Με την «υπογραφή» Βολιωτών, ο πρώτος Κοινωνικός Συνεταιρισμός καλλιέργειας και παραγωγής κλωστικής - βιομηχανικής κάνναβης στην Ελλάδα. Μία ομάδα νεαρών παιδιών, αξιοποιώντας το νομοθετικό πλαίσιο βάσει του οποίου από το 2016 δίνεται η δυνατότητα και στη χώρα μας για καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis sativa L, που θεωρείται κλωστικό φυτό, προχώρησε στη σύσταση της ΚΟΙΝΣΕΠ KannaBIO.
Η συγκεκριμένη Κοινωνική Συνεταιριστική Οργάνωση, εκτός από την καλλιέργεια και παραγωγή κλωστικής κάνναβης, προς το παρόν παρέχει και συμβουλευτική υποστήριξη σε όσους βιολογικούς καλλιεργητές θέλουν να δραστηριοποιηθούν στον συγκεκριμένο τομέα. Σημειώνεται πως η κλωστική κάνναβη δεν προσφέρεται για ιατρικούς σκοπούς, αφού αποτελεί γεωργικό προϊόν το οποίο βάσει και των υπουργικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί δύναται να αξιοποιηθεί για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων, από υφαντά και χαρτί, βερνίκια, βαφές, συμπληρώματα διατροφής, αφεψήματα και σπορέλαιο. Αυτό που ωστόσο παραμένει σε εκκρεμότητα είναι η διάθεση των προϊόντων που μπορούν να παραχθούν από την επεξεργασία της.
Προς αυτή την κατεύθυνση, προς το παρόν τα μέλη του Κοινωνικού Συνεταιρισμού ΚΟΙΝΣΕΠ KannaBIO, παραμένουν με «δεμένα χέρια» αφού θα χρειαστεί νέα υπουργική απόφαση, η οποία θα θέτει το πλαίσιο των κανόνων που θα διέπουν τον τρόπο αλλά και τους χώρους διάθεσης των προϊόντων.
Η ΚΟΙΝΣΕΠ KannaΒΙΟ ιδρύθηκε στον Βόλο τον Απρίλιο του 2016 αρχικά με πέντε άτομα, σήμερα όμως μετρά ήδη 20 μέλη. Το τελευταίο διάστημα έχει επίσης ξεκινήσει συνεργασία με τη Γεωπονική στον Βόλο και ειδικότερα με τον καθηγητή Κ. Κορμά από το Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος.
Στη χώρα μας μέχρι το έτος 2013 ίσχυε ο νόμος 3459/2006 περί ναρκωτικών, ο οποίος απαγόρευε την καλλιέργεια της κάνναβης ανεξαρτήτου περιεκτικότητας σε τετραϋδροκανναβινόλη THC.
Με τον νόμο 4139/2013 περί «εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες διατάξεις», προβλέφτηκε συγκεκριμένη αναφορά στη δυνατότητα καλλιέργειας ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis sativa L, που ονομάζεται κλωστική ή βιομηχανική κάνναβη με περιεκτικότητα σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) κάτω του 0,2%. Η παραπάνω χαμηλή περιεκτικότητα σε THC είναι η προβλεπόμενη από το σχετικό ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο και έτσι τα ακατέργαστα προϊόντα που προκύπτουν από την καλλιέργεια τέτοιων ποικιλιών δεν περιλαμβάνονται στις ναρκωτικές ουσίες.
Το 2016, προκειμένου να εφαρμοστεί ο νόμος του 2013 και να εναρμονιστεί η χώρα μας με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, εκδόθηκε και η σχετική υπουργική απόφαση η οποία όριζε τους όρους και τις προϋποθέσεις καλλιέργειας των παραπάνω ποικιλιών κλωστικής κάνναβης, και έτσι άνοιξε ο δρόμος για την καλλιέργεια και στη χώρα μας του συγκεκριμένου είδους.
Τα πρώτα στρέμματα παραγωγής στην Κοκκίνα
Το 2017 η ΚΟΙΝΣΕΠ KannaΒΙΟ συνεργάστηκε με 6 πιστοποιημένους βιολογικούς παραγωγούς από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας, καθώς και με 3 συμβατικούς, οι οποίοι μπήκαν στη βιολογική παραγωγή για πρώτη χρονιά.
Στην Κοκκίνα Βελεστίνου, αγρότης της περιοχής ο οποίος είναι πλέον μέλος του Συνεταιρισμού έσπειρε συνολικά 65 στρέμματα. Από αυτά, 35 στρέμματα αφορούσαν στην παραγωγή σπόρου και τα υπόλοιπα 30 στρέμματα στην παραγωγή ανθού. Ο θερισμός του σπόρου έγινε τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου ενώ ο θερισμός του ανθού ακολούθησε περί τα τέλη Αυγούστου. Οι υπόλοιπες εκτάσεις που έχουν καλλιεργηθεί υπό την καθοδήγηση της ΚΟΙΝΣΕΠ KannaΒΙΟ είναι στην Καρδίτσα, στο Κιλκίς, στην Πύλο, στο Καλοχώρι, στο Κορωπί, στην Ανθήλη και στη Στυλίδα Λαμίας.
