H έξαρση της πανδημίας επιβαρύνει τον προϋπολογισμό και περιορίζει τα περιθώρια για την καταβολή «μερίσματος ανάπτυξης». Οι επιπλέον υπερωρίες και εφημερίες των γιατρών, οι αναπληρώσεις των μη εμβολιασμένων και τα αυξημένα εργαστηριακά τεστ προσθέτουν δαπάνες περίπου 150 εκατ. ευρώ το τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς. Δεν έχουμε περιθώρια για πρόσθετα μέτρα, διαμηνύουν πηγές του οικονομικού επιτελείου. Την ίδια ώρα, οι επιχειρηματίες της εστίασης και του λιανεμπορίου διαμαρτύρονται για τους περιορισμούς στους ανεμβολίαστους και ζητούν μέτρα στήριξης.

Νέες δαπάνες για κάλυψη αναγκών υγείας προσθέτει η έξαρση της πανδηµίας, περιορίζοντας τα περιθώρια για το λεγόµενο «κοινωνικό µέρισµα», στο πλαίσιο του προϋπολογισµού, που κατατίθεται στις 20 Νοεµβρίου, µεταδίδουν πηγές του οικονοµικού επιτελείου.

Συγκεκριµένα, οι επιπλέον υπερωρίες και εφηµερίες των γιατρών, οι αναπληρώσεις των µη εµβολιασµένων και τα αυξηµένα εργαστηριακά τεστ προσθέτουν δαπάνες 150 εκατ. ευρώ περίπου το τελευταίο τρίµηνο της φετινής χρονιάς, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις που γίνονται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Το ποσόν έρχεται να προστεθεί στα 360 εκατ. ευρώ, περίπου, για την επιδότηση των λογαριασµών του ηλεκτρικού ρεύµατος, επίσης για τους τελευταίους 3 µήνες φέτος και στα 200 εκατ. ευρώ του επιδόµατος θέρµανσης.

∆εν έχουµε περιθώρια για πρόσθετα µέτρα, διαµηνύουν πηγές στο οικονοµικό επιτελείο, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση οφείλει να είναι προσεκτική ενόψει και της έναρξης της συζήτησης για την αναθεώρηση του Συµφώνου Σταθερότητας. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται η Ελλάδα να επιδείξει σύνεση, ώστε να ισχυροποιήσει τα επιχειρήµατά της υπέρ της καθιέρωσης ευελιξίας και µετριοπαθέστερων δηµοσιονοµικών στόχων, µετά τη λήξη της ρήτρας γενικής αποφυγής και την επαναφορά των κανόνων δηµοσιονοµικής πειθαρχίας το 2023.

Η πανδηµία, εξάλλου, καθιστά αβέβαιη την έκβαση του ρυθµού ανάκαµψης, καθώς µπορεί να οδηγήσει σε νέα συγκράτηση της καταναλωτικής δαπάνης. Βεβαίως, το οικονοµικό επιτελείο κινήθηκε, στο προσχέδιο του προϋπολογισµού, µε το µετριοπαθές σενάριο για ανάπτυξη 6,1% φέτος, όταν όλοι σχεδόν οι αναλυτές προβλέπουν ότι ο ρυθµός θα φτάσει τουλάχιστον το 7%. Ετσι, εφόσον αναθεωρήσει την πρόβλεψή του στην κατάθεση του προϋπολογισµού, µπορεί να προκύψει κάποιο πρόσθετο δηµοσιονοµικό περιθώριο, σε σύγκριση µε το προσχέδιο. Ακόµη, οι πληροφορίες από το υπουργείο Οικονοµικών αναφέρουν ότι τα έσοδα τον Οκτώβριο κινήθηκαν ικανοποιητικά και πιθανώς θα ξεπεράσουν και πάλι ελαφρώς τον στόχο, όχι όµως όπως τον Σεπτέµβριο.

Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Οικονοµικών Χρήστος Σταϊκούρας είπε χθες, σε συνέντευξή του στην «Ηµερησία» ότι «αν υπάρχει ο δηµοσιονοµικός χώρος και µπορεί να αξιοποιηθεί φέτος, και πρέπει να αξιοποιηθεί γιατί η κρίση είναι εδώ ή µπορεί να είναι πολύ πιο έντονη το επόµενο δίµηνο, οφείλει η πολιτεία να είναι µπροστά αξιοποιώντας τον δηµοσιονοµικό χώρο». Πρόσθεσε ότι «πιθανόν αυτό να µπορεί να γίνει µε µέτρα βραχυπρόθεσµα».

Σηµειώνεται ότι η κυβέρνηση εξετάζει, ούτως ή άλλως, την παράταση του µέτρου της επιδότησης των λογαριασµών ηλεκτρικού ρεύµατος, µια και οι τιµές δεν προβλέπεται να υποχωρήσουν σύντοµα.

Στο οικονοµικό επιτελείο επισηµαίνουν ότι η χώρα κινείται σε υψηλά επίπεδα ελλείµµατος – το 2020 είχε το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρώπη και το υψηλότερο χρέος, ενώ φέτος το έλλειµµα θα αγγίξει το 10% του ΑΕΠ. Αυτό σηµαίνει ότι –παρά τις εντυπώσεις που καλλιεργούνται– ακόµη και αν δηµιουργηθεί δηµοσιονοµικός χώρος, αυτός δεν αντιστοιχεί σε πλεόνασµα, αλλά σε έλλειµµα, απλώς µικρότερο από το εκτιµώµενο.

Ενόψει όµως της επιδιωκόµενης µείωσης του ελλείµµατος στο 1,1% του ΑΕΠ το 2022 από 7,3% του ΑΕΠ φέτος, τα περιθώρια για χαλάρωση είναι προφανώς περιορισµένα. Το 2023, εξάλλου, η χώρα θα µπει και πάλι σε περιοχή πρωτογενών πλεονασµάτων, το ύψος των οποίων θα προσδιοριστεί πιθανώς µετά τις αποφάσεις για αλλαγές στο Σύµφωνο Σταθερότητας, την ερχόµενη άνοιξη.

Ειρήνη Χρυσολωρά Καθημερινή