Εναν ΕΝΦΙΑ περίπου τον χρόνο, δηλαδή 3,3 δισ. ευρώ θα μπορούσε να συνεισφέρει στα ετήσια έσοδα του κράτους η αύξηση της χρήσης των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, έτσι ώστε να προσεγγίσουμε το μέσο επίπεδο χρήσης καρτών στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο μέσος όρος στην Ε.Ε. της αξίας των συναλλαγών με κάρτα ως ποσοστό της ιδιωτικής κατανάλωσης διαμορφώθηκε περίπου στο 34,9% και στην Ευρωζώνη στο 26,2% (στοιχεία 2016) και παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αυξήσει την αξία των συναλλαγών που πραγματοποιεί με κάρτες στο 20,1% της ιδιωτικής κατανάλωσης, υπολείπεται ακόμη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και πολύ περισσότερο από ώριμες αγορές στη χρήση καρτών όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Δανία, η Σουηδία, αλλά και η Πορτογαλία. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η μελέτη του ΙΟΒΕ, «Οι ηλεκτρονικές πληρωμές μετά τους κεφαλαιακούς περιορισμούς – Μέτρα ενίσχυσης και φορολογικά έσοδα» και η οποία εξετάζει τη θετική συμβολή που είχε μετά την επιβολή των capital controls η αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών.

Η σημαντική συμβολή στην αύξηση των φορολογικών εσόδων που διαπιστώνεται και η οποία φθάνει σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης στο 50% της ετήσιας αύξησης των εσόδων από ΦΠΑ που καταγράφηκε το 2017, θα μπορούσε σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ κ. Νίκο Βέττα να επιτρέψει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και τη διευκόλυνση των συνεπών φορολογουμένων, μέσω της μείωσης της φορολογίας.

Να σημειωθεί ότι τα συνολικά έσοδα από τον ΦΠΑ αυξήθηκαν από τα μέσα του 2016 έως και τα τέλη του 2017 κατά 780 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με την ανάλυση του ΙΟΒΕ που πραγματοποιήθηκε από τον επικεφαλής τμήματος διεθνών μακροοικονομικών και χρηματοοικονομικών κ. Γιώργο Γατόπουλο, η συμβολή του νόμου για την υποχρεωτική τοποθέτηση των POS, αλλά και τη σύνδεση του αφορολογήτου με τη χρήση των καρτών, συνέβαλε στο ένα τρίτο αυτών των εσόδων.

Συγκεκριμένα, το ετήσιο άμεσο δημοσιονομικό όφελος των μέτρων εκτιμάται σε εύρος μεταξύ 210 εκατ. ευρώ και 323 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τους μελετητές του ΙΟΒΕ, η πραγματική συμβολή των ηλεκτρονικών πληρωμών στην αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ είναι μεγαλύτερη, εάν συνεκτιμηθεί και η επίδραση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων που επιβλήθηκε το καλοκαίρι του 2015 και οδήγησε σε εξαπλασιασμό του αριθμού των συναλλαγών με κάρτες και αντίστοιχα στον εξαπλασιασμό της αξίας των συναλλαγών. Οπως επισήμανε ο κ. Βέττας, το συνολικό δημοσιονομικό όφελος είναι μεγαλύτερο, καθώς ο υπολογισμός δεν περιλαμβάνει το όφελος που προκύπτει ως επιπλέον έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος και τις ασφαλιστικές εισφορές που σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα και η οποία παρέμενε αδήλωτη πριν από την εξάπλωση των καρτών πληρωμών.

Οι προτάσεις για ενίσχυση

Η μελέτη του ΙΟΒΕ καταλήγει σε μία σειρά προτάσεων για τη διείσδυση των ηλεκτρονικών πληρωμών σε κλάδους μέτριου και υψηλού ρίσκου φοροδιαφυγής, καθώς και σε περιοχές με χαμηλή χρήση. Μεταξύ αυτών είναι η επιστροφή στον καταναλωτή ενός ποσοστού επί της αξίας αγοράς μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών σε στοχευμένες συναλλαγές με μέτριο και υψηλό ρίσκο, η εισαγωγή διακριτής λοταρίας ή η επιστροφή φόρου για ελεύθερους επαγγελματίες που επιτυγχάνουν στόχους διείσδυσης ηλεκτρονικών πληρωμών, και η ταχεία συγκρότηση του μητρώου επαγγελματικών λογαριασμών.

Σύμφωνα με τη μελέτη, οι κλάδοι του λιανεμπορίου, όπως τα σούπερ μάρκετ, τα πρατήρια καυσίμων και τα υπόλοιπα εμπορικά καταστήματα, αν και αντιπροσωπεύουν κάτι λιγότερο από το 50% της συνολικής ιδιωτικής κατανάλωσης, εντούτοις καλύπτουν περισσότερο από το 85% της αξίας και του αριθμού συναλλαγών με κάρτες. Αντίθετα, σε κλάδους και επαγγελματίες όπως η εστίαση, η αξία και ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτες υπολείπεται σημαντικά του μεριδίου τους στην ιδιωτική κατανάλωση.

Ευγενεία Τζώρτζη (Καθημερινή)