Του Κωνσταντίνου Γ. Νούσιου

Η πρόσφατη περιοδεία του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Θεσσαλία, ανέδειξε το ζήτημα της συμμετοχής της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής στην ανάπτυξη, ιδίως σε περιφέρειες όπως η Θεσσαλία, που έχει να επιδείξει τεράστια παράδοση, ιστορία και αγώνες στον πρωτογενή τομέα. 

Το βασικό θέμα που προκύπτει είναι το πώς, με ποια μέτρα και ενέργειες, τη σημερινή εποχή της κρίσης, ο πρωτογενής τομέας θα… αναστηθεί και θα αναλάβει το ρόλο που του αναλογεί στην τοπική αλλά και εθνική οικονομία και στην αντιστροφή της δεινής υπάρχουσας οικονομικής κατάστασης. 

Η επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη είχε έντονα σημειολογικό χαρακτήρα ως προς τον παραπάνω σκοπό, καθώς συναντήθηκε κατά βάση με αγρότες που είτε έχουν στραφεί σε καινοτόμες καλλιέργειες είτε με νέους που επέλεξαν να ασχοληθούν με την αγροτική παραγωγή. 

Η καινοτομία είναι μία από τις σημαντικότερες και πιο ελπιδοφόρες μεταβλητές στην εξαιρετικά πολύπλοκη εξίσωση της κρίσης, πόσο μάλλον στον αγροτικό τομέα, όπου η νέα -ευεργετική για την υγεία- διατροφική κουλτούρα που προωθείται στις μέρες μας ανοίγει νέους ορίζοντες και προοπτικές για διαφορετικά προϊόντα από τα παραδοσιακά (βλ. στέβια, ιπποφαές κ.α.). 

Βιώνουμε μια περίοδο μεταβατική, όπου ο πρωτογενής τομέας καλείται να περάσει από την λογική των μεγάλων επιδοτούμενων καλλιεργειών, χωρίς φυσικά να παραγκωνίζονται, σε πιο δυναμικές και ανταγωνιστικές καλλιέργειες, με το βλέμμα στον τελικό καταναλωτή και στόχο ένα προϊόν ποιοτικό και προσοδοφόρο. 

Οι καλλιέργειες αυτές είναι το μέλλον του πρωτογενούς τομέα και προς αυτή την κατεύθυνση, η ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική προσφέρει καινούργια εργαλεία τα οποία μέχρι στιγμής μένουν ανεκμετάλλευτα από το αρμόδιο Υπουργείο, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να μένει πίσω συγκριτικά με άλλες -λιγότερο εδαφικά προικισμένες- χώρες. 

Οι πρωτοπόρες ιδέες στην παραγωγή βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με την ενεργή παρουσία νέων ανθρώπων στα επαγγέλματα αυτά. Το σημαντικότερο βήμα για την ενθάρρυνση των νέων της επαρχίας να αναλάβουν τα ηνία στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή και να αγνοήσουν τις… σειρήνες της μεγαλούπολης, των τεχνολογικών επαγγελμάτων και του τομέα των υπηρεσιών, είναι η παροχή κινήτρων. 

Η παρούσα πολιτική συγκυρία μόνο αισιοδοξία δεν επιτρέπει, καθώς η σημερινή κυβέρνηση μέσω των μέσω της ακολουθούμενης πολιτικής του Υπουργείου προσφέρει μόνο… αντικίνητρα. Η φορολογική εξόντωση (ΦΠΑ σε αγροτικά εφόδια, ΕΝΦΙΑ, φόρος εισοδήματος) και η γραφειοκρατική Χίμαιρα εκτοξεύουν το κόστος παραγωγής και δεν αφήνουν τον πρωτογενή τομέα να ανασάνει και να εξελιχθεί σύμφωνα με τις τεράστιες δυνατότητές του.  

Τα ελληνικά προϊόντα διαθέτουν υψηλή ποιότητα αλλά προκειμένου το brand τους να αναβαθμιστεί και να καταστούν ανταγωνιστικά ως προς τις κύριες εξαγωγικές μας αγορές, αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρειάζονται την αρωγή της Πολιτείας και την προστασία του κράτους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και όχι τα συνεχή του προσκόμματα. 

Είναι λοιπόν επιβεβλημένες μια σειρά από ενέργειες, ώστε η δυναμική του πρωτογενούς τομέα να μην πάει χαμένη: Καταγραφή των προβλημάτων του κλάδου, διάλογος με τους παραγωγούς, πρωτοβουλίες για εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δημιουργία συνθηκών για επίτευξη οικονομιών κλίμακας και οργανωμένων συνεργασιών, αλλαγή της φορολογικής πολιτικής, μεταξύ άλλων.  

Οι προκλήσεις της επόμενης ημέρας για την οικονομία της χώρας μας είναι πολλές και για την υλοποίηση των προαναφερθέντων στόχων απαιτείται ένα διαφορετικού προσανατολισμού πολιτικό πρόγραμμα με σύγχρονη οπτική, μια συγκροτημένη πολιτική με βούληση για στοχευμένες παρεμβάσεις. 

Μέσω του δυναμικού μετασχηματισμού του, ο πρωτογενής τομέας μπορεί να γίνει πυλώνας ανάπτυξης και να πρωταγωνιστήσει στην δεδομένα απαραίτητη παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, με το νέο οικονομικό μοντέλο να «πατάει» στα γερά του θεμέλια.   

*Ο Κωνσταντίνος Νούσιος είναι δικηγόρος και αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλίας