Ναι, είναι σάγκα η προσπάθεια καταγραφής της ανόδου, της κυριαρχίας και της αποδυνάμωσης της οικογένειας Μπόμπολα, μιας και πληροί όλα τα χαρακτηριστικά της. Είναι μια μακριά-μακριά επική εξιστόρηση, πολλών και διαφορετικών μπλεγμένων μεταξύ τους ιστοριών και προσώπων που σχετίζονται με τον πατριάρχη Γιώργο Μπόμπολα και τα τρία του παιδιά, ενώ περιλαμβάνει ηρωικά κατορθώματα περασμένων εποχών, διαμάχες, συγκρούσεις, εξουσία, δραματικές στιγμές, χρήμα, συμφωνίες, πολιτική, έχθρες, φιλίες, ματαιότητα και μνήμη.

Βέβαια, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με Ισλανδούς, Βίκινγκ και Νορβηγούς που πρωτοξεκίνησαν το είδος, αλλά με Πειραιώτες από τη Μεσσήνη, λίγο Λονδίνο, πολύ βόρεια προάστια και, φυσικά, αρκετή Μεσογείων και Πάτημα Χαλανδρίου με σταθμό Δουκίσσης Πλακεντίας.

Στο αποκορύφωμα της παντοδυναμίας

Τον «ΕΛΛΑΚΤΩΡ», ναυαρχίδα των επιχειρήσεων της οικογένειας Μπόμπολα, πλέον διοικεί η οικογένεια Καλλιτσάντση. Ο Πήγασος των εκδόσεων έχει περάσει και αυτός σε αλλά χέρια. Τρία μόλις χρόνια χρειάστηκαν για να χαθούν όλα όσα φτιάχνονταν με μαεστρία, προσαρμοστικότητα, συγκυρίες, ευκαιρίες, ολόκληρες δεκαετίες και οι Μπόμπολες να μη  διοικούν καμιά από τις περίπου 100 επιχειρήσεις που είχαν δημιουργήσει.

Ανάμεσα τους τα έντυπα Έθνος, Ημερησία και Goal News, Elle, Car & Driver, Ιδανικό Σπίτι, Cook Book, Αρμονία, Άστρα & Όραμα, TV Zapping, Close Up, δηλαδή η επιχείρηση «Πήγασος Εκδοτική» και η «Τηλέτυπος» με το ΜEGA, όπου ανήκει και η εταιρεία τηλεοπτικών παραγωγών «Άνωση». Ναυαρχίδα και η «Ελλάκτωρ». Ο όμιλος διέθετε 30.000 μετόχους, με παρουσία σε 23 χώρες και από το 2007 διαχειριζόταν γύρω στο 50% του εθνικού δικτύου της Ελλάδας. Στους ισχυρούς συμμάχους τους βρίσκονταν η J&P Άβαξ, η γαλλική Vinci και η γερμανική Hochtief.

Στις θυγατρικές εταιρείες, βρίσκονταν η ΑΚΤΩΡ με τα δημόσια έργα, η ΗΛΕΚΤΩΡ με τη  διαχείριση απορριμμάτων, με έργο όχι μόνο σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά και στη Ρωσία, στη Γερμανία και σε όλα τα Βαλκάνια. Διέθετε ακόμη την ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων, τη REDS για την ανάπτυξη εμπορικών πάρκων και συγκροτημάτων σε Ελλάδα και Βαλκάνια, το 30% στην Athens Resort Casino και τα Ελληνικά Λατομεία ελέγχοντας σχεδόν το 60% των λατομείων της χώρας, ενώ το 2004 απέκτησε και τα μεταλλεία Κασσάνδρας στη Χαλκιδική έναντι 11 εκατ. ευρώ. Και όλα ξεκίνησαν, μια φορά και έναν καιρό…

Γιώργος Μπόμπολας: Ο πατριάρχης

Μια φορά και έναν καιρό, στα 1928, γεννήθηκε ο Γιώργος Μπόμπολας στον Πειραιά, με καταγωγή από τη Μάδαινα του Δήμου Μεσσήνης. Είναι το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά του Φώτη Μπόμπολα και της Μαρίτσας Κουβαρά. Ο πατέρας του, δημόσιος υπάλληλος, βγήκε στο βουνό και συμμετείχε ως αντάρτης του ΕΛΑΣ στην Εθνική Αντίσταση κατά της ναζιστικής κατοχής. Στα 14 του μόλις, ο Γιώργος Μπόμπολας συνελήφθη από τους Γερμανούς κατακτητές επειδή έγραφε συνθήματα υπέρ της Αντίστασης σε τοίχους της Καστέλας. Φυλακίστηκε. Μαζί με καμία δεκαριά άλλου συνομήλικους περίμεναν κάθε ξημέρωμα, να ακούσουν τα βήματα εκείνων που θα τους οδηγούσαν στο εκτελεστικό απόσπασμα.

«Ο θάνατος με είχε πιάσει απ’ το χέρι» έλεγε χρόνια μετά ο Γιώργος Μπόμπολας που θυμόταν εκείνον τον γενναίο και μοιραίο έφηβο εαυτό του. Γλίτωσε. Με την απελευθέρωση ο πατέρας του εξορίζεται στο βρετανικό στρατόπεδο της Ελ Ντάμπα στην αιγυπτιακή έρημο, ως κομμουνιστής και επικίνδυνος για την παγκόσμια τάξη της εποχής τότε! Η οικογένεια στερείται ακόμα και τη ζέστη και το φαγητό ή τα φάρμακα. Με φόντο τις δραματικές αδικίες της Ιστορίας της Ελλάδα, ο Γιώργος Μπόμπολας τελειώνει την Ιωνίδειο Σχολή λίγο προτού μετονομαστεί σε Α’ Πρότυπο Γυμνάσιο Αρρένων Πειραιώς.

Σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και θέλησε να εργαστεί στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων, που όμως ήταν αδύνατον να γίνει μιας και τότε οι φακελωμένοι σαν κομμουνιστές, δεν επιτρέπονταν να δουλεύουν στον δημόσιο τομέα και αλίμονο!

Στράφηκε στον ιδιωτικό τομέα και ίδρυσε την κατασκευαστική εταιρεία «Τεχνοδομή» με βασικό συνέταιρο τον μετέπειτα υπουργό Δημοσίων Έργων Ευάγγελο Κουλουμπή. Το 1977 ίδρυσε την κατασκευαστική εταιρεία «Άκτωρ». Το 1999 φτιάχνει την Ελλάκτωρ, που προέκυψε μετά από τη συγχώνευση των Άκτωρ ΑΤΕ και Ελληνική Τεχνοδομική ΑΕ. Το 1977, όμως, εκδίδει μαζί με τον Γιάννη Γιαννίκο τη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια.

Παντρεύεται, και είναι μαζί για 58 χρόνια με την Άννα, μία γυναίκα με πατέρα απ τα Σφακιά και μάνα από τον Γαλατά, που ήταν ελεύθερο πνεύμα και κάνουν τρία παιδιά, τον Φώτη, τη Μαρία, τον Λεωνίδα, και έξι εγγόνια. Στον θάνατο εκείνης, τον Οκτώβριο του 2013, θα την χαρακτηρίσει ιδανική σύζυγο και θα σπάσει λέγοντας πως δεν υπήρξε καλύτερη ποτέ και θα της παραγγέλλει πως «εκεί που θα πας κράτησε μια θέση, όταν θα φύγω και εγώ, για να έρθω κοντά σου και να είμαστε πάντα μαζί. Γλυκιά μου Άννα, καλό ταξίδι, καλή αντάμωση».

Χρυσοί κληρονόμοι

Τα μεσημέρια της Κυριακής συναντιόντουσαν στο πατρικό σπίτι στο Ψυχικό για να φάνε και μιλήσουν όλοι, η γιαγιά και ο παππούς, γαμπροί και νύφες, παιδιά και εγγόνια.

Ο πατριάρχης Γιώργος Μπόμπολας μοιράζει αρμοδιότητες και επιχειρήσεις στα παιδιά του, τον Φώτη, τη Μαρία, τον Λεωνίδα. Τα τρία παιδιά της οικογένειας Μπόμπολα ανέλαβαν καθήκοντα. Από το 2015 ο Φώτης κατέχει επίσημα τα ηνία της Πήγασος Α.Ε. και του MEGA, η Μαρία ασχολείται με τα περιοδικά του ομίλου και ο χαρισματικός στις επιχειρήσεις Λεωνίδας, που μοιάζει τόσο στον πατέρα του, με την κατασκευαστική ΕΛΛΑΚΤΩΡ.

Στην «Πήγασος», ο πατέρας διατηρεί το 5,6%, η Μαρία το 26,3% και ο Φώτης το 48,8%.

Σε τρία μόλις χρόνια, όλα όμως θα καταρρεύσουν, η οικογένεια θα χάσει τη διοίκηση των επιχειρήσεων της και θα ακολουθήσουν από συλλήψεις μέχρι δημόσια κατακραυγή και βάλτε εσείς τι είναι χειρότερο! Δε συζητάμε φυσικά πως η οικογένεια δεν έχει προσωπική περιουσία ή πως κινδυνεύει, όπως εμείς οι κοινοί θνητοί, να κοιμάται σε χαρτόκουτα κάτω από γέφυρες, στο ποτάμι στην εθνική, αλλά ότι δεν έχει πια την παντοδυναμία την οποία ο πατέρας Γιώργος Μπόμπολας έχτισε με μπουλντόζες ίσως, αλλά κομματάκι-κομματάκι, από το 1977!

Ο Λεωνίδας Μπόμπολας, σαν τον πατέρα του

Ο Λεωνίδας Μπόμπολας είναι το μικρότερο παιδί του Γιώργου και για πολλούς εκείνος που του μοιάζει περισσότερο. Άνθρωπος μετρημένος, σοβαρός, χαμηλών τόνων, σπούδασε σαν τον πατέρα του Πολιτικός Μηχανικός, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, από όπου αποφοίτησε το 1988. Από το 1988 έως το 1992 ορίστηκε Τεχνικός Διευθυντής μεγάλων έργων υποδομής στην εταιρία ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. Το 1992 ορίστηκε Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. και το 1994 Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας. Από το 1999, που έγινε η συγχώνευση της ΑΚΤΩΡ με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ ήταν  βασικός μέτοχος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ Α.Ε.

