Της Lisette Voytko (blooberg)

"Ήταν μια καταστροφική χρονιά".

Ο Bill Gates ξεκινά την ανάρτησή του για το τέλος του έτους, την οποία δημοσίευσε την Τρίτη στο προσωπικό του blog, GatesNotes, δηλώνοντας το προφανές. Η πανδημία του κορονοϊού, γράφει ο δισεκατομμυριούχος και φιλάνθρωπος, έχει σκοτώσει 1,6 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, έχοντας ταυτόχρονα μολύνει 73 εκατομμύρια και έχοντας προκαλέσει τρισεκατομμύρια δολάρια οικονομικής ζημίας.

Οι δολοφονίες των Τζορτζ Φλόιντ και Μπριόνα Τέιλορ, ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές και "προεδρικές εκλογές ανεπανάληπτες στην ιστορία" συνέβαλαν στην γενική αναταραχή σε ολόκληρες τις ΗΠΑ.

Όμως, σημειώνει ο Gates, "έρχονται καλά νέα το 2021". Αναφερόμενος στις εκπληκτικές επιστημονικές εξελίξεις που σημειώθηκαν γύρω από την ανάπτυξη και διανομή αποτελεσματικών εμβολίων κατά της Covid-19, ο Gates γράφει: "Οι άνθρωποι δεν έχουν σημειώσει ποτέ μεγαλύτερη πρόοδο έναντι οποιασδήποτε ασθένειας μέσα σε έναν χρόνο από εκείνη που σημείωσε ο κόσμος έναντι του κορονοϊού φέτος".

Παρά το γεγονός ότι γενικώς τα εμβόλια χρειάζονται έως και 10 χρόνια για να αναπτυχθούν, οι επιστήμονες δημιούργησαν πολλά εμβόλια κατά της Covid-19 φέτος - μόνο μία από τις πολλές επιστημονικές εξελίξεις για τις οποίες ο Gates λέει ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να είναι αισιόδοξοι για το 2021.

Έως την άνοιξη, γράφει ο Gates, τα εμβόλια της Moderna και της Pfizer/BioNTech, με άδεια έκτακτης ανάγκης από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, θα πρέπει λογικά να έχουν φτάσει σε "κλίμακα που να έχουν παγκόσμιο αντίκτυπο". Ως αποτέλεσμα, ο αριθμός των θανάτων και των κρουσμάτων θα πρέπει λογικά να έχει μειωθεί στις πλούσιες χώρες, γράφει, πράγμα που σημαίνει ότι "η ζωή θα επανέλθει πολύ πιο κοντά στο φυσιολογικό από ό,τι βρίσκεται σήμερα".

Ο Gates προσθέτει ότι η επιτυχία των εμβολίων Moderna και Pfizer/BioNTech αποτελεί θετικό στοιχείο για άλλα υποψήφια εμβόλια τα οποία βρίσκονται ακόμη σε φάση ανάπτυξης ή δοκιμών, καθώς όλα επιτίθενται στο ίδιο τμήμα του κορονοϊού.

Οι ακίδες που προεξέχουν από τον κορονοϊό (και που του έδωσαν το όνομά του) είναι φτιαγμένες από μια πρωτεΐνη, γράφει ο Gates, στην οποία τα δύο επιτυχή εμβόλια επιτίθενται. "Τώρα που οι ερευνητές γνωρίζουν ότι το να επιτίθενται σε συγκεκριμένη πρωτεΐνη μπορεί να λειτουργήσει, έχουν βάσιμους λόγους να είναι αισιόδοξοι για άλλα εμβόλια που κάνουν το ίδιο πράγμα", τονίζει.

Και τα δύο επιτυχημένα εμβόλια χρησιμοποιούν τεχνολογία mRNA, σημειώνει ο Gates. "Δεν είναι τυχαίο ότι τα εμβόλια mRNA ήταν τα πρώτα που έφτασαν στο νήμα του τερματισμού", λέει, επειδή αυτά τα είδη εμβολίων μπορούν να δημιουργηθούν γρηγορότερα, καθώς είναι εύκολο για τους επιστήμονες να παραγάγουν μεγάλες ποσότητες RNA, το οποίο κωδικοποιεί την πρωτεΐνη του ιού.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, τα εμβόλια mRNA "διδάσκουν στα κύτταρα μας πώς να φτιάχνουν μια πρωτεΐνη - ή ακόμα και ένα τμήμα μιας πρωτεΐνης - που να πυροδοτεί μια ανοσοαπόκριση μέσα στο σώμα μας". Ο Gates γράφει ότι το φιλανθρωπικό ίδρυμά του εργάζεται επάνω στα εμβόλια mRNA από το 2014 για χρήση κατά του HIV και της ελονοσίας και η τεχνολογία αυτή επιτρέπει πλέον μια "άνευ προηγουμένου πρόοδο" ενάντια στην Covid-19.

Μια άλλη πρόκληση; Η παραγωγή αρκετών δόσεων για ολόκληρο τον κόσμο. Θα χρειαστούν περίπου 5 έως 10 δισεκατομμύρια δόσεις, ανάλογα με το εάν τα εμβόλια απαιτούν μία ή δύο δόσεις για πλήρη αποτελεσματικότητα. Για να δώσουμε ένα γενικό πλαίσιο, λέει ο Gates, οι εταιρείες εμβολίων παγκοσμίως παράγουν συνήθως συνολικά 6 δισεκατομμύρια δόσεις ετησίως, για εμβόλια κατά της γρίπης και εμβολιασμούς παιδικής ηλικίας, μεταξύ άλλων.