Αρχές Οκτωβρίου συγκεντρώθηκε η πρώτη σοδειά, αποφέροντας την πρώτη πιστοποιημένη ποσότητα βιολογικής, βιομηχανικής κάνναβης. Μέχρι να ξεκαθαριστεί το νομοθετικό πλαίσιο για τη διάθεση προϊόντων που μπορούν να κατασκευαστούν από την κλωστική κάνναβη, οι ποσότητες της σοδειάς που ήδη μαζεύτηκε, αποθηκεύονται σε ειδικό χώρο τον οποίο έχει εξασφαλίσει η συνεταιριστική επιχείρηση στον Βόλο.
Στο πλαίσιο ωστόσο της αξιοποίησης του παραγόμενου υλικού, έχουν ήδη γίνει δοκιμές για την παραγωγή αφεψημάτων, υπερτροφών αλλά και σπορέλαιου. Επίσης ξεκίνησε η απόσταξη με ατμό του φυτού της Κάνναβης Sativa L. σε μονάδα που λειτουργεί στην Α’ ΒΙΠΕ Βόλου, η οποία από πέρυσι άρχισε να αποστάζει αρωματικά φυτά. Στο εγχείρημα συμμετέχει ο γεωπόνος και ιδιοκτήτης της «Φεραία Γη» Μπάμπης Αραμπατζής που τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τα αρωματικά φυτά έχοντας να παρουσιάσει μία σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια στον τομέα αυτό.
«Επόμενος στόχος μας», όπως τονίζει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο Βολιώτης Γιάννης Μαλικέντζος, ο οποίος είναι εκ των ιδρυτών της Κοινωνικής Συνεταιριστικής επιχείρησης, «είναι να δημιουργήσουμε μια κάθετη γραμμή παραγωγής στον Βόλο, από τον σπόρο και το χωράφι μέχρι και το ράφι». Προς αυτή την κατεύθυνση η ΚΟΙΝΣΕΠ KannaΒΙΟ έχει καταθέσει πρόταση στον νέο αναπτυξιακό νόμο, αιτούμενη χρηματοδότηση για τη δημιουργία μονάδας επεξεργασίας της κλωστικής-βιομηχανικής κάνναβης.
«Ο λόγος που επιλέξαμε να ασχοληθούμε με αυτή τη δραστηριότητα είναι γιατί αφενός θαυμάζουμε το φυτό της κάνναβης και θεωρούμε ότι μπορεί να σώσει την οικονομία και τον πλανήτη, και αφετέρου γιατί είναι ένας ραγδαία αναπτυσσόμενος επιχειρηματικός κλάδος που στηρίζεται στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, αλλά και στη διείσδυση σε πολλούς διαφορετικούς οικονομικούς τομείς» τόνισε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο κ. Μαλικέντζος. «Η μεταποίηση της κάνναβης παρέχει σημαντικές επιχειρηματικές προοπτικές, ιδιαίτερα στην Ελλάδα που μπορούμε να έχουμε εξαιρετικής ποιότητας πρώτη ύλη, με διείσδυση σε νέες και καινοτόμες αγορές (πχ. σούπερ τροφές, θεραπευτικά σκευάσματα και συμπληρώματα διατροφής, βιοπλαστικά, ΑΠΕ, οικολογική δόμηση, μόνωση, κ.λπ.).
Έτσι μπορούμε να δώσουμε μια νέα ώθηση στην αγροτική οικονομία, την αποκέντρωση και τις βιώσιμες αγροτικές πρακτικές» συμπληρώνει ο ίδιος.
Τα υλικά που παράγονται από κλωστική-βιομηχανική κάνναβη
Οι ίνες, τα φύλλα, το λάδι και τα σπόρια του φυτού Cannabis sativa L έχουν χιλιάδες χρήσεις όπως παραγωγή ανθεκτικών υφασμάτων, σκοινιών, χαρτιού-χαρτοποπολτού, τροφίμων με υψηλή θρεπτική αξία (υπερτροφές), οικοδομικών και μονωτικών υλικών, βιοπλαστικών, βιοκαυσίμων, υποστρωμάτων για ζώα κ.ά.
Οι σπόροι και το λάδι από κλωστική κάνναβη αντίστοιχα σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, έχουν πολύ υψηλή θρεπτική αξία, περιέχουν υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη, Ω3 λιπαρά οξέα, αμινοξέα, μέταλλα και βιταμίνες.
Η κλωστική-βιομηχανική κάνναβη έχει επίσης πολύ ευεργετικές ιδιότητες για την απορρύπανση νερών και εδαφών, την αποκατάσταση οικοσυστημάτων, αγροτικών και βεβαρημένων από χημικά και πυρηνικά περιοχών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φυσικό παρασιτοκτόνο και είναι ευεργετική στον εμπλουτισμό των καλλιεργήσιμων εδαφών μέσω τις αμειψισποράς.
Επειδή η καλλιέργεια της κλωστικής κάνναβης δεν χρειάζεται μεγάλες ποσότητες νερού και καθόλου χημικά λιπάσματα και παρασιτοκτόνα, θεωρείται ότι έχει αρνητικό αποτύπωμα άνθρακα και ευεργετική συνολική επίπτωση για το περιβάλλον.
Βάσω Κυριαζή (Ταχυδρόμος)