Στις 26 Ιουλίου όμως του 2018, ο Λεωνίδας Μπόμπολας χάνει την θέση του διευθύνοντος συμβούλου και τον έλεγχο της εταιρείας, που περιλαμβάνει ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο έργων, με «χρυσά» συμβόλαια σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, εντός και εκτός συνόρων και που παρά τα τεραστία έσοδα, συσσώρευε δάνεια ύψους 1,5 δισ. ευρώ.

Στο απροχώρητο είχαν φτάσει οι σχέσεις του με τους αδελφούς Αναστάσιο και Δημήτριο Καλλιτσάντση, πρόεδρο και αντιπρόεδρο του ομίλου που οδήγησε στη δραματική συνεδρίαση του διοικητού συμβουλίου αυτού του Ιουλίου και που η πλευρά Μπόμπολα έχασε οριακά, αλλά όπως ειπώθηκε για 5.000.000 ευρώ, τα οποία «αν τα είχε επενδύσει για να αγοράσει μετοχές της εταιρίας, θα επικρατούσε στην ψηφοφορία».

«Η διοίκηση ήταν συλλογική και οι ευθύνες συλλογικές σε επίπεδο μητρικής» είχε πει πριν τη ψηφοφορία ο Λεωνίδας Μπόμπολας, «η μητρική ήταν ανίσχυρη, γιατί τις θυγατρικές εταιρίες τις διοικούσαν μέτοχοι και είχαν σχεδόν πλήρη αυτοτέλεια από τη μητρική».

Όπως πάντα σοβαρός και χωρίς θεαματικές, εντυπωσιακές, φιγουρατζίδικες δηλώσεις, έμεινε συνεπής στην επιλογή του για μια αθόρυβη επιχειρηματική παρουσία και ζωή. Άλλωστε είναι πάντα χαμηλών τόνων. Δεν παρευρίσκεται συχνά σε κοσμικές εκδηλώσεις, παρά μόνο σε εκείνες που αφορούν στον όμιλο, δεν είναι πολυφωτογραφημένος στις σελίδες των περιοδικών. Προτιμούσε πάντα μια πιο ήσυχη ζωή μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, προστατευμένη πίσω από την περίφραξη του σπιτιού του στην Κηφισιά. Η μόνη «πολυτέλεια» που επέτρεπε στον εαυτό του ήταν τα γρήγορα αυτοκίνητα και η μεγάλη αδυναμία του ήταν η Bentley του, που όμως πούλησε πριν από λίγα χρόνια.

Έχοντας εξαιρετικές σχέσεις με τα αδέλφια του και σεβασμού και αγάπης με τους γονείς του, πάντα, δεν συμφωνούσε με τις συγκρούσεις αλλά έκανε ότι μπορούσε να βοηθήσει στην οικονομική δυσπραγία της υπόλοιπης οικογένειας. Έτσι, με την κατασκευαστική είχε αγοράσει τα κτίρια που στεγάζονται οι εκδόσεις ΕΘΝΟΣ, για να πληρωθούν υποχρεώσεις προς τράπεζες, Δημόσιο και εργαζομένους αλλά δεν επιθυμούσε μεγαλύτερη εμπλοκή. Τον Απρίλη του 2015 είχε συλληφθεί για φοροδιαφυγή ύψους €4,1 εκατ. Πλήρωσε αμέσως, το τεράστιο ποσό που όφειλε και αφέθηκε ελεύθερος.

Με αξιοπρέπεια, μετρημένα και με εσωστρέφεια, όμως, πέρασε το πένθος και την συντριβή του αιφνίδιου θανάτου της γυναίκας του, της Κλαίρης. Η μόλις 53 χρόνων, επίσης χαμηλών τόνων, σύζυγός του πέθανε ξαφνικά από οξεία παγκρεατίτιδα, στο Λονδίνο όπου είχαν πάει οικογενειακά για να περάσουν τις γιορτές της Πρωτοχρονιάς μαζί με τα παιδιά τους. Ο ξαφνικός χαμός της της Κλαίρης, που είχε πάει ταξίδι για χαρά και γιορτή και γύρισε η σορός της, με ειδική μεταφορά από το Λονδίνο στην Αθήνα, βύθισε στο πένθος όλη την οικογένεια και άφησε απαρηγόρητο και ακόμα πιο εσωστρεφή και κλειστό τον Λεωνίδα. Παράλληλα όλα αλλάζουν στη δύναμή των ΜΜΕ της οικογένειας και της χώρας…

ΕΘΝΟΣ – MEGA: Η άνοδος και η συντριβή

Πίσω στο 1981 αλλάζει ριζικά το τοπίο στα ΜΜΕ με την έκδοση του «Έθνους» σε σχήμα πολύχρωμου ταμπλόιντ. Όλα είναι σύγχρονα, μοντέρνα αυτοματοποιημένα και όλα τα μηχανήματα καινούργια για τα δεδομένα των εφημερίδων. Το ίδιο και η θεματολογία και η ελευθερία της εφημερίδας που εκτοξεύεται στην πρώτη θέση της κυκλοφορίας χάρη στην υποστήριξη της, στην «Αλλαγή», το ΠΑΣΟΚ και στον σαρωτικό και πληθωρικό Ανδρέα Παπανδρέου, που κάνει επέλαση μαζικής γοητείας. Μάλιστα στο πρωτοσέλιδο της 19ης Οκτωβρίου του 1981, κάτω από το τίτλο «Νικητής ο Λαός», μια φωτογραφία, απεικόνιζε τον θριαμβευτή εκείνων των εκλογών Ανδρέα Παπανδρέου να τσουγκρίζει το ποτήρι του με τους πολιτικούς συντάκτες της εφημερίδας και τον τότε διευθυντή της.

