Η έκταση όπου εντοπίστηκαν τα συγκεκριμένα συμπτώματα ανέρχεται συνολικά σε  26.730,2 στρέμματα και εκτείνεται στους Νομούς Πέλλας, Ημαθίας, Λάρισας, Κιλκίς, Θεσσαλονίκης, Πιερίας, Φλώρινας και Τρικάλων.

Διαστάσεις επιδημίας έχει λάβει τους τελευταίους μήνες το φαινόμενο με την παραμόρφωση πυρηνόκαρπων φρούτων, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, με τους καλλιεργητές να τονίζουν πως έχουν πληγεί χιλιάδες στρέμματα, καθώς το πρόβλημα εξαπλώνεται σε ολοένα και περισσότερους νομούς της χώρας, καταστρέφοντας ολόκληρες σοδειές. Μάλιστα, οι ειδικοί βρίσκονται ακόμη σε αναζήτηση των αιτιών αυτού του φαινομένου που πλήττει τα ροδάκινα, τα νεκταρίνια, τα βερίκοκα και τα δαμάσκηνα.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ) Χρήστο Γιαννακάκη, η προσβολή και παραμόρφωση των συγκεκριμένων φρούτων πρωτοεμφανίστηκε το 2021 σε αγροτεμάχιο έκτασης 10 στρεμμάτων με ροδάκινα στις Αμπελιές Πέλλας. Στη συνέχεια εξαπλώθηκε και σε γειτονικές καλλιέργειες, ενώ τρία χρόνια μετά η συνολική έκταση των επηρεαζόμενων καλλιεργειών αγγίζει τα 27.000 στρέμματα.

Αγνωστη η αιτία της παραμόρφωσης

Οπως λέει στα «ΝΕΑ» ο επικεφαλής της ΕΔΟΠ, υπάρχουν φυτείες όπου έχει ήδη επηρεαστεί το 50% της σοδειάς, ενώ σε άλλες περιοχές η προσβολή φτάνει ακόμα και το 100%. «Εχουμε καταγεγραμμένα αυτά τα δεδομένα και αυτό το οποίο θα πρέπει να ληφθεί ως απόφαση είναι αν θα προχωρήσουμε σε αναδιάρθρωση ή σε άλλου είδους αντιμετώπιση, όπως ο ψεκασμός κ.λπ. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα αποφασιστεί μαζί με τα ερευνητικά ινστιτούτα και τα πανεπιστήμια που μας συνδράμουν» τονίζει.

Σε ό,τι αφορά το αίτιο αυτού του φαινομένου, ο Χρήστος Γιαννακάκης επισημαίνει ότι δεν είναι σαφώς προσδιορισμένο, ενώ περιγράφοντας το πρόβλημα που δημιουργείται και ουσιαστικά καταστρέφει την παραγωγή, εξηγεί: «Σχηματίζεται ένας καρπός με γωνιώδη σημεία και αλλοιωμένη υφή, με αποτέλεσμα να είναι πολύ σκληρός. Ουσιαστικά, παίρνει μια ξυλώδη υφή και δεν κάνει ούτε για χυμό, είναι άχρηστος».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΔΟΠ δημιούργησε μια ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα, στην οποία συνολικά οι 1.778 καλλιεργητές που εντόπισαν παραμορφωμένα πυρηνόκαρπα μέχρι σήμερα το έχουν δηλώσει, με τα στοιχεία αυτά να αποστέλλονται εν συνεχεία στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στους τοπικούς βουλευτές και στους εκπροσώπους των αρμόδιων παραγωγικών φορέων. Σύμφωνα με τα εν λόγω δεδομένα, η έκταση όπου εντοπίστηκαν τα συγκεκριμένα συμπτώματα, ανέρχεται συνολικά σε  26.730,2 στρέμματα και εκτείνεται στους Νομούς Πέλλας, Ημαθίας, Λάρισας, Κιλκίς, Θεσσαλονίκης, Πιερίας, Φλώρινας και Τρικάλων. Επίσης, από τα συνολικά 5.094 αγροτεμάχια στα οποία καταγράφηκαν παραμορφωμένα πυρηνόκαρπα, στα 3.150 (16.500 στρέμματα) η παραμόρφωση φτάνει στο 100%.

