη Ρυθµιστική Αρχή Σιδηροδρόµων, τον ΟΣΕ, την Hellenic Train, καθώς και προς το υπουργείο Μεταφορών και Υποδοµών. Ζητούν να υπάρξει άµεσα µια τυποποίηση των επικοινωνιών µεταξύ των εργαζοµένων στον σιδηρόδροµο, όπως επίσης να ολοκληρωθεί η εγκατάσταση και λειτουργία του συστήµατος GSMR, που δεν είναι άλλο από το σύστηµα µέσω του οποίου επικοινωνούν µηχανοδηγοί και σταθµάρχες.

Το θέµα απασχόλησε συνεδρίαση της ΕΟ∆ΑΣΑΑΜ την 7η Ιουνίου, µε τα πρακτικά να αναρτώνται στο ∆ιαδίκτυο. «Ενώ η πλήρης διερεύνηση του ατυχήµατος στα Τέµπη βρίσκεται ακόµη σε εξέλιξη, έχουν συγκεντρωθεί αρκετά στοιχεία που δικαιολογούν την έκδοση αυτής της επείγουσας σύστασης», αναφέρεται σε σχετικό έγγραφο. Οσον αφορά την έλλειψη τυποποίησης στις επικοινωνίες και την ανάγκη δηµιουργίας ενός πρωτοκόλλου παρόµοιου µε αυτό που χρησιµοποιείται και εφαρµόζεται στις αεροπορικές µεταφορές, ERA και ΕΟ∆ΑΣΑΑΜ αναφέρουν ότι «η µετάδοση µηνυµάτων σχετικών µε την ασφάλεια στερείται δοµής (π.χ. σωστός προσδιορισµός των συνοµιλητών και των τοποθεσιών), µεθοδολογίας (π.χ. ανάγνωσης, διόρθωσης λαθών) και χρήσης διεθνώς συµφωνηµένης ορολογίας και κανόνων επικοινωνίας». Η έλλειψη σχετικών πρωτοκόλλων αναδείχθηκε τόσο στην περίπτωση του σιδηροδροµικού δυστυχήµατος των Τεµπών όσο και σε πιο πρόσφατα συµβάντα, µε συρµούς να παραβιάζουν ερυθρούς σηµατοδότες, όπως αυτό του Μαρτίου 2024 στον σιδηροδροµικό σταθµό Αχαρνών.

∆ιακοπές

Οσον αφορά τα συστήµατα επικοινωνιών αυτά καθαυτά, στη σχετική ανακοίνωση της ΕΟ∆ΑΣΑΑΜ αναφέρονται επί λέξει τα ακόλουθα: «Ο ασύρµατος VHF χρησιµοποιείται ευρέως ως ανοικτό κανάλι επικοινωνίας για την ανταλλαγή κάθε είδους πληροφοριών. Η χρήση του ίδιου ασυρµάτου ως µόνιµου µέσου για επικοινωνίες σχετικές µε την ασφάλεια µεταξύ του σταθµάρχη και οδηγών (...) έχει ως αποτέλεσµα να διακόπτονται σηµαντικά µηνύµατα στη συνοµιλία ή να µη λαµβάνονται µε σαφήνεια λόγω της έντονης ραδιοεπικοινωνίας».

Αποδέκτες της επείγουσας σύστασης είναι η Ρυθµιστική Αρχή Σιδηροδρόµων ως εθνική αρχή ασφάλειας, ο ΟΣΕ ως ο διαχειριστής της υποδοµής, η Hellenic Train, η ΓΑΙΟΣΕ και το υπουργείο Μεταφορών και Υποδοµών. Το σύστηµα GSMR που αφορά τις επικοινωνίες µεταξύ των σταθµαρχών και οδηγών παραµένει σε µεγάλο βαθµό εκτός λειτουργίας. Το δίκτυο κεραιών έχει σε µεγάλο µέρος του σιδηροδροµικού άξονα κατασκευαστεί ήδη από τον Σεπτέµβριο του 2022 (εξαιρείται το τµήµα Τιθορέας - ∆οµοκού), ωστόσο δεν έχουν τοποθετηθεί τερµατικά, δηλαδή ασύρµατοι, στις αµαξοστοιχίες. «Σε κάποια τρένα υπάρχουν, σε άλλα όχι», σχολίασε στέλεχος του ΟΣΕ, αποδίδοντας τις καθυστερήσεις σε υπαιτιότητα της ΓΑΙΟΣΕ και της Hellenic Train.

Αξίζει να σηµειωθεί ότι έρευνα για τις συνθήκες του σιδηροδροµικού δυστυχήµατος στα Τέµπη διενεργούν, µεταξύ άλλων, ο ΟΣΕ όπως επίσης και η Hellenic Train. Κανένα από τα δύο πορίσµατα, ωστόσο, δεν έχει ολοκληρωθεί µέχρι σήµερα, ενάµιση χρόνο µετά το δυστύχηµα.

Γιάννης Σουλιώτης, Καθημερινή