Παρ’ όλο το έντονο πράσινο χρώμα και τους ανατέλλοντες ήλιους, στις εκλογές του 1989 το πρωτοσέλιδο «ΠΕΦΤΕΙ Ο ΦΑΥΛΟΣ» θα σηματοδοτήσει το τέλος της σχέσης Έθνους – ΠΑΣΟΚ, αφού τα αισθήματα έχουν ψυχρανθεί μετά την εμφάνιση του Γιώργου Κοσκωτά, της εκδοτικής «Γραμμής» και της περιστασιακής του κυριαρχίας με την πιο σύγχρονη εφημερίδα «Η Ελλάδα σήμερα», που τερματίστηκε με την καταδίκη του για κατάχρηση 12 εκατομμυρίων ευρώ από την Τράπεζα Κρήτης, η οποία του ανήκε!

Στις 15 μέρες μετά το πρωτοσέλιδο «Πέφτει ο φαύλος» και το τράβηγμα του χαλιού της υποστήριξης στον ασθενή πια, κουρασμένο και καταβεβλημένο Ανδρέα Παπανδρέου, η συγκυβέρνηση Τζανετάκη, που αποτελούταν από Νέα Δημοκρατία – Συνασπισμό δίνει προσωρινή άδεια δοκιμής τοπικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού στο Mega Channel. Η ιδιοκτησία του καναλιού μοιράζεται σε ίσα ποσοστά της τάξεως του 20% στους Χρήστο Τεγόπουλο, ιδιοκτήτη της Ελευθεροτυπίας, Βαρδή Βαρδινογιάννη που είχε τότε την Μεσημβρινή, Αριστείδη Αλαφούζο με την Καθημερινή, Χρήστο Λαμπράκη με το Βήμα και τα Νέα και Γιώργο Μπόμπολα με το Έθνος.

Η οικογένεια Μπόμπολα απ’ τη μια ελέγχει την εξουσία μέσω των παντοδύναμων MEGA και Έθνος και από την άλλη γιγαντώνεται με δραστηριότητα στα δημόσια έργα χτίζοντας τη χώρα. Ειδικά την δεκαετία του 90 ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, η «Άκτωρ» «εκσυγχρονίζει» κατασκευαστικά όλη την χώρα.

Ο Κώστας Σημίτης αναχωρεί. Είναι η ώρα του Κώστα Καραμανλή που εξαγγέλλει, απ’ τον μερακλήδικο «Μπαϊρακτάρη», πως μ’ αυτόν πρωθυπουργό «θα τσακιστούν οι νταβατζήδες», οι οποίοι όμως, δεν δείχνουν να το παίρνουν κατάκαρδα. Ο Κώστας Καραμανλής, ήδη από τον προεκλογικό του αγώνα, είχε προαναγγείλει παρεμβάσεις κατά της περίφημης «διαπλοκής». Κύριοι μοχλοί πίεσης ήταν ο νόμος για τον «βασικό μέτοχο», που στην ουσία απαγόρευε στους καναλάρχες να διεκδικούν κρατικές συμβάσεις, και η κατάργηση του «μαθηματικού τύπου», που επέτρεπε στους εργολάβους να στήνουν τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων.

Αυτά όμως, σε ένα παράλληλο σύμπαν, δεν μοιάζουν να αφορούν τον κύριο Γιώργο για τους εργαζόμενους, που ξυπνούσε στις 5 το πρωί, πήγαινε στα εργατιά να τον βρουν οι εργάτες εκεί και μετά κατευθύνονταν στο γραφείο του, στις εγκαταστάσεις του Έθνους, όπου ήταν ευρύχωρο, σε μοντέρνες γραμμές και επίπλωση αλλά και με ψαγμένα έργα τέχνης παντού.

Η μεγάλη τηλεόραση απέναντί του, ήταν σταθερά συντονισμένη στο MEGA, ενώ ένα μεγάλο παράθυρο πρόσφερε απολυτή εικαστική εποπτεία προς την υπερκαινούργια Αττική Οδό, που ο ίδιος κατασκεύασε.

Ο Καραμανλής έχει προ πολλού έχει χάσει τον ρόλο του πολεμίου των νταβατζήδων και δεν κυβερνά πια, αλλά οι άγριοι επικριτές της οικογενείας αναφέρονται στον γιο και διάδοχο στα εκδοτικά του Γιώργου, τον Φώτη, ως «μαθητευόμενο νταβατζόπουλο», που χρησιμοποιεί τη δύναμη των μέσων για οφέλη εταιρικά…

Φώτης Μπόμπολας, ο απρόβλεπτος και συγκρουσιακός

«Καλή σας ημέρα. Λέγομαι Φώτης Μπόμπολας. Είμαι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας «Πήγασος» και μη εκτελεστικό μέλος της εταιρείας «Τηλέτυπος». Δηλώνω επικαλούμενος την τιμή και τη συνείδησή μου ότι θα πω την αλήθεια και μόνο την αλήθεια, χωρίς να προσθέσω ούτε να κρύψω τίποτε».