Για να αυξηθεί η παραγωγή εμβολίων κατά της Covid-19 χωρίς να θυσιαστούν τα άλλα εμβόλια "ρουτίνας", ο Gates γράφει ότι το ίδρυμά του συνδέει τις εταιρείες παρασκευής εμβολίων των πλούσιων χωρών με παραγωγούς μεγάλων όγκων σε αναπτυσσόμενες χώρες, για εκείνο που ονομάζεται "συμφωνίες δεύτερης πηγής". Οι παραγωγοί δημιουργούν ασφαλή και προσιτά εμβόλια σε τεράστιες ποσότητες, ενώ οι εταιρείες εμβολίων παρέχουν ένα βιώσιμο υποψήφιο εμβολιαστικό σκεύασμα, με τη συμφωνία να αξιοποιεί "τις καλύτερες από τα δύο σετ δεξιοτήτων".

Ο Gates εκμεταλλεύεται επίσης την ευκαιρία να καταρρίψει "ψευδείς" θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τα εμβόλια Covid-19 - συμπεριλαμβανομένων "ορισμένων που περιλαμβάνουν [τη σύζυγό μου Melinda Gates] και εμένα". "Δεν βοηθούν", γράφει, προσθέτοντας ότι το ζευγάρι θα συνεχίσει να συζητά δημόσια περί της χρηματοδότησης εμβολίων από τους ίδιους, καθώς "είμαστε παθιασμένοι με τη διάσωση ζωών και τη διασφάλιση ότι όλα τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να εξελιχθούν έως την ενηλικίωσή τους… [νιώθουμε] ευθύνη να επιστρέψουμε τον πλούτο μας στην κοινωνία".

Μια άλλη ελπίδα για το 2021, γράφει ο Gates, είναι το "άβολο" τεστ Covid-19 - το ρινοφαρυγγικό επίχρισμα, στο οποίο όσοι υποβάλλονται λένε ότι μοιάζει να τους "γαργαλά" τον εγκέφαλο - να αποτελεί σύντομα παρελθόν. Η FDA ενέκρινε την πρώτο τεστ για χρήση κατ' οίκον την περασμένη εβδομάδα, το οποίο χρησιμοποιεί ρινικό επίχρισμα, αλλά δεν πηγαίνει τόσο βαθιά στη μύτη, με τον Gates να το επισημαίνει ως παράδειγμα ενός καλύτερου, πιο αποτελεσματικού μέσου για testing, καθώς οι άνθρωποι δεν θα χρειάζεται να περιμένουν τα εργαστήρια να επεξεργαστούν χιλιάδες δείγματα.

Ο Gates προσθέτει ότι μια μελέτη η οποία χρηματοδοτήθηκε από το ίδρυμά του αποκάλυψε ότι, επιτρέποντας στους ανθρώπους να σπρώχνουν το όργανο στις άκρες των ίδιων τους των μυτών, τα τεστ αποδίδουν αποτελέσματα εξίσου ακριβή με το πιο επεμβατικό είδος τεστ, που οι άνθρωποι βρίσκουν ενοχλητικό. Και αρκετές εταιρείες εργάζονται για να αναπτύξουν άλλα γρήγορα, μη επεμβατικά τεστ, τα οποία παρέχουν αποτελέσματα σε μόλις 15 λεπτά.

Όχι μόνο η εμπειρία είναι πιο άνετη για τον ασθενή, αλλά και τα γρήγορα αποτελέσματα θα βοηθούν τους ερευνητές να εντοπίζουν την εξάπλωση του ιού, γράφει ο Gates. "Ο ρυθμός ανάπτυξης της καινοτομίας σε αυτόν τον τομέα είναι πραγματικά εντυπωσιακός και θα ωφελήσει τους πάντες".

Ο Gates συνοψίζει και κλείνει αναφερόμενος σε μια διαφορετική, αλλά σημαντική επιστημονική πρόκληση: την κλιματική αλλαγή. Ο ίδιος θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο τον Φεβρουάριο για το θέμα, με τίτλο "Πώς να αποφύγουμε μια καταστροφή του κλίματος", στο οποίο μοιράζεται 15 χρόνια διδαγμάτων του από τη χρηματοδότηση μελετών για το φαινόμενο.

Επιπλέον, ο Gates φαίνεται να βλέπει την επερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν ως πιο επικεντρωμένη σε ζητήματα κλιματικής αλλαγής, γράφοντας ότι "οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να επανακτήσουν τον ηγετικό τους ρόλο" στη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου το επόμενο έτος. Και, προσθέτει, μια επικείμενη σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών τον Νοέμβριο του 2021 θα συγκεντρώσει τους ηγέτες σε παγκόσμια κλίμακα προκειμένου να συζητήσουν περί της κλιματικής αλλαγής, για πρώτη φορά μετά τη Σύνοδο του Παρισιού το 2015.

"Βλέπω τους επόμενους 12 μήνες πολλά υποσχόμενους", γράφει ο Gates. Μπορεί να μην πρόκειται για "τεράστιο", αλλά "θα είναι ένα αξιοσημείωτο, μετρήσιμο βήμα προς τα εμπρός" για τον κόσμο και μια "βελτίωση σε σχέση με το 2020".