Θετική αλλά όχι επαρκή χαρακτηρίζουν 12 περιβαλλοντικές οργανώσεις την πρόταση του υπουργείου Περιβάλλοντος να επεκταθεί η χρέωση της πλαστικής σακούλας και στις πιο «χοντρές». Οπως εκτιμούν, το μέτρο πρέπει να συμπεριλάβει και λαϊκές και περίπτερα, που σήμερα εξαιρούνται, ενώ απώτερος στόχος πρέπει να είναι η πλήρης απαγόρευσή της τα επόμενα χρόνια.
Η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, από κοινού με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις (Αρκτούρος, Αρχέλων, Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Medasset, Greenpeace και WWF) χαρακτηρίζουν «μονοδιάστατη» την προσέγγιση του υπουργείου Περιβάλλοντος. «Παρότι η νέα ρύθμιση είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, απέχουμε ακόμα πολύ από την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της πλαστικής σακούλας στη χώρα μας», αναφέρουν.
Οι οργανώσεις εξηγούν πως η χρέωση μόνο της λεπτής πλαστικής σακούλας οδήγησε σε μια πρωτοφανή κατάσταση: να μειωθεί σημαντικά η κατά κεφαλήν κατανάλωση πλαστικής σακούλας το 2018 και από το 2019 να έχουμε σημαντικά αύξηση της κατανάλωσης, διότι οι καταναλωτές στράφηκαν στη «χοντρή» (πάχους 50-70 μm) σακούλα ως φθηνότερη, μεγαλύτερη και πιο ανθεκτική της «λεπτής». «Από τη μια πλευρά, τα μικρά καταστήματα και τα περίπτερα είναι γεμάτα με “μη καταγεγραμμένες” (χωρίς barcode) σακούλες, που διατίθενται παρανόμως. Από την άλλη πλευρά, τα σούπερ μάρκετ πωλούν προς 0,06-0,07 λεπτά τη σακούλα που τους κοστίζει 0,025 λεπτά, επομένως έχουν μεγαλύτερο κέρδος», λέει ο επικεφαλής της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης, Φίλιππος Κυρκίτσος. Οι οργανώσεις εκτιμούν ότι ο εθνικός και ευρωπαϊκός στόχος της μείωσης της κατανάλωσης σε λιγότερες από 90 σακούλες το έτος δεν έχει επιτευχθεί, παρά τις περί του αντιθέτου εκτιμήσεις άλλων φορέων.
Οπως εκτιμούν οι περιβαλλοντικός οργανώσεις, για να επιτευχθεί ο στόχος του 2025, να δρομολογηθεί οριστική λύση στο πρόβλημα της πλαστικής σακούλας και να ανταποκριθεί η χώρα στη διαφαινόμενη (σε λίγα χρόνια) απαγόρευσή της από την Ε.Ε., πρέπει το υπουργείο Περιβάλλοντος να προχωρήσει σε ορισμένες διορθωτικές κινήσεις:
• Να επεκταθεί το ανταποδοτικό τέλος σε λαϊκές αγορές και περίπτερα, που σήμερα εξαιρούνται.
• Να αξιοποιήσει ο ΕΟΑΝ το ανταποδοτικό τέλος που εισπράττει για εκστρατείες ενημέρωσης.
• Να ξεκινήσει η συζήτηση για τον καθορισμό χρονοδιαγράμματος για την πλήρη απαγόρευση της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης στην Ελλάδα.
• Για τη βιομηχανία, να στραφεί στην παραγωγή κομποστοποιήσιμης σακούλας που θα είναι ολοένα και πιο απαραίτητη όσο επεκτείνεται η χωριστή συλλογή των οργανικών από τον καφέ κάδο. «Η προσπάθεια για τη μείωση χρήσης της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης αποτέλεσε και αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για να κάνουμε το πρώτο βήμα ως κοινωνία στην απεξάρτησή μας από το πλαστικό μιας χρήσης. Για να γίνει, όμως, κάτι τέτοιο, θα πρέπει η πολιτεία να μην το αντιμετωπίσει ως μία ακόμα υποχρέωση προς την Ε.Ε. που πρέπει να τηρήσει, αλλά ως μια στρατηγική επιλογή που θα θέσει τις βάσεις για την κυκλική οικονομία που οραματιζόμαστε», καταλήγουν οι δώδεκα οργανώσεις.
Γιώργος Λιαλιός Καθημερινή