Ήταν 2 Αυγούστου του 2016 και μ’ αυτά τα λόγια ο γιος του Γιώργου Μπόμπολα, ο Φώτης, συστήθηκε στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τη δανειοδότηση των κομμάτων και των ΜΜΕ. Ήταν μια ευκαιρία για να δούμε οι κοινοί θνητοί ποιοι είναι και τι έκαναν τόσα χρόνια οι απρόσιτοι, τιτάνιοι επιχειρηματίες με την τεράστια οικονομική και παρεμβατική στα δημόσια πράγματα δύναμη.

Ο διευθύνων σύμβουλος, λοιπόν, ήταν η ενσάρκωση της εταιρείας «ΠΗΓΑΣΟΣ» που συμμετείχε στις εκδόσεις «ΕΘΝΟΣ», οι οποίες εκδίδουν τις εφημερίδες «ΕΘΝΟΣ», «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ», «ΗΜΕΡΗΣΙΑ», «ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ», «GOAL», στην εταιρεία PNP που εκδίδει περιοδικά. Η «ΠΗΓΑΣΟΣ» συμμετέχει με 32% στην εταιρεία «ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ» και παλιότερα είχε και μία συμμετοχή στην «ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ», η οποία πτώχευσε.

Η εξαντλητικά πολύωρη κατάθεση αναλύθηκε το επόμενο καιρό από πολλά κυρίως διαδικτυακά ΜΜΕ. Οι περισσότεροι συμπέραιναν πως ο κύριος Φώτης Μπόμπολας είπε ότι οι τράπεζες προ κρίσης, δανειοδοτούσαν επιχειρήσεις ΜΜΕ χωρίς καλύψεις και εγγυήσεις, πως τα δάνεια δεν είχαν προσωπικές εγγυήσεις -δηλαδή οι επιχειρηματίες δεν διακινδύνευαν προσωπική περιουσία-, πως οι επιχειρηματίες άνοιγαν offshore εταιρείες στον Παναμά, συχνά με ανθρώπους που δεν είχαν γνωρίσει ποτέ, ώστε να δανείζουν τις επιχειρήσεις τους με προσωπικά κεφάλαια.

Έγινε σαφέστατο πως Φώτης Μπόμπολας, εκτός από μέτοχος του Mega, ήταν και προμηθευτής του, αφού πουλούσε προγράμματα από την εταιρεία παραγωγής «Άνωση», που είχε έδρα στο ισόγειο του κτηρίου του Έθνους, στο Χαλάνδρι, ιδιοκτησίας του στο κανάλι, κάτι που έκαναν και άλλοι μέτοχοι.

Στο επαναλαμβανόμενο ερώτημα γιατί μία οικογένεια που διαθέτει κατασκευαστική εταιρεία με τζίρο 1,5 δισ. ευρώ το χρόνο ήθελε να δραστηριοποιείται και στον ζημιογόνο και συχνά πτωχευμένο χώρο των ΜΜΕ, ο κύριος Φώτης Μπόμπολας δεν είχε απαντήσει με σαφήνεια. Μέχρι τότε, η οικογένεια πάρα τα διεθνή δημοσιεύματα και διαφορές δυσκολίες πολιτικές, γιγαντωνόταν οικονομικά και σε επιρροή. Ριχνόταν μάλιστα σε νέους τομείς, όπως ο ηλεκτρονικός τζόγος.

Στο βιβλίο «Κλεμμένη Άνοιξη» της Σουηδής δημοσιογράφου Κάισα Εκις Εκμαν αναφέρεται πως «ο Μπόμπολας χρωστάει 280 εκατ. ευρώ για τις εφημερίδες του και κανείς δεν του τα έχει ζητήσει». Είχε προηγηθεί προ διετίας η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ για το δάνειο στο MEGA και ο εμπρησμός των κατοικιών του Φώτη Μπόμπολα στα Σφακιά, όπου οι δράστες πυροβόλησαν και έγραψαν τη λέξη «Γερμανοπροδότης» στις πόρτες, σε μια περιοχή που ο Φώτης Μπόμπολας έχει τιμήσει βαφτίζοντας εκεί την κόρη του Γεωργιάννα.

Ακόμη, με τον τίτλο «Μονοπώλιο εκατομμυριούχων», το δυνατό πολιτικό περιοδικό της Γερμανίας «Stern», τον Δεκέμβριο του 2012, δημοσιεύει ένα μεγάλο σε έκταση άρθρο για τον Φώτη Μπόμπολα, που τον τακτοποιούσε με τη διαπλοκή, ενώ αναφέρει πως ο «Γιώργος Μπόμπολας κατάφερε να πάρει την πρώτη κρατική ανάθεση έργου όταν η κατασκευαστική του εταιρεία δεν κατείχε ακόμη ούτε μπουλντόζα».

