Οι “κόκκινες” επιχειρηματικές οφειλές δυναμιτίζουν όχι μόνο την αγορά, αλλά και την κεφαλαιακή επάρκεια του τραπεζικού μας συστήματος. Ήταν λοιπόν κάτι παραπάνω από αναγκαία η κυβερνητική παρέμβαση για την επίλυση και την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Αλλά, θα υπάρξει τελικά λύση;
Από τις 03/08/2017 ξεκινά η εφαρμογή του Ν 4469/2017 για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων. Τι προσδοκά ο κάθε επιχειρηματίας από τον νόμο; Απλά, να ρυθμιστούν συνολικά οι οφειλές του, σε δημόσιο και ιδιώτες, με κάποιο κούρεμα, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί την επιχείρησή του. Τι επιδιώκουν οι τράπεζες; Απλά, να ελαφρύνουν το χαρτοφυλάκιό τους από τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια, χωρίς όμως να ζημιωθούν, και να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Άραγε, μπορεί ο νέος νόμος να εξυπηρετήσει τις παραπάνω προσδοκίες; Φυσικά, δε θα αναφερθώ στους στόχους του δημοσίου.
Ο νέος νόμος λοιπόν προβλέπει την ένταξη σε αυτόν επιχειρήσεων με ληξιπρόθεσμα χρέη ύψους άνω των 20.000 ευρώ έως τις 31/12/2016, σχέδιο βιωσιμότητας και αναδιάρθρωσης με ενεργό τον ρόλο ενός εμπειρογνώμονα, που θα προσφέρει χρηματοοικονομικές συμβουλές, με έναν συντονιστή, για τη συνεννόηση όλων των πλευρών, με χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας (άγνωστο πότε θα επιτευχθεί) για τη διεξαγωγή της διαδικασίας και την τελική επικύρωση του σχεδίου από το αρμόδιο Πολυμελές Πρωτοδικείο. Στο σύνολο των οφειλών εντάσσονται και τα χρέη προς το δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.
Συνυφασμένη με την εφαρμογή του νέου νόμου είναι η μέλλουσα ψήφιση σχετικών διατάξεων προστασίας των δημοσίων υπαλλήλων και των υπαλλήλων των τραπεζών, που θα προχωρούν τις αναδιαρθρώσεις των χρεών των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, δεν θα υπάρξει ασυλία, αλλά προστασία από ποινικές και αστικές ευθύνες, εφόσον πληρούν μια σειρά προϋποθέσεων, ώστε να μη ζημιώνεται ο φορέας που εκπροσωπούν. Όσον αφορά στους δημοσίους υπαλλήλους, θα μπορεί να υπάρξει δίωξη μετά από αίτηση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και για τις Τράπεζες δίνεται αντίστοιχη αρμοδιότητα σε μία Επιτροπή απαρτιζόμενη από έναν Αρεοπαγίτη και δύο Αντιεισαγγελείς του Αρείου Πάγου, μετά από γνωμοδότηση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Η μέχρι σήμερα πρακτική και εμπειρία πάνω σε θέματα εξωδικαστικών διευθετήσεων οφειλών κατέδειξε μύρια όσα προβλήματα. Αρχικά το άρθρο 99 του ΠτΚ, που αφορούσε στη διαδικασία συνδιαλλαγής με τους πιστωτές των επιχειρήσεων που αδυνατούσαν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις, βοήθησε εν τοις πράγμασι τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Στη συνέχεια, ο νόμος Κατσέλη σώρευσε χιλιάδες εκκρεμείς υποθέσεις στα Ειρηνοδικεία της χώρας, που έφτασαν σε σημείο να δίνουν ημερομηνίες εκδίκασης κοντά στο 2030!
Δυστυχώς, ο νέος νόμος αφήνει ανοικτά πολλά ζητήματα για την εφαρμογή του. Η έλλειψη της προαναγγελθείσας ηλεκτρονικής πλατφόρμας οδηγεί σε διαδικασίες άκρως γραφειοκρατικές και χρονοβόρες. Η εμπλοκή των δικαστηρίων, ώστε να δεσμευτεί με δικαστική απόφαση το σύνολο των πιστωτών, εγκυμονεί τον κίνδυνο να χαθεί η έννοια της εξωδικαστικής ρύθμισης, που αποτελεί και την ουσία του νόμου. Και βέβαια, η έλλειψη πλήρους προστασίας των εμπλεκομένων υπαλλήλων, που θα κινδυνεύουν μελλοντικά με διώξεις, δυναμιτίζει την ομαλή εφαρμογή, και κυρίως, τον απώτερο σκοπό του νόμου, δηλαδή τη βοήθεια προς τις τράπεζες για τη μείωση των κόκκινων δανείων ως το 2019 και την επαναλειτουργία των μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων.
Ευαγγελία Ι, Κίτσιου (insider.gr)