Τελικά ο κρατικός είναι αυτός που κρατά την χώρα δέσμια των δανειστών και ακυρώνει κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια
Έχουμε ένα ερώτημα: Η μάχη της κυβέρνησης με νύχια και με δόντια να διατηρήσει ανέπαφες τις κρατικές δαπάνες και σχεδόν αλώβητο τον κρατισμό, τελικά ποιο αποτέλεσμα θα έχει; Με τις κρατικές παρεμβάσεις στην οικονομία και την παλιρροϊκή γραφειοκρατία να καλπάζει, τί μπορεί να περιμένει στην Ελλάδα ο νέος επιχειρηματίας, ο δημιουργός, ο άνθρωπος που θέλει να ζήσει και να προκόψει και όχι να είναι κομματικό φυτό ή γραφειοκρατικό απολίθωμα;
Από την άλλη πλευρά, πόσο θα αντέξει ο φορολογούμενος πολίτης να πληρώνει την μονιμότητα και την γραφειοκρατική κραιπάλη; Πόσο θα παραμένουν στην Ελλάδα επιχειρήσεις που θέλουν να επεκταθούν αλλά εμποδίζονται από την γραφειοκρατική πανώλη; Αυτοί που κυβερνούν δεν βλέπουν, δεν ακούν, δεν καταλαβαίνουν; Τούς είναι τόσο δύσκολο να συνειδητοποιήσουν ότι το τέρας που οι ίδιοι συντηρούν θα τούς εξοντώσει; Είναι τόσο δύσκολο, σε ανθρώπους που υποτίθεται ότι έχουν κάποιες γνώσεις, να καταλάβουν ότι η κατάσταση δεν πάει πιο πέρα; Μπορεί να γίνεται λόγος για ανάπτυξη σε μια κοινωνία της οποίας κύριο χαρακτηριστικό είναι η υπονόμευση της επιχειρηματικότητας; Είναι δυνατόν ένας συναλλασσόμενος με το Δημόσιο να μην ενδώσει στην διαφθορά όταν γνωρίζει ότι επίορκοι δημόσιοι λειτουργοί δεν τιμωρούνται ποτέ και τεράστιες περιουσίες από βρώμικο χρήμα διατηρούνται ως έχουν;
«Η κατάσταση δεν πάει άλλο. Την ώρα που η ανεργία καλπάζει και η παραγωγική μηχανή δουλεύει με το 70% της δυναμικότητάς της, το ελληνικό κράτος και οι μηχανισμοί του κάνουν ό,τι μπορούν για να υπονομεύσουν ακόμα και αυτή την κατάσταση. Και στην συνέχεια μάς ζητούν να κάνουμε και επενδύσεις». Αυτά μάς είπε κορυφαίος παράγοντας της ελληνικής βιομηχανίας και γεγονός είναι ότι πίσω από τα λόγια του κρύβονται οδυνηρές πραγματικότητες. Η ελληνική παραγωγική μηχανή δέχεται πλήγματα από παντού, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζει πλέον από πού να πρωτοφυλαχτεί. Όπως έχουμε κατ’ επανάληψιν γράψει από τις στήλες αυτές, η ελληνική γραφειοκρατία ζει και βασιλεύει. Γνωστή μεγάλη βιομηχανία, για παράδειγμα, ταλαιπωρείται 14 μήνες για να πάρει άδεια επεκτάσεως των εγκαταστάσεών της. Επενδυτές από το Κατάρ δηλώνουν ότι «η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη από επενδυτές, αλλά από μαζοχιστές».
Ο κλεπτοκρατικός κρατισμός έχει πλέον διαπεράσει ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό και ήδη εξελίσσεται σε πολιτικο-κοινωνικό aids. Έτσι, όπως παρατηρείται καθημερινά, καταρρέει πλέον και το όποιο σύστημα αντιστάσεως υπάρχει στην χώρα απέναντι στον κλεπτοκρατικό κρατισμό. Παράλληλα, όμως, στην πραγματική οικονομία θριαμβεύει η αποεπένδυση. Άρα, απαξιώνεται η παραγωγική μηχανή. Μήπως τελικά αυτό θέλουν οι κυβερνώντες; Και αν ναι, τότε γιατί;
Στο επίπεδο αυτό, ο κ. Παν. Γεννηματάς, επίτιμος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, δίνει μία βαθύτερη ερμηνεία, γράφοντας ότι οι μοιρολατρικές συμπεριφορές απέναντι στην κρατική κλεπτοκρατία έχουν και πολύ βαθύτερα αίτια. Συγκεκριμένα, στο τελευταίο βιβλίο του «Ελλάς: Δύση ή Ανατολή;», ο έγκριτος οικονομολόγος γράφει: «Οι έντονες αντιστάσεις απέναντι στον ευρωπαϊκό εκσυγχρονισμό, που παρατηρούνται κατά το διάστημα της τελευταίας, εθνικά κρίσιμης εικοσαετίας, σε πρώτο επίπεδο ανάγνωσης συνιστούν μορφές αυτοάμυνας συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων και κοινωνικών δομών που έχουν μεταπολεμικά οικοδομηθεί και έχουν στο έπακρον μεταπολιτευτικά ισχυροποιηθεί από τον πελατειακό προστατευτισμό ενός διανεμητικού κράτους.
Πέραν, όμως, των γενικών τους σχέσεων με συγκεκριμένες κρατικές λειτουργίες (προστατευτισμός–πελατειακότητα–επιδοτήσεις), οι αντιστάσεις αυτές έχουν και αυτοτελή ιστορικά ριζώματα στο διαχρονικό πολιτισμικό υπόβαθρο της νεοελληνικής ιστορικής ζωής. Τα ριζώματα αυτά τρέφονται, βλασταίνουν και αναπαράγονται επάνω σε σύστοιχες πολιτισμικές υποδομές βαθύτερης ανατολικο-μεσογειακής γενεαλογίας. Οι πολιτισμικές αυτές υποδομές είναι ταυτόσημες με την ιστορική εθνογένεση και κοινωνιογένεση του μεταβυζαντινού νεοελληνισμού. Ακριβέστερα, ανάγονται στην απώτερη βυζαντινοχριστιανική καταγωγή του νεοελληνικού κοινωνικού και ιδεολογικού μορφώματος (11ος – 15ος αιώνας). Είναι όντως εντυπωσιακό να διαπιστώνει κανείς πόσο ανθεκτικά το πνεύμα μιας τόσο μακροχρόνιας παράδοσης εξακολουθεί να ανθίσταται και να επιβιώνει».
Στην βάση αυτής της συλλογιστικής, τα προγνωστικά που μπορεί να εκφέρει κανείς ως προς το μέλλον της χώρας στον ευρωπαϊκό χώρο υπό συνθήκες παγκοσμιοποιήσεως είναι μάλλον ζοφερά. Η κατίσχυση του κρατισμού στην οικονομική σφαίρα –και η ενίσχυση του φαινομένου από αρπακτικές ομάδες συμφερόντων, οι οποίες μπλοκάρουν και κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποιήσεων– έχει σήμερα δύο ισχυρά στηρίγματα. Το πρώτο είναι η φαιοκόκκινη ιδεολογική ηγεμονία στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και στα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Το δεύτερο, η απουσία μιας πολιτικής τάξεως με στρατηγική σκέψη και ισχυρή μεταρρυθμιστική βούληση.
Με αυτό το υπόβαθρο, υποστηρίζει ο καθηγητής κ. Κώστας Λάβδας, η ελληνική κοινωνία αντιδρά στην κρίση με σύνθετες συμπεριφορές επιφυλακτικότητας και ακραίου ανορθολογισμού, αλλά υπό συνθήκες υστερικού φόβου που καλλιεργούν τα ΜΜΕ. Τα τελευταία, με κάποιες λαμπρές εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα, εξυπηρετούν –κυρίως στην ηλεκτρονική και διαδικτυακή μορφή τους– το φαιοκόκκινο μέτωπο, παράλληλα, όμως, λόγω της διαπλοκής τους με τον κρατισμό, στηρίζουν και την διαιώνιση του τελευταίου. Για το μετά, όμως, έχουν απάντηση οι «εγκέφαλοι» της πρακτικής αυτής;
*Το άρθρο του Αθανάσιου Παπανδρόπουλου γράφτηκε στο EBR