Οικογενειακές τιτάνιες συγκρούσεις

Ο Φώτης Μπόμπολας έχει αναλάβει τη διαχείριση του καναλιού μαζί με την κατοπινή σύζυγό του, Ειρήνη Μανουσάκη, πολύπειρη γενική επιχειρησιακή διευθύντρια του συγκροτήματος. Στις αρχές του ’90, ο νεαρός επιχειρηματίας είχε, ήδη, επιδείξει μια ιδιαίτερη και ίσως πρωτοποριακή αντίληψη για τις επιχειρήσεις της διασκέδασης και του θεάματος. Υπήρξε, μεταξύ άλλων, και ιδιοκτήτης του εμβληματικού συναυλιακού κλαμπ «Ρόδον» στην οδό Μάρνη, καθώς και του πολυχώρου «Στοά» στην Πατησίων.

Το ότι θα γινόταν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Πήγασος Εκδοτικής, κάτοχος των μετοχών της οικογένειας στο κανάλι και πλειοψηφών μέτοχος του MEGA έμοιαζαν τότε αφάνταστα για εκείνον. Είχε ένα υπέροχο 25μετρο σκάφος τύπου Swan και έναν πύργο στο Παλαιό Ψυχικό.

Ως επικεφαλής αναγνωρίζει τον τεράστιο δανεισμό των δύο εκδοτικών εταιρειών, που ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ, καθώς και της δυσκολίας σύναψης νέων δανείων έβλεπε τα νούμερα να είναι αμείλικτα. Πατέρας και γιος λέγεται πως έρχονται σε σύγκρουση. Πολλά τα δημοσιεύματα για τα παρασκήνια της αντίθεσης Γιώργου – Φώτη Μπόμπολα, που μάλιστα θέλουν τον Δεκέμβριο του 2014, λίγο πριν από τις εκλογές, ο πατέρας να καλεί σύσκεψη επιτελικών στελεχών ζητώντας τους να μεσολαβήσουν στον γιο για να μην υποστηρίξει η εφημερίδα τον ΣΥΡΙΖΑ. «Πείτε του ότι κάνει λάθος» έλεγε ο Γιώργος Μπόμπολας σε στενούς του συνεργάτες. «Ο γέρος δεν ξέρει τι λέει» απαντά ο Φώτης. Ο Φώτης, από την πλευρά του, όποτε οι εργαζόμενοι, οι τράπεζες, οι προμηθευτές, ο πατέρας του τον πίεζαν έλεγε «θα το κλείσω», εννοώντας τον Πήγασο, κουνώντας παραστατικά και προγραμματιστικά τα κλειδιά του.

Από το 2000 περίπου και μετά, ο γιος άλλωστε είχε τον έλεγχο της εταιρείας, αφού ο πατέρας είχε αποφασίσει να του την παραδώσει, πάρα τις διαφορές τους σε νοοτροπία και συμπεριφορές. Ήταν πια εκείνος, ο Φώτης Μπόμπολας, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Πήγασος Εκδοτικής, ο κάτοχος των μετοχών της οικογένειας στο κανάλι και πλειοψηφών μέτοχος του MEGA. Και εμπιστευόταν ανθρώπους, ειδικά στελέχη, νέους τεχνοκράτες.

Ο πατέρας, ο κύριος Γιώργος, γνώριζε τους παλιούς τρόπους της διοίκησης μιας εφημερίδας, τους εργαζόμενους με τα μικρά τους, στα στελέχη του θα πήγαινε στα σπίτια τους και στις χαρές ή θα χε συμμετοχή στις λύπες τους, θα εμπιστεύονταν τους ανθρώπους από την διάρκεια τους και τη δοκιμασία τους στην εφημερίδα.

Θύμωνε και ήταν σαρωτικός όταν έμπιστοι του γιου του έκαναν λάθη. Λέγεται μάλιστα πως τους καλούσε στο γραφείο του και οι φωνές του ακούγονταν στους άλλους ορόφους, ενώ συχνά η γραμματέας του, η κυρία Ντίνα, περίμενε να τελειώσουν για ορμίσει μέσα με νερό και ένα υπογλώσσιο για την καρδιά του.

Όσο η Άννα ζούσε, μεσολαβούσε στις συγκρούσεις γιου – πατέρα, με πυροσβεστικές διαθέσεις και πήγαινε με τον σύζυγο της, για κάποιες μέρες, μακριά, στο μεγάλο, αριστοκρατικό διαμέρισμά τους στο Νάιτσμπριτζ, στο Λονδίνο, μέχρι εκείνος να ηρεμήσει.

Λέγεται πως μετά τον θάνατο εκείνης της ωραίας γυναίκας και μάνας, ο Φώτης Μπόμπολας έκοψε κάθε επαφή με τον πατέρα του. Η επιλογή του, άλλωστε, το 2009, να παντρευτεί με το στέλεχος της επιχείρησης Ειρήνη Μανουσάκη, που εργαζόταν στον Πήγασο από φοιτήτρια, είχε οδηγήσει σε αυτονόμηση και ενδυνάμωση του ζευγαριού. Λέγεται, ακόμη, πως ο πατέρας ούρλιαζε ότι ο γιος είναι άσχετος και ο γιος πως πατέρας είναι γέρος και δε καταλαβαίνει ή πως θα του απαγορεύσει την είσοδο στην ίδια την επιχείρηση – δημιούργημα του!