Πιο αναλυτικά, βάσει των στοιχείων της ΕΔΟΠ, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στον Νομό Πέλλας, όπου 1.304 παραγωγοί δήλωσαν ότι εντόπισαν αλλοιώσεις σε 20.809 στρέμματα, ενώ ακολουθούν ο Νομός Ημαθίας με 5.233,8 στρέμματα και ο Νομός Λάρισας με 287 στρέμματα. Στον Νομό Κιλκίς εντοπίστηκαν παραμορφώσεις σε πυρηνόκαρπα σε 184,5 στρέμματα και στον Νομό Θεσσαλονίκης σε 113,6 στρέμματα. Τέλος, στους Νομούς Φλώρινας, Πιερίας, και Τρικάλων οι καλλιεργητές δήλωσαν ότι εντόπισαν παραμορφώσεις σε 52, 43,4 και 6,5 στρέμματα αντίστοιχα.

«Χαοτική εξέλιξη»

Μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο πρόεδρος της Ενωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (EKE) Κώστας Αποστόλου εκφράζει την έντονη ανησυχία του κλάδου για την εξέλιξη του φαινομένου, με τους παραγωγούς να οδηγούνται σε απόγνωση – ιδιαιτέρως εφόσον δεν έχει εντοπιστεί η γενεσιουργός αιτία και συνεπώς δεν γνωρίζουν ποιον εχθρό καλούνται να αντιμετωπίσουν. «Υπάρχει σύμβαση με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το Τμήμα Φυτοπαθολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και περιμένουμε μια ενδιάμεση ενημέρωση για την πορεία των ερευνών αυτές τις ημέρες» σημειώνει.

Σχετικά με το μέγεθος της καταστροφής, ο Κώστας Αποστόλου επισημαίνει πως από τα περίπου 27.000 στρέμματα που έχουν δηλωθεί, τα 22.000 αφορούν τα συμπύρηνα ροδάκινα, την πρώτη ύλη για την παραγωγή υψηλής ποιότητας βιομηχανικών προϊόντων ροδάκινου. «Βέβαια, τη φετινή χρονιά δεν υπήρχαν ζητήματα επάρκειας για τη λειτουργία των βιομηχανιών, καθώς η προσφορά ήταν πολύ μεγαλύτερη από τη ζήτηση. Ωστόσο, καθώς υπάρχει γεωμετρική πρόοδος του προβλήματος, την επόμενη περίοδο σίγουρα θα το βρούμε μπροστά μας. Φανταστείτε ότι το φαινόμενο ξεκίνησε από 10 στρέμματα και έφτασε στα 27.000. Είναι μια χαοτική εξέλιξη».

Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος επισημαίνει ότι μέχρι στιγμής υπάρχουν πολλές επιστημονικές προσεγγίσεις, όμως δεν υπάρχει κάτι δεδομένο. «Μιλούν για ιό, για ακάρεα κ.ά. Εμείς λέμε: Εχουμε ένα πρόβλημα και πρέπει να κοπεί στη ρίζα του, πρέπει να βρεθεί λύση» λέει χαρακτηριστικά.

Αναφορικά με τις εν εξελίξει συζητήσεις με το αρμόδιο υπουργείο, ο επικεφαλής της ΕΚΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς – όπως υποστηρίζει – δεν έχει προχωρήσει η λήψη προληπτικών, αλλά και θεραπευτικών, μέτρων και υπάρχουν μόνο αναφορές περί… αναδιοργάνωσης: «Θα πρέπει να κινητοποιηθούν οι αρμόδιοι με συγκεκριμένες ενέργειες και από τη στιγμή που υπάρχει δήλωση των πληγέντων να προχωρήσουν οι εκριζώσεις και να δοθούν οι σχετικές αποζημιώσεις. Προφανώς, θα πρέπει να καταστραφούν αυτά τα χωράφια για να μην έχουμε επέκταση του φαινομένου. Εξάλλου, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή είναι να μην επιτρέψουμε τον πολλαπλασιασμό των πληττόμενων αγροτεμαχίων».

Γιώργος Φωκιανός, ΤΑ ΝΕΑ