Του Lionel Laurent - Bloomberg

"Κάθε σκύλος έχει τη μέρα του". Για το Dogecoin, είναι η 20ή Απριλίου. Το ψηφιακό νόμισμα με σύμβολο έναν σκύλο, το οποίο ξεκίνησε ως αστείο το 2013, σημείωσε άνοδο άνω του 200% σε πέντε ημέρες ως μέρος ενός μαζικού trading με γνώμονα τη διεθνή ημέρα κάνναβης. Στο μεταξύ, έχει ήδη υποχωρήσει κατά 24%.

Πρόκειται για φυσιολογική κατάσταση για ένα τόσο ευμετάβλητο ψηφιακό νόμισμα στο οποίο δύο ψηφιακά "πορτοφόλια" ελέγχουν το 40% του συνόλου των "νομισμάτων". Ταιριάζει επίσης στο πανδημικό παρόν μας, καθώς η εμπιστοσύνη στους θεσμούς διαβρώνεται και τα αφηγήματα σχετικά με την "ψηφιακή διαταραχή" γεμίζουν το κενό. Η μαζική κερδοσκοπία η οποία περιβάλλει ως κλίμα τα κρυπτονομίσματα βοήθησε επίσης το Bitcoin να φτάσει σε υψηλό όλων των εποχών και την Coinbase σε κεφαλαιοποίηση αγοράς 64 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Το μέλλον του χρήματος και το Britcoin

Αυτό που δεν έχει λυθεί ακόμη είναι το ζήτημα του μέλλοντος του χρήματος. Στην κατάλληλη στιγμή, ένα διαφορετικό είδος φιλοσοφίας ψηφιακού νομίσματος παρουσιάστηκε από τον υπουργό Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου Rishi Sunak μόλις μία ημέρα νωρίτερα: "Britcoin", ένα ανόητο λογοπαίγνιο με σοβαρό σκοπό. Η κεντρική τράπεζα του Η.Β., Bank of England και το Υπουργείο Οικονομικών της χώρας ξεκινούν κοινές διαβουλεύσεις και συστήνουν μια ειδική ομάδα εργασίας για το ψηφιακό χρήμα, το οποίο θα μπορούσε σε μια πορεία χρόνου να εκδοθεί από την BoE. Ο Sunak επιθυμεί να πάρει κι αυτός λίγη από τη δόξα του blockchain.

Όπως ισχύει και με άλλα project κεντρικών τραπεζών ανά τον κόσμο γύρω από ψηφιακά νομίσματα, ο σκοπός του Britcoin είναι να βοηθήσει την πραγματική οικονομία και όχι να προσελκύσει τους οπαδούς του Dogecoin. Το άμεσο όφελος είναι η ύπαρξη ενός μεγάλου εθνικού έργου fintech για την προσέλκυση ταλέντων και χρημάτων, ειδικά τώρα που το Brexit έχει ολοκληρωθεί.

Οι νεοσύστατες εταιρείες blockchain συγκέντρωσαν περίπου 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχειρηματικά κεφάλαια κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2021 παγκοσμίως, περισσότερα απ’ ό,τι σε ολόκληρο το 2020. Δεν θέλουν όλοι να εργαστούν για ή με το κράτος και οι πολιτικοί έχουν κακές επιδόσεις στο να επιλέγουν "νικητές" στον χώρο της fintech (το όνομα Greensill σάς λέει κάτι;), ωστόσο πρόκειται για λογική κίνηση.

Εάν ένα ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας (CBDC) επρόκειτο να απογειωθεί - με την επιφύλαξη ότι αυτό απέχει χρόνια στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη - θα υπήρχαν και άλλα οφέλη. Σε έγγραφο της BoE του 2016 υπολογιζόταν ότι μια έκδοση CBDC ισοδύναμη με το 30% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος θα μπορούσε να αυξήσει μόνιμα το ΑΕΠ έως και 3%, εν μέρει λόγω του χαμηλότερου κόστους συναλλαγών. Θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει την κεντρική τράπεζα να εφαρμόζει τη νομισματική πολιτική πιο αποτελεσματικά. Ο ανταγωνιστικός αντίκτυπος της προσφοράς στους καταναλωτές ενός λογαριασμού στην κεντρική τράπεζα θα ωθούσε θεωρητικά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αντιδρούν πιο γρήγορα στις αλλαγές στα επιτόκια.

