Το βάθος της ύφεσης που σημείωσε η ελληνική οικονομία στο δεύτερο τρίμηνο του έτους δεν προκαλεί έκπληξη στους αναλυτές, οι οποίοι εδώ και καιρό ανέμεναν πως το συγκεκριμένο διάστημα θα είναι το χειρότερο για την Ελλάδα σε αυτό το έτος κρίσης λόγω πανδημίας, ωστόσο τους οδηγεί σε αναπροσαρμογή των εκτιμήσεών τους για το 2020 καθώς και για την ανάκαμψη του 2021 η οποία πλέον αναμένεται πιο αργή. Η πορεία του τουρισμού στο γ΄ τρίμηνο και η εξέλιξη της πανδημίας αναμένεται να καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ το επόμενο διάστημα.
«Δυστυχώς το βάθος της ύφεσης του β΄ τριμήνου, κατά 15,2% σε ετήσια βάση, δεν προκαλεί έκπληξη», σημειώνει στην «Καθημερινή» ο Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής οικονομολόγος στην ING. Το lockdown της οικονομίας και η βουτιά του τουρισμού είναι οι κύριοι λόγοι πίσω από αυτήν την ισχυρή συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ, όπως τονίζει. Το τρίτο τρίμηνο θα είναι σίγουρα καλύτερο, όπως εκτιμά, ωστόσο όχι τόσο καλό όσο στις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, λόγω των χειρότερων επιδόσεων που φαίνεται να έχει ο τουρισμός σε σχέση με αυτό που προβλεπόταν πριν. Για το σύνολο του έτους η ING πλέον εκτιμά πως η ύφεση στην Ελλάδα θα κινηθεί κοντά στο 12%, από 9,5% που προέβλεπε τον Ιούνιο.
Το 14% της «βουτιάς» του ΑΕΠ σε επίπεδο τριμήνου ήταν η χειρότερη επίδοση της Ελλάδας από το 1995 τουλάχιστον, σχολιάζει η Μέλανι Ντεμπόνο, οικονομολόγος της Capital Economics. Ωστόσο, όπως σημειώνει στην «Κ», η πτώση ήταν μικρότερη από το 17% που είχε εκτιμήσει ο οίκος και αυτό, σε συνδυασμό με τα επικαιροποιημένα στοιχεία για την ύφεση στο α΄ τρίμηνο του έτους, σημαίνει πως ίσως το αποτέλεσμα για το σύνολο του 2020 να είναι καλύτερο από ό,τι είχε εκτιμηθεί για ύφεση 8%.
«Ομως δεν θα πρέπει να βιαστούμε», όπως τονίζει, καθώς εξηγεί πως η ανάκαμψη στο β΄ εξάμηνο για την ελληνική οικονομία φαίνεται πως θα είναι πολύ πιο αδύναμη. Η ανάκαμψη των δεικτών, όπως το οικονομικό κλίμα και ο PMI της μεταποίησης, έχει επιβραδυνθεί το τελευταίο διάστημα, με τον τελευταίο να συνεχίζει να κινείται κάτω από το 50 τον Αύγουστο, που δείχνει ότι η μεταποιητική δραστηριότητα συνεχίζει να συρρικνώνεται. Επιπλέον, η επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια σημείωσε πτώση 60% σε σχέση με πέρυσι τον Αύγουστο, δύο μήνες μετά την άρση των ευρωπαϊκών περιορισμών στα ταξίδια.
Παράλληλα, όπως προειδοποιεί η κ. Ντεμπόνο, υπάρχει κίνδυνος η Ελλάδα να μπει στις λίστες καραντίνας των χωρών, εάν το τρέχον δεύτερο κύμα της πανδημίας που εξελίσσεται στη χώρα δεν περιοριστεί.
Στο 7% ανεβάζει την πρόβλεψή της για την ύφεση φέτος στη χώρα μας η Wood από 4,3% που προέβλεπε πριν, ενώ μειώνει την εκτίμησή της για την ανάκαμψη το 2021, την οποία πλέον τοποθετεί στο 3,8% από 4,7% πριν. Οπως σημειώνει η επικεφαλής οικονομολόγος της Wood και ιδρύτρια της Αda Economics, Ραφαέλα Τενκόνι, αν και η πτώση στο β΄ τρίμηνο ήταν κοντά στις προβλέψεις της αγοράς καθώς και σε αυτές της ελληνικής κυβέρνησης, αυτό που προκάλεσε έκπληξη ήταν το «κομμάτι» των εισαγωγών – οι οποίες μειώθηκαν, αλλά όχι όσο όσο οι εξαγωγές. «Εχουμε δει αυτήν την τάση σε διάφορες χώρες, αλλά είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με ακρίβεια το μέγεθος και το timing της μετατόπισης στις καθαρές εξαγωγές, και αυτό θα συνεχίσει να αποτελεί μεγάλη πηγή αβεβαιότητας για το ΑΕΠ του 2020, και πιθανώς του 2021», όπως επισημαίνει.
Ελευθερία Κούρταλη Καθημερινή