Στην τελική ευθεία μπαίνει ο διαγωνισμός για τη δημιουργία και εγκατάσταση ηλεκτρονικού αναλογικού συστήματος διοδίων, το οποίο με προϋπολογισμό 400 εκατομμυρίων ευρώ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα δημόσια έργα που αναμένεται να υλοποιηθούν τα επόμενα έτη.

Η επιτροπή του διαγωνισμού ολοκλήρωσε την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών που υπέβαλαν τα δύο υποψήφια σχήματα, τα οποία διεκδικούν το έργο:

Την υψηλότερη βαθμολογία, με 117,45 βαθμούς, συγκέντρωσε η ένωση εταιρειών στην οποία συμμετέχουν η ΑΚΤΩΡ μαζί με την Intrakat, την Intrasoft και την ιταλική Autostrade Tech. Η τελευταία ανήκει στον όμιλο Atlantia, ο οποίος ειδικεύεται στις υποδομές αεροδρομίων και οδικών αξόνων με παρουσία σε 23 χώρες.

Ακολουθεί με 106,95 βαθμούς η κοινοπραξία που αποτελείται από την Μυτιληναίος και τον όμιλο Nusz από την Ουγγαρία, ο οποίος ειδικεύεται στη λειτουργία ηλεκτρονικών συστημάτων διοδίων.

Να μην υποβάλει προσφορά αποφάσισε το σχήμα που αποτελείται από την ΤΕΡΝΑ, τη Vinci Highways – Vinci Concessions και την αυστριακή KAPSCH Traffic.

Οι δύο κοινοπραξίες που συνεχίζουν στο διαγωνισμό έχουν καταθέσει και οικονομικές προσφορές, η αξιολόγηση των οποίων αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, σύμφωνα με πληροφορίες.

Ερωτηματικά για τη λειτουργία των ηλεκτρονικών διοδίων

Η δημιουργία του νέου ηλεκτρονικού συστήματος χρέωσης διοδίων δεν αποτελεί εξασφάλιση για τη λειτουργία του, δεδομένου πως οι παραχωρησιούχοι που διαχειρίζονται τους πέντε μεγάλους οδικούς άξονες δεν είναι υποχρεωμένοι να το υιοθετήσουν.

Το ίδιο ισχύει και για την Εγνατία Οδό. Είναι ενδεικτικό πως η σύμβαση παραχώρησης που έχει ετοιμάσει το ΤΑΙΠΕΔ για τους υποψήφιους παραχωρησιούχους προβλέπει πως το σχήμα που θα αναλάβει την Εγνατία Οδό θα πρέπει μέσα σε πέντε έτη από την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης να έχει εγκαταστήσει ηλεκτρονικό αναλογικό σύστημα διοδίων. Ο παραχωρησιούχος διατηρεί την επιλογή να αναπτύξει το δικό του σύστημα ή να χρησιμοποιήσει αυτό που θα προκύψει από τον διαγωνισμό που είναι σε εξέλιξη.

Ερωτήματα και προβληματισμό στους παραχωρησιούχους των μεγάλων οδικών αξόνων προκαλεί και η βούληση του Χρήστου Σπίρτζη να αναλάβει την είσπραξη των εσόδων από τα διόδια η Υπηρεσία Οδικών Τελών, η οποία ιδρύθηκε το 2017 με πρωτοβουλία του υπουργού Υποδομών.

Τα έσοδα από το αντίτιμο των διοδίων στους αυτοκινητόδρομους που λειτουργούν με καθεστώς παραχώρησης ανέρχονται σε περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Τα έσοδα κατατίθενται σε λογαριασμούς στους οποίους οι παραχωρησιούχοι δεν μπορούν να επέμβουν και διοχετεύονται σε συμφωνημένες πληρωμές.

Τον πρώτο λόγο στη διαδικασία αυτή έχουν οι τράπεζες που έχουν χρηματοδοτήσει τους οδικούς άξονες και δίχως τη συναίνεσή τους δεν είναι δυνατό να αλλάξουν οι όροι των συμβάσεων.

Σε ορισμένους μάλιστα οδικούς άξονες οι επικεφαλής τράπεζες δεν είναι ελληνικές. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο να αναλάβει η Υπηρεσία Οδικών Τελών την είσπραξη των διοδίων συγκεντρώνει μικρές πιθανότητες.

Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα

Το καινούργιο σύστημα θα έχει ένα διττό τρόπο λειτουργίας. Τα οχήματα επαγγελματικής χρήσης θα έχουν εγκατεστημένη μια συσκευή που θα επιτρέπει την παρακολούθηση και καταγραφή της θέσης και της πορείας τους με τη βοήθεια δορυφόρων. 

Τα οχήματα ιδιωτικής χρήσεως θα παρακολουθούνται με κάμερες και θα αναγνωρίζονται αυτόματα από τις πινακίδες κυκλοφορίας τους κατά την είσοδο και έξοδό τους από το οδικό δίκτυο. 

Σε περίπτωση αδυναμίας αναγνώρισης πινακίδας κυκλοφορίας ΙΧ, το σύστημα θα επικοινωνεί αυτόματα με τις υπηρεσίες της Τροχαίας προκειμένου να επεμβαίνουν για την αναγνώριση του οχήματος. 

Οι οδηγοί θα πληρώνουν με ειδική κάρτα ή με εφαρμογή στο κινητό τους, κατά την έξοδό τους από τον αυτοκινητόδρομο.

Αχιλλέας Τόπας economistas.gr