Ιδιωτικότητα

Η αποθήκευση όλων των συναλλαγών σε ένα κρατικό "βιβλίο" θα προκαλούσε φόβους για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και όχι μόνο μεταξύ των "πιστών" στα κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, αυτά τα project δεν χρειάζεται να είναι ενός είδους και να πρέπει να τους "χωρέσουν" όλους.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προτείνει ένα πιθανό σύστημα το οποίο θα επιτρέπει στους χρήστες κάποια ιδιωτικότητα για μικρές συναλλαγές, ωστόσο θα απαιτεί βασικούς ελέγχους για μεγάλες. Όπως το έθεσε οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου: "Ίσως ξεφύγεις ως προς την  ανωνυμία όταν αγοράζεις μια τούρτα, όχι όμως όταν αγοράζεις νέο αυτοκίνητο". Σε μια εποχή κατά την οποία οι ΗΠΑ υπό τον Τζο Μπάιντεν θέλουν να κλείσουν τις "τρύπες" διαρροών στο διεθνές φορολογικό σύστημα, η διαφάνεια των συναλλαγών μπορεί να αποτελεί πλεονέκτημα και όχι μειονέκτημα.

Και πάλι, μέχρι στιγμής, τίποτε από όλ’ αυτά δεν φαίνεται να αποτελεί απειλή για τα σημερινά περιζήτητα κρυπτονομίσματα που προσφέρουν τον πλούτο του "ψηφιακού χρυσού" και την κερδοσκοπική συγκίνηση της αστάθειας των τιμών. Φαίνεται περισσότερο μια αμυντική απάντηση στους οπαδούς του Diem που υποστηρίζεται από την Facebook, το οποίο θεωρείται πιθανή απειλή για τη νομισματική τάξη - "λύκος με προβιά", όπως το έθεσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.

Η επένδυση σε ασταθή ψηφιακά νομίσματα είναι ένα πράγμα, ωστόσο οι κυβερνήσεις δεν θέλουν να αφήσουν τα δεδομένα συναλλαγών των καταναλωτών και τις τραπεζικές καταθέσεις να ρέουν προς τους κολοσσούς της Silicon Valley χωρίς την κατάλληλη εποπτεία.

Ακόμη κι έτσι, υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους μια έμφαση μετά την πανδημία στα CBDCs μπορεί να πιάσει τους Bitcoiners και Dogecoiners στον "ύπνο".

Η ρύθμιση έρχεται

Καθώς το κράτος επεκτείνει την επιρροή του, θα επιθυμεί περισσότερους κανόνες και ρυθμίσεις σε ολόκληρο τον κλάδο των κρυπτονομισμάτων. Ήδη ο νέος επικεφαλής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC) των ΗΠΑ, Gary Gensler, έχει προειδοποιήσει για την ανάγκη να διατηρηθούν οι αγορές κρυπτονομισμάτων "απαλλαγμένες από την απάτη και τη χειραγώγηση".

Δεν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το Britcoin να εισαχθεί στην αγορά χωρίς να ρίξει πρώτα φως στις "σκοτεινές" πρακτικές ανταγωνιστών του - ο κίνδυνος, σύμφωνα με τον "νόμο του Gresham", είναι το κακό χρήμα να εξοβελίσει από την αγορά το καλό. Οι στοχευμένες έρευνες αυξάνονται ήδη, από την απαγόρευση του Tether από την πολιτεία της Νέας Υόρκης έως την αγωγή της SEC κατά της Ripple Labs.

Όλες αυτές οι διαβουλεύσεις και οι ειδικές ομάδες εργασίας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια πιο ανοιχτή λύση απ’ όσο υποθέτουμε. Η στενότερη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών μπορεί να οδηγήσει σε μια παγκόσμια άδεια ηλεκτρονικού χρήματος ή σε παγκόσμια ψηφιακή ταυτότητα, όπως έχει υποθέσει ο συγγραφέας David Birch, αντί να δημιουργήσει εμπόδια. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των "ελεύθερων" tokens που υπόσχονται άμεση μεταφορά αξίας οπουδήποτε στον πλανήτη θα μπορούσε να αμβλυνθεί - ακόμη και στην περίπτωση του Bitcoin.

Τέλος, καθώς οι οικονομίες γίνονται ολοένα και λιγότερο εξαρτώμενες από τα μετρητά, οι καταναλωτές μπορεί να είναι πιο πρόθυμοι να εμπιστεύονται τα προγραμματιζόμενα χρήματα που διατηρούνται στην κεντρική τράπεζα έναντι των ταχύτερων εναλλακτικών λύσεων. Οι τακτικές ηλεκτρονικές πληρωμές έχουν ήδη γίνει δεύτερη φύση για τους καταναλωτές, ωστόσο η ιδέα των CBDCs είναι επίσης η δημιουργία εφαρμογών και υπηρεσιών που να διευκολύνουν τη ζωή: σκεφτείτε άμεσες πληρωμές τόκων ή άμεση πληρωμή τελών στην πηγή. Όπως και με το σχέδιο του ψηφιακού γουάν της Κίνας, η ιδέα είναι να ισορροπεί κανείς τον ανταγωνισμό και να συνεργάζεται με τις εταιρείες τεχνολογίας, όχι να τις αφήνει απ’ έξω.

Ίσως θα υπάρχει πάντα ζήτηση για Dogecoin, τουλάχιστον κάθε Απρίλιο. Ωστόσο το Britcoin θα αποκτήσει και εκείνο τη μέρα του.

capital.gr