Όλα τέλειωσαν…

Τα για δυο χρόνια σχεδόν καθημερινά ραντεβού του Φώτη Μπόμπολα με τον Σταύρο Ψυχάρη από τον ΔΟΛ, τον οποίο ο Γιώργος δεν ήθελε να συναντήσει ούτε καν τυχαία και που λέγεται πως αποκαλούσε «λούστρο του Λαμπράκη», τελικά δεν ευοδώθηκαν και οι δυο πλευρές οδηγήθηκαν στην χρεοκοπία και στη συνέχεια στην απώλεια του ελέγχου των ομίλων τους.

Παρ’ όλα αυτά, το Έθνος, σε μια περίοδο που οι τράπεζες δεν έδιναν ούτε σεντς πουθενά, εξασφαλίζει την εκταμίευση δανείου 80 εκατ. ευρώ. Δεν σώζεται! Ο κύριος Γιώργος και ο Φώτης Μπόμπολας, οπότε συναντιούνται, δημιουργούν μια κατάσταση έκρυθμη, που συχνά παρεκτρέπεται. Στελέχη του ΜΕGA που συμμετείχαν στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου του καναλιού περιγράφουν λεκτικές συγκρούσεις και εντάσεις που έφερναν σε δύσκολη θέση όλους όσοι ήταν μπροστά. Ο Γιώργος Μπόμπολας που έφτιαξε έναν εκδοτικό κολοσσό, τη μεγαλύτερη κατασκευαστική της χώρας, εταιρείες ανακύκλωσης, ενέργειας, τζόγου, διαχείρισης ακινήτων, ορυχεία χρυσού δεχόταν αμφισβήτηση από τον διάδοχο του, τον ίδιο του τον γιο.

Σε μια σύγκληση του Δ.Σ. του Mega, λέγεται πως ο Γιώργος Μπόμπολας μιλούσε για το πώς θα εξυγιανθεί το κανάλι, όταν ο Φώτης απαξίωσε τα λεγόμενα του. Αυστηρά ο πατέρας είπε «άσε με να μιλήσω, μη με διακόπτεις», για να του απαντήσει ο γιος «μα δεν ξέρεις τι λες»! Οι παρευρισκόμενοι είχαν παγώσει, όταν ο Γιώργος Μπόμπολας αποκάλεσε τον γιο του «ντροπή της οικογένειας», ενώ του είπε πως «εγώ ξεκίνησα με ένα τρύπιο παντελόνι και έφτιαξα μια αυτοκρατορία. Εσύ τι άλλο κάνεις εκτός απ’ το να τρως από τα έτοιμα;».

Η συνεδρίαση διακόπηκε από τον διευθύνοντα σύμβουλο του καναλιού Αντώνη Θεοχάρη και ο Γιώργος Μπόμπολας δεν ξαναπάτησε το πόδι του στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. του MEGA.

Τέλος, οι τράπεζες κατήγγειλαν τα δάνεια του εκδοτικού ομίλου καθιστώντας τα άμεσα απαιτητά. Δρομολογείται η διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης στην εκδοτική εταιρεία, όπως συνέβη και με τον ΔΟΛ. Η σύγκρουση πατέρα και γιου, αλλά και η κακή διαχείριση οδήγησαν το «Έθνος» του Γιώργου Μπόμπολα, που είχε κάποτε διευθυντή τον θρυλικό Αλέκο Φιλιππόπουλο, σε τέλος άδοξο και θλιμμένο. Ήταν Ιούλιος του 2017, όταν στον Ιβάν Σαββίδη και την εταιρεία του Dimera πέρασαν, τα σήματα των εφημερίδων του Πήγασου, «Έθνος» και «Έθνος της Κυριακής», έναντι τιμήματος 3 εκατομμυρίων ευρώ.

Αντίστοιχα, με προσφορά 580.000 ευρώ πήρε και την οικονομική εφημερίδα «Ημερησία» και τα τρία της εμπορικά σήματα, του καθημερινού φύλλου, του σαββατιάτικου και του site! Η συνολική τιμή, κατάτι λιγότερο από μια βίλα στη Μύκονο ή στη Φιλοθέη σε καλό της σημείο! Όλα τέλειωσαν!

Μαρία Μπόμπολα, η αφοσιωμένη στα παιδιά της

Η Μαρία Μπόμπολα, με τα μάτια τα έντονα και γαλανά της κρητικιάς μάνας της, είχε αναλάβει τα περιοδικά των εκδόσεων, αλλά πάντα υπήρξε αποστασιοποιημένη από συγκρούσεις ή αρχηγίες.

Εξ αρχής έθεσε ως προτεραιότητα την οικογένειά της και το μεγάλωμα των τριών αγοριών της. Ο ρόλος της ήταν περιορισμένος στο περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ και το Φεστιβάλ που διοργανώνει το περιοδικό και ουδέποτε αμφισβήτησε τις αποφάσεις του αδελφού της, του Φώτη.

Τον Δεκέμβριο του 2013 και μετά τον θάνατο της Άννας, της μάνας, που ορφάνεψε την οικογένεια, και την απώλεια της Κλαίρης, η ζωή επιφύλασσε και άλλο ένα χτύπημα για την οικογένεια. Ο 52χρονος αρχιτέκτονας-μηχανικός Λουκάς Γιαννακούλης, σύζυγος της Μαρίας Μπόμπολα και πατέρας των τριών παιδιών της, είχε ένα θανατηφόρο αυτοκινητιστικό δυστύχημα.

Η Μαρία, έχοντας να προστατέψει τα παιδιά της, αλλά και να ενώσει τα κομμάτια της, ύστερα από τον τραγικό θάνατο σε αγώνες αυτοκινήτου του άντρα της, μην αντέχοντας πλέον το συγκρουσιακό έκρυθμο κλίμα ανάμεσα σε πατέρα και αδελφό της, παραχώρησε ένα κρίσιμο εταιρικό της ποσοστό στον τελευταίο.

Ο Λουκάς Γιαννακούλης, από την Λιβαδειά, υπήρξε μια ξεχωριστή προσωπικότητα. Ως καταξιωμένος αρχιτέκτονας μηχανικός διακρίθηκε για την ανάπλαση χώρων και τη διαμόρφωση τοπίων. Ως αθλητής έγραψε τη δική του ιστορία στην ορειβασία και στον μηχανοκίνητο, μη αγωνιστικό αθλητισμό. Ήταν άνθρωπος που λάτρευε τη φύση και γι’ αυτό έκανε ορειβασία, για ν΄ ανέβει ως τις κορυφές των Ιμαλαΐων και των Άνδεων. Στην πορεία διέπρεψε με τη μοτοσικλέτα του, φτάνοντας να πρωταγωνιστήσει στη σκληροτράχηλη διαδρομή Παρίσι – Ντακάρ.

Άντεξε για μια εβδομάδα με τα βαρύτατα κρανιοεγκεφαλικά τραύματα που είχε υποστεί κατά την πρόσκρουση του αγωνιστικού αυτοκινήτου του σε δέντρο.

Η σχέση του με την Μαρία Μπόμπολα, από τα νεανικά τους χρόνια, ήταν αυτό που λέμε ζωής και μοναδική. Παντρεύτηκαν το 1992 και αποκτήσανε τρεις γιους, τον Ιωάννη, τον Γιώργη και τον Ανδρέα. Ήταν και οι πέντε τους μαζί σε όλα. Στον αθλητισμό, τις εκδρομές, την κοινή ζωή, τον επαγγελματικό ευρύτερο στίβο.

Ήταν υπεύθυνος για το σύνολο των ιδιωτικών έργων της εταιρείας «ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ». Έπειτα από τρία χρόνια αναδεικνύεται στο διοικητικό συμβούλιό της, με τομέα ευθύνης τη διασφάλιση ποιότητας, ενώ το 1999 αναλαμβάνει διευθύνων σύμβουλος. Το 2000, μετά τη συμφωνία για μετοχική συνεργασία της «ΑΚΤΩΡ» με την «Ελληνική Τεχνοδομική» και την Τεχνική Εταιρεία Βόλου αναλαμβάνει διευθύνων σύμβουλος της «ΤΕΒ Α.Ε». Το 2001 ορίζεται διευθύνων σύμβουλος της REDS A.E. Τον Μάιο του 2002, με την απόσχιση και εισφορά των κατασκευαστικών κλάδων των εταιρειών «Ελληνική Τεχνοδομική» και ΤΕΒ στην εταιρεία «Άκτωρ», βρίσκεται αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. Συμμετέχει ακόμη στο Δ.Σ. της εταιρείας «ΕΛΛΑΚΤΩΡ Α.Ε.» ως μέλος, εκτελώντας χρέη διευθύνοντα συμβούλου στην εταιρεία ΑΚΤΩΡ Facilities Management και αντιπροέδρου στην «ΤΟΜΗ ΑΒΕΤΕ» με ειδίκευση σε έργα ανάπλασης χώρων.

Η Μαρία και ο Λουκάς ήταν σύζυγοι, αγαπημένοι, φίλοι και σύμμαχοι σε όλα. Μετά τον δραματικό θάνατό του, εκείνη, σαν τον αδελφό της Λεωνίδα, επιδεικνύει αξιοπρέπεια, σοβαρότητα, αποφεύγει κάθε δημοσιότητα και επιλεγεί να περνούν τον χρόνο μαζί και να αφοσιωθεί στο μεγάλωμα των γιων της. Προφανώς έχει μετρήσει τις αξίες της και αυτές δεν έχουν να κάνουν με δύναμη, εξουσία και υλικά αγαθά, αλλά με την πολύτιμη ύπαρξη των παιδιών της που έχασαν έναν γονιό.

Η αυτοκρατορία των Μπόμπολα μπορεί να έπεσε, η Μαρία όμως έχει τους δικούς της πρίγκιπες, ενός αυτονόμου καθεστώτος αγάπης, να φροντίσει και αυτό αρκεί και είναι ο πιο ουσιαστικός επίλογος σε μια ιστορία που το χρήμα αποκτήθηκε αλλά δεν ήταν τελικά το αντίτιμο για όλα…

Αλεξάνδρα Τσόλκα mononews.gr