Συχνά, όταν μιλάμε για την έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού, το μυαλό μας πηγαίνει αυτόματα στους νέους που αγωνίζονται να βρουν το δρόμο τους στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, η επίδραση αυτού του φαινομένου επεκτείνεται πολύ πέρα από το άτομο, επηρεάζοντας βαθιά και, συχνά, αθόρυβα τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Η αδυναμία των εργαζομένων να ευθυγραμμίσουν τις δεξιότητές, τα ενδιαφέροντα και τις φιλοδοξίες τους με τις πραγματικές ανάγκες του επαγγέλματος και του οργανισμού, δημιουργεί ένα ντόμινο αρνητικών συνεπειών που φτάνουν μέχρι τον πυρήνα της επιχειρησιακής απόδοσης.
Μία από τις πιο άμεσες επιπτώσεις είναι η μειωμένη παραγωγικότητα. Όταν ένας εργαζόμενος δεν είναι σίγουρος για την επαγγελματική του κατεύθυνση ή βρίσκεται σε μια θέση που δεν του ταιριάζει, η δέσμευση και το κίνητρό του μειώνονται δραματικά. Αυτό μεταφράζεται σε λιγότερη προσπάθεια, χαμηλότερη ποιότητα εργασίας και αυξημένα λάθη. Ας φανταστούμε έναν πωλητή που δεν απολαμβάνει την αλληλεπίδραση με τους πελάτες ή έναν προγραμματιστή που προτιμά την δημιουργική γραφή – η απόδοσή τους θα είναι αναπόφευκτα υποτονική.
Παράλληλα, η έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού δυσκολεύει τις επιχειρήσεις να βρουν εξειδικευμένο προσωπικό. Αυτό οδηγεί σε κενά σε κρίσιμες θέσεις και δυσχεραίνει την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα. Οδηγεί σε αυξημένο κύκλο κινητικότητας (turnover). Εργαζόμενοι που νιώθουν αποπροσανατολισμένοι ή δυσαρεστημένοι με την επιλογή της καριέρας τους, είναι πιο πιθανό να αναζητήσουν άλλες ευκαιρίες. Αυτό συνεπάγεται σημαντικά κόστη για τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών πρόσληψης και εκπαίδευσης νέων υπαλλήλων, καθώς και της απώλειας πολύτιμης θεσμικής γνώσης. Η συνεχής εναλλαγή προσωπικού διαταράσσει την ομαλή λειτουργία, επιβραδύνει την ανάπτυξη και μπορεί να πλήξει την φήμη της εταιρείας.
Επιπλέον, επηρεάζονται αρνητικά η καινοτομία και η προσαρμοστικότητα. Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οι επιχειρήσεις χρειάζονται εργαζομένους που είναι πρόθυμοι να μάθουν, να εξελιχθούν και να υιοθετήσουν νέες ιδέες. Ένας εργαζόμενος χωρίς ξεκάθαρο επαγγελματικό όραμα είναι λιγότερο πιθανό να επενδύσει στην προσωπική του ανάπτυξη ή να αναλάβει πρωτοβουλίες που θα οδηγήσουν σε καινοτόμες λύσεις. Η παθητικότητα και η έλλειψη ενθουσιασμού μπορούν να παρεμποδίσουν την ικανότητα της επιχείρησης να παραμείνει ανταγωνιστική.
Είναι σαφές ότι η έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού δεν είναι απλώς ένα ατομικό πρόβλημα, αλλά ένα σημαντικό επιχειρηματικό ζήτημα. Οι επιχειρήσεις έχουν κάθε συμφέρον να επενδύουν σε προγράμματα επαγγελματικού προσανατολισμού, είτε εσωτερικά είτε σε συνεργασία με εξωτερικούς φορείς. Έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν υποψήφιους σπουδαστές να βρουν τις κατάλληλες γι’ αυτούς σπουδές που θα τους οδηγήσουν σ’ ένα επάγγελμα που θα αγαπήσουν, αλλά και τους εργαζομένους τους να βρουν νόημα και κίνητρο πίσω από την εργασία τους. Έτσι θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν μέσα από την προσωπική ανάπτυξη των εργαζομένων, την ευημερία και την ανθεκτικότητα της ίδιας της επιχείρησης.
Δημήτρης Μελανός
Σύμβουλος Σταδιοδρομίας /
Επαγγελματικού Προσανατολισμού
-